Eswatini

16.07.2019 12:26 aktualizacja: 16.07.2019 12:37

Ustrój

Od 6 IX 1968 r. niepodległa monarchia konstytucyjna, członek brytyjskiej Wspólnoty Narodów. Poprzednio protektorat W. Brytanii posiadający od 1967 r. szeroką autonomię wewnętrzną.
19 IV 2018 r. dekret króla zmienił nazwę państwa z Królestwo Suazi (Kingdom of Swaziland) na Królestwo Eswatini (Kingdom of Eswatini). 11 lipca 2018 r., na posiedzeniu Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami RP, ze względu na zmianę nazwy oryginalnej, postanowiono dla tego państwa przyjąć dwie krótkie nazwy Eswatini i Suazi, zaś długą nazwę zmienić na Królestwo Eswatini.
Zgodnie z konstytucją z 26 VII 2005 r., która weszła w życie 8 II 2006 r., głową państwa jest król skupiający w swym ręku pełnię władzy. Władzę wykonawczą sprawuje za pośrednictwem rządu, na którego czele stoi mianowany przezeń premier. Członków rządu mianuje król, na wniosek premiera, spośród członków obu izb parlamentu.
Organem ustawodawczym, o ograniczonych kompetencjach, jest 2-izbowy parlament, o kadencji 5-letniej, składający się z Senatu i Izby Zgromadzenia. W wyborach powszechnych wybieranych jest 59 deputowanych do Izby Zgromadzenia, którzy z kolei wybierają 10 senatorów. Ponadto król mianuje 20 senatorów i 10 deputowanych. Ostatecznie więc w skład Senatu - izby wyższej wchodzi 30 senatorów, a izba niższa - Izba Zgromadzenia liczy 69 członków.

Głowa państwa

król - MSWATI III /od 25 IV 1986/
*
poprzedni król - J. J. Nquku SOBHUZA II /25 IV 1967 - 21 VIII 1982/
---------------
Od 21 VIII 1982 r. do 9 VIII 1983 r. obowiązki głowy państwa pełniła królowa-regentka DZELIWE, a od 5 IX 1983 r. do 23 IV 1986 r. królowa-regentka NTOMBI.

Rząd

utworzony 2 XI 2018 r.

premier - Ambrose Mandvulo DLAMINI /od 29 X 2018/
wicepremier - Themba MASUKU

ministrowie:
spraw zagranicznych i współpracy międzynarodowej - Thuli DLADLA
spraw wewnętrznych - księżniczka LINDIWE /kob./
finansów - Neal REIKENBURG
przemysłu, handlu zagranicznego i wewnętrznego - Manqoba KHUMALO
sprawiedliwości i ds. konstytucyjnych - Pholile DLAMINI
informacji, łączności i technologii informatycznych - księżniczka SIKHANYISO /kob./
bogactw naturalnych i energetyki - Peter BHEMBE
robót publicznych i transportu - Ndlaluhlaza NDWANDWE
budownictwa mieszkaniowego i urbanizacji - książe SIMELANE
zdrowia - Lizzy NKOSI /kob./
ds. sportu, kultury i młodzieży - Harries Madze BULUNGA
turystyki i ochrony środowiska - Moses VILAKATI
rolnictwa - Jabulani MABUZA
ds. administracji samorządowej i rozwoju - David NGCAMPHALALA
oświaty i szkolenia zawodowego - Lady HOWARD-MABUZA /kob./
pracy i ubezpieczeń społecznych - Makhosi VILAKATI
ds. służb publicznych - Christian NTSHANGASE
planowania gospodarczego i rozwoju - Tambo GINA
*
poprzedni premier - Vincent MHLANGA /5 IX 2018 - 29 X 2018/

Parlament

Parlament /Libandla/

Izba Zgromadzenia /House of Assembly/
spiker - Petros MAVIMBELA

W wyborach do Izby Zgromadzenia, które odbyły się 21 września 2018 r., wszystkie mandaty zdobyli kandydaci bezpartyjni.

Senat /Senate/
przewodnicząca - Lindiwe DLAMINI /kob./

Członkowie Senatu zostali powołani w październiku 2018 r.

Partie

Postępowa Partia Suazi /Swaziland Progressive Party - SPP/ - utworzona w 1964 r. z Postępowego Stowarzyszenia Suazi /Swazi Progressive Association - zał. 1929/; przewodn.: John J. NQUKU.

Narodowy Kongres Wyzwoleńczy Ngwane /Ngwane National Liberatory Congress - NNLC/ - utworzony 12 kwietnia 1963 r.; przewodn.: Obed DLAMINI.

Zjednoczony Front Suazi /Swaziland United Front - SUF/ - utworzony w 1962 r. jako odłam Postępowej Partii Suazi.

Ludowy Zjednoczony Ruch Demokratyczny /People's United Democratic Movement - PUDEMO/ - utworzony w 1983 r.; przewodn.: Mario MASUKU; sekr. gen.: Bonginkosi DLAMINI.

Narodowy Front Suazi /Swaziland National Front - SWANAFRO/

Demokratyczna Partia Suazi /Swaziland Democratic Party - SWADEPA/

Związki zawodowe

Federacja Związków Zawodowych Suazi /Swaziland Federation of Trade Unions - SFTU/ - założona w 1973 r.; liczy 40 000 członków; przewodn.: Barnes DLAMINI.

Prasa

The Swazi News - tygodnik w jęz. angielskim, Mbabane, zał. 1983.

Swaziland Observer - dziennik w jęz. angielskim, Mbabane, zał. 1981.

The Times of Swaziland - dziennik w jęz. angielskim, Mbabane, zał. 1897.