Gabon

2019-06-03 09:51 aktualizacja: 2019-07-11, 15:21

Ustrój

Od 17 VIII 1960 r. niepodległa republika. Dawniej prowincja Francuskiej Afryki Równikowej, posiadająca od 1957 r. autonomię wewnętrzną. Od 1958 r. członek Wspólnoty Francuskiej.
Zgodnie z konstytucją, zaaprobowaną w referendum 23 VII 1996 r., modyfikowaną 18 IV 1997 r., głową państwa jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych na kadencję 7-letnią.
Władza ustawodawcza należy do 2-izbowego parlamentu, składającego się z izby wyższej - Senatu i izby niższej - Zgromadzenia Narodowego. Senat liczy obecnie 100 członków wybieranych w wyborach pośrednich na 6 lat. W skład Zgromadzenia Narodowego wchodzi obecnie 143 deputowanych wyłanianych w wyborach powszechnych na kadencję 5-letnią.
Organem władzy wykonawczej jest rząd z premierem na czele, mianowany przez prezydenta.
Pod względem administracyjnym kraj jest podzielony na 9 prowincji.

Głowa państwa

prezydent - Ali BONGO ONDIMBA /PDG/ /od 16 X 2009, reelekcja 2016/
wiceprezydent - Pierre-Claver MAGANGA MOUSSAVOU /PSD/ /od 21 VIII 2017/
                                                                                    *
poprzedni prezydent - Omar BONGO ONDIMBA /PDG/ /28 XI 1967 - 8 VI 2009/ 
---------------
Od 10 czerwca 2009 r. do 16 października 2009 r. obowiązki prezydenta pełniła przewodnicząca Senatu Rosé Francine ROGOMBÉ.

Rząd

utworzony 10 VI 2019 r.

premier -  Julien NKOGHE BEKALE

ministrowie:
stanu, spraw wewnętrznych, sprawiedliwości oraz strażnik pieczęci - Edgard Anicet MBOUMBOU MIYAKOU
spraw zagranicznych - Alain Claude BILIE BY NZE
obrony narodowej - Rose Christiane OSSOUKA RAPONDA /kob./
decentralizacji, spójności i rozwoju terytorialnego - Lambert Noel MATHA
ds. kontaktów z instytucjami konstytucyjnymi i niezależnymi władzami administracyjnymi - Denise MEKAM’NE EDZIDZIE /kob./
ds. promocji uczciwych rządów, walki z korupcją i oceny polityki publicznej - Francis NKEA NDZIGUE
ds. promocji inwestycji i partnerstwa publiczno-prywatnego - Jean Fidèle OTANDAULT
ds. szkolnictwa wyższego, badań naukowych i transferu technologii - Jean de Dieu MOUKAGNI IWANGOU
ds. edukacji narodowej - Michel MENGA M'ESSONE
handlu, rzemiosła, małych i średnich przedsiębiorstw oraz przemysłu - Jean-Marie OGANDAGA
zatrudnienia, administracji publicznej, pracy i kształcenia zawodowego oraz ds. dialogu społecznego - Madeleine BERRE /kob./
rolnictwa, hodowli, rybołóstwa i ds. żywności - Biendi MAGANGA MOUSSAVOU
górnictwa, energii i zsobów wodnych - Emmanuel Norbert Tony ONDO MBA
ds. wyposażenia, infrastruktury i robót publicznych - Arnauld Calixte ENGANDJI ALANDJI
transportu i turystyki - Justin NDOUNDANGOYE
kultury, sportu i ds. młodzieży - Franck NGUEMA  
zdrowia - Max LIMOUKOU
gospodarki, finansów i solidarności narodowej - Roger OWONO MBA
ds. leśnictwa, morza, ochrony środowiska  i ds. klimatu - Lee WHITE
ds. rozwoju gruntów, urbanizacji,  mieszkalnictwa, urbanizacji i budownictwa mieszkaniowego - Ernest MPOUHO EPIGAT
ds. komunikacji, e-gospodarki i rzecznik rządu - Rigobert IKAMBOUAYAT NDEKA
ds. ropy naftowej, gazu ziemnego i węglowodorów - Noel MBOUMBA
                                                                                    *
poprzedni premier - Julien NKOGHE BEKALE  /3 X 2016 - 10 VI 2019/

Parlament

Zgromadzenie Narodowe /Assemblée Nationale/
przewodniczący - Faustin BOUKOUBI  

Podział mandatów po wyborach z 6 i 27 października 2018 r.: PDG 98, LD 11, RV 6, SDG 5, RHM 4, UN 2, PSD 2, inne 7, niezależni 8. Razem 143.

Gabon Zgromadzenie Narodowe

Senat /Sénat/
przewodnicząca - Lucie MILEBOU-AUBUSSON /kob./

Podział mandatów po wyborach z 13 grudnia 2014 r.: PDG 81, CLR 7, PSD 2, UPG 1, inne 2, niezależni 7. Razem 100.

