Czarnogóra

Ustrój

Republika niepodległa od 3 VI 2006 r. (proklamacja niepodległości na mocy referendum z 21 V 2006 r.). 
Poprzednio wchodziła w skład związku dwóch republik pn. Serbia i Czarnogóra proklamowanego 4 II 2003 r. Zastąpił on utworzoną 27 IV 1992 r. Federalną Republikę Jugosławii, w której skład wchodziły Republika Serbii i Republika Czarnogóry, a która z kolei powstała po rozpadzie (15 I 1992) Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii. 
Zgodnie z konstytucją ratyfikowaną przez parlament 19 X 2007 r., oficjalnie proklamowaną 22 X 2007 r., głową państwa jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych na kadencję 5-letnią (maksymalnie na 2 kadencje). 
Władza ustawodawcza należy do 1-izbowego parlamentu - Zgromadzenia Czarnogóry, w którego skład wchodzi obecnie 81 deputowanych wybieranych na kadencję 4-letnią. 
Władzę wykonawczą sprawuje rząd powoływany przez parlament. 
Pod względem administracyjnym kraj podzielony jest na 21 okręgów (opština).

Głowa państwa

prezydent - Milo DJUKANOVIĆ /DPS/ /od 20 V 2018/
                                                                                    *
poprzedni prezydent - Filip VUJANOVIĆ /DPS/ /22 V 2003 - 20 V 2018; od 25 XI 2002 r. do 22 V 2003 r. pełnił obowiązki prezydenta/

Rząd

utworzony 28 XI 2016 r. 

premier - Duško MARKOVIĆ /DPS/
wicepremier ds. polityki gospodarczej i systemu finansowego oraz min. rolnictwa i rozwoju rolnego - Milutin SIMOVIĆ 
wicepremier ds. systemu politycznego, polityki wewnętrznej i zagranicznej oraz min. sprawiedliwości - Zoran PAŽIN  
wicepremier ds. rozwoju regionalnego - Rafet HUSOVIĆ

ministrowie:
spraw zagranicznych - Srdjan DARMANOVIĆ
spraw wewnętrznych - Melvudin NUHODŽIĆ 
obrony - Predrag BOŠKOVIĆ
finansów - Darko RADUNOVIĆ
oświaty - Damir ŠEHOVIĆ
nauki - Sanja DAMJANOVIĆ /kob./
ds. ustawicznego rozwoju i turystyki - Pavle RADULOVIĆ
zdrowia - Kenan HRAPOVIĆ
ds. ochrony praw człowieka i mniejszości - Mehmed ZENKA
pracy i spraw społecznych - Kemal PURIŠIĆ
ds. administracji publicznej - Suzana PRIBILOVIĆ /kob./
kultury - Janko LJUMOVIĆ
gospodarki - Dragica SEKULIĆ /kob./
transportu i ds. morza - Osman NURKOVIĆ
sportu - Nikola JANOVIĆ
ds. europejskich - Aleksandar Andrija PEJOVIĆ
bez teki - Marija VUČINOVIĆ /kob./
                                                                                    *
poprzedni premier - Milo DJUKANOVIĆ /DPS/ /4 XII 2012 - 28 XI 2016/

Parlament

Zgromadzenie Republiki Czarnogóry /Skupština Republike Crne Gore/
przewodniczący - Ivan BRAJOVIĆ /SD/

Podział mandatów po wyborach z 16 października 2016 r.: DPS 36, DF 18, KK 9, DCG 8, SDP 4, SD 2, BS 2, HGI 1, AO 1. Razem 81.

Partie

Demokratyczna Partia Socjalistów /Demokratska Partija Socijalista - DPS/ - utworzona w 1919 r. jako Związek Komunistów Czarnogóry; w 1991 r. przyjęła obecną nazwę; przewodn.: Milo DJUKANOVIĆ.

Nowa Serbska Demokracja /Nova Srpska Demokratija - NOVA/ - partia utworzona 24 stycznia 2009 r. w wyniku połączenia 2 partii: Serbskiej Partii Narodowej /Srpska Narodna Stranka - SNS, zał. V 1990/ i Ludowej Socjalistycznej Partii Czarnogóry /Narodna Socijalistička Stranka Crne Gore - NSS CG/; przewodn.: Andrija MANDIĆ.

Ruch na rzecz Zmian /Pokret za Promjene - PZP/ - utworzony we wrześniu 2002 r. jako organizacja pozarządowa; od 17 lipca 2006 r.  partia polityczna; przywódca: Nebojša MEDOJEVIĆ.

Demokratyczna Partia Ludowa /Demokratska Narodna Partija - DNP/ - utworzona 21 marca 2015 r.; przewodn.: Milan KNEŽEVIĆ.

Partia Robotnicza /Radnička Partija - RP/ - lewicowa, utworzona 3 marca 2015 r.; przewodn.: Janko VUČINIĆ.

Związek Demokratyczny /Demokratski Savez - DEMOS/ - utworzony 18 marca 2015 r.; przywódca: Miodrag LEKIĆ.

Socjalistyczna Partia Ludowa /Socijalistička Narodna Partija - SNP/ - utworzona w marcu 1998 r. w wyniku trwającego od sierpnia 1997 r. rozłamu w Demokratycznej Partii Socjalistów; przewodn.: Srdjan MILIĆ.

Zjednoczona Akcja Reform /Ujedinjena Reformska Akcija - URA/ - partia centrolewicowa, utworzona 14 marca 2015 r.; przywódca: Žarko RAKČEVIĆ.

Demokratyczna Czarnogóra /Demokratska Crna Gora-Demokrate - DCG/ - partia utworzona 19 kwietnia 2015 r.; przewodn.: Aleksa BEČIĆ.

Socjaldemokratyczna Partia Czarnogóry /Socijaldemokratska Partija Crne Gore - SDP/ - utworzona w 1993 r.; przewodn.: Ranko KRIVOKAPIĆ.

Socjaldemokraci Czarnogóry /Socjaldemokrate Crne Gore - SD/ - partia utworzona 31 lipca 2015 r.; przewodn.: Ivan BRAJOVIĆ.

Partia Bośniacka /Bošnjačka Stranka - BS/ - utworzona w 2006 r.; przywódca: Rafet HUSOVIĆ.

Chorwacka Inicjatywa Obywatelska /Hrvatska Gradjanska Inicijativa - HGI/ - utworzona 28 sierpnia 2002 r.; przewodn.: Marija VUČINOVIĆ /kob./.

Demokratyczny Związek Albańczyków /Demokratska Unija Albanaca - DUA/ - partia mniejszości albańskiej utworzona 21 listopada 1993 r.; przywódca: Ferhat DINOSHA.

Nowa Siła Demokratyczna /Forca e Re Demokratike - FORCA/ - partia mniejszości albańskiej, utworzona 22 października 2005 r.; przywódca: Nazif CUNGU.

Albańska Alternatywa /Albanska Alternativa - AA/ - partia mniejszości albańskiej, utworzona w 2006 r.; przewodn.: Nik GJELOSHAJ.

Liberalna Partia Czarnogóry /Liberalna Partija Crne Gore - LPCG/ - utworzona w październiku 2004 r.; przywódca: Andrija POPOVIĆ.

Pozytywna Czarnogóra /Pozitivna Crna Gora - PCG/ - partia utworzona 26 maja 2012 r.; przywódca: Darko PAJOVIĆ.

Partia Ludowa /Narodna Stranka - NS/ - utworzona w maju 1990 r.; partia proserbska; przewodn.: Predrag POPOVIĆ.

Serbska Partia Demokratyczna /Demokratska Srpska Stranka - DSS/ - utworzona w 2003 r.; przywódca: Dragica PEROVIĆ.

Demokratyczny Związek Czarnogóry /Demokratski Savez Crne Gore - DSCG/ - partia mniejszości albańskiej; przywódca: Mehmet BARDHI.
                                                                                    *
Front Demokratyczny /Demokratski Front - DF/ - koalicja utworzona 24 lipca 2012 r.; w jej skład obecnie wchodzą m.in. NOVA, PZP, DNP, RP; kierownictwo kolektywne.

Koalicja Klucz /Koalicija Ključ - KK/ - sojusz wyborczy utworzony 8 września 2016 r. przez partie DEMOS, SNP, URA; przywódca: Miodrag LEKIĆ.

Albańczycy Zdecydowanie /Albanci Odlučno - AO/ - koalicja 3 partii reprezentujących mniejszość albańską: DUA, FORCA i AA; utworzona w 2016 r.; przywódca: Genci NIMANBEGU.

Prasa

Dzienniki

Dan - niezależny, Podgorica, zał. 1998. 

Dnevne Novine - Podgorica, zał. X 2011. 

Pobjeda - poranny, Podgorica, zał. 1944.

Vijesti - niezależny, Podgorica, zał. 1997.

Czasopisma 

Magazin BIT - miesięcznik, Podgrica, zał. 2006.

Monitor - tygodnik, Podgorica, zał. 1990.

Agencja prasowa

Montena Informativna Agencija /MINA/ - agencja informacyjna, Podgorica; zał. 11 III 2002.