Gabon Senat

Partie

Gabońska Partia Demokratyczna /Parti Démocratique Gabonais - PDG/ - utworzona 12 marca 1968 r.; do maja 1990 r. jedyna legalna partia w kraju; przewodn.: Omar BONGO ONDIMBA sekr. gen.: Éric Dodo BOUNGUENDZA.

Demokraci /Les Démocrates - LD/ - partia utworzona w marcu 2017 r.; przywódca: Guy Nzouba NDAMA.
 
Przywrócenie Wartości Republikańskich /Restauration des Valeurs Républicaines - RV/

Socjaldemokraci Gabonu /Sociaux-Démocrates du Gabon - SDG/

Stowarzyszenie Dziedzictwo i Nowoczesność /Rassemblement Héritage et Modernité - RHM/

Związek Narodowy /Union Nationale - UN/ - utworzony w lutym 2010 r. z połączenia Gabońskiego Związku na rzecz Demokracji i Rozwoju /Union Gabonaise pour la Démocratie et le Développement - UGDD/ i 2 mniejszych partii opozycyjnych.

Partia Socjaldemokratyczna /Parti Social-Démocrate - PSD/ - utworzona w 1991 r.; przywódca: Pierre-Claver MAGANGA MOUSSAVOU.

Stowarzyszenie na rzecz Gabonu /Rassemblement pour le Gabon - RPG/ - utworzone w 1990 r. po rozłamie w partii MORENA /Ruch na rzecz Odbudowy Narodowej - Mouvement de Redressement Nationale, zał. 1981/; do 29 X 2000 r. nosiło nazwę Narodowe Stowarzyszenie Drwali /RNB/; a do 2003 r. Narodowe Stowarzyszenie Drwali-Stowarzyszenie na rzecz Gabonu /Rassemblement National des Bucherons -Rassemblement pour le Gabon RNB-RPG/; przywódca: Paul MBA ABESSOLE.

Gabońska Partia Postępu /Parti Gabonais du Progres - PGP/ - utworzona w 1990 r.

Koło Liberalnych Reformatorów /Cercle des Libéraux Réformateurs - CLR/ - utworzone w 1993 r.

Sojusz Demokratyczny i Republikański /Alliance Démocratique et Républicaine - ADERE/

Narodowe Stowarzyszenie Drwali/Kombila /Rassemblement National des Bucherons - RNB/Kombila/ - utworzone w 1998 r.; przewodn.: Pierre André KOMBILA.
 
Związek Narodu Gabońskiego /Union du Peuple Gabonais - UPG/ - partia utworzona w 1989 r.; przywódca: Pierre MAMBOUNDOU; sekr. gen.: Richard MOULOMBA.

Partia Jedności Narodu Gabońskiego /Parti de l'Unite du Peuple Gabonais - PUP/ - utworzona w 1991 r.; przywódca: Louis Gaston MAYILA.

Forum Afrykańskie na rzecz Przebudowy /Forum Africain pour la Reconstruction - FAR/ - utworzone w 1992 r.; w jego skład weszły: MORENA-autentyczna /MORENA-originels/, Gabońska Partia Socjalistyczna /Parti Socialiste Gabonais/ oraz Gaboński Związek Socjalistyczny /Union Socialiste Gabonaise - USG/; przywódca: Leon MBOU-YEMBI.

Stowarzyszenie na rzecz Demokracji i Postępu /Rassemblement pour la Démocratie et le Progrés - RDP/ - przewodn.: Pierre EMBONI.

Demokratyczne Stowarzyszenie Narodu /Rassemblement Démocratique du Peuple - RDPG/ - utworzone w 2004 r.; przewodn.: Simeon EKOGA.

Związki zawodowe

Gabońska Konfederacja Związków Zawodowych /Confédération Syndicale Gabonaise - COSYGA/ - założona w 1969 r.

Gabońska Konfederacja Wolnych Związków Zawodowych /Confédération Gabonaise des Syndicats Libres - CGSL/ - liczy 16 000 członków.

Prasa

Gabon d'Aujourd'hui - tygodnik, Libreville.

Gabon Libre - tygodnik, Libreville.

Gabon-Matin - dziennik wydawany przez agencję prasową, Libreville.

Journal Officiel de la République Gabonaise - oficjalny dwutygodnik rządowy, Libreville, zał. 1959.

La Relance - tygodnik, organ Gabońskiej Partii Demokratycznej, Libreville.

Le Reveil - tygodnik, Libreville.

l'Union - dziennik rządowy, Libreville, zał. 1974; do 1975 tygodnik.


Agencja prasowa

Agence Gabonaise de Presse /AGP/ - rządowa agencja informacyjna, Libreville, zał. 1961.

Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.

Gabon

Flaga

Godło

  • Republika Gabońska, République Gabonaise
  • Obszar: 267 745 km2
  • Ludność: 1 783 929 (2017)
  • Stolica: Libreville
  • Ludność stolicy: 578 156 (2005)
  • Język urzędowy: francuski
  • Święto narodowe: 17 VIII - rocznica proklamowania niepodległości (1960)
  • Jednostka monetarna: 1 frank CFA (XAF) = 100 centymów
  • Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, ACP, IMF (MFW), NAM, AU, WTO, WHO