Jemen
Ustrój
Republika od 22 V 1990 r. Powstała z połączenia Jemeńskiej Republiki Arabskiej (proklamowana 26 IX 1962) z Jemeńską Republiką Ludowo-Demokratyczną (niepodległa od 30 XI 1967).
Zgodnie z konstytucją z 28 IX 1994 r., ostatnio modyfikowaną w referendum z 20 II 2001 r., głową państwa jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych na kadencję 7-letnią. Kandydatów na urząd prezydenta zatwierdza parlament.
Organem władzy ustawodawczej jest 1-izbowy parlament - Izba Reprezentantów, w którego skład wchodzi 301 deputowanych, wybieranych w wyborach powszechnych. Kadencja parlamentu trwa 6 lat.
Od 2001 r. organem doradczym jest 111-osobowa Rada Konsultacyjna powoływana przez prezydenta.
W związku z ofensywą szyickich bojówek Husi na stolicę kraju Sanę 22 I 2015 r. prezydent Abd Rabu Mansur al-Hadi formalnie podał się do dymisji. 6 II 2015 r. rebelianci rozwiązali parlament a władzę, jako najwyższy organ w kraju, przejął Komitet Rewolucyjny, na którego czele stanął Muhammad Ali al-Husi. 15 VIII 2016 r. Komitet Rewolucyjny przekazał swoje uprawnienia Najwyższej Radzie Politycznej. Społeczność międzynarodowa nie uznaje samozwańczego rządu i deklaruje poparcie dla obalonego prezydenta. Obecnie w kraju trwa wojna domowa między bojówkami Husi kontrolującymi zachodnią część Jemenu oraz rządem Hadiego wspieranym przez koalicję pod przywództwem Arabii Saudyjskiej.
Pod względem administracyjnym kraj podzielony jest na 21 prowincji i okręg stołeczny.
Głowa państwa
prezydent - Abd Rabu Mansur al-HADI (Aden) /od 25 II 2012; formalnie podał się do dymisji 22 I 2015/
*
przewodniczący Najwyższej Rady Politycznej - Mahdi al-MASZAT /Sana/ /od 23 IV 2018/
*
poprzednia głowa państwa - przewodniczący Komitetu Rewolucyjnego Saleh as-SAMMAD /Sana/ /15 VIII 2016 - 19 IV 2018/
Rząd
utworzony 4 IV 2016 r., stan po zmianach z 10 VI 2019 r.
premier - Main Abd al-MALIK (rząd prezydenta Hadiego) (Aden) (od 15 X 2018)
wicepremier oraz min. spraw wewnętrznych - Ahmed ibn Ahmed al-MAJSARI
ministrowie:
spraw zagranicznych - wakat
obrony - gen. Muhammad al-MAKDISZI
rolnictwa - Osman Husejn MADŻALI
transportu - Saleh ad-DŻUBWANI
ds. ropy naftowej i bogactw mineralnych - Aws al-OUD
finansów - Raszid Abud Szarian ABU-LAHOM
---------------
Brak danych o pełnym składzie rządu.
Rząd
utworzony 28 XI 2016 r., stan po zmianach z 5 V 2019 r.
premier - Abd al-Aziz bin HABTUR (rebelianci) (Sana)
ministrowie:
spraw zagranicznych - Hiszam Szaraf ABD ALLAH
spraw wewnętrznych - Abd al-Karim Amir ad-Din Husejn al-HUTI
obrony - gen. Muhammad Nasir al-ATIFI
finansów - Saleh Ahmad SZAABAN
komunikacji i technologii informacyjnej - Musfir Abd Allah Saleh an-NUMEIR
---------------
Brak danych o pełnym składzie rządu.
*
poprzedni premier - Ahmad Obajd bin DAGHR (rząd prezydenta Hadiego) (Aden) /4 IV 2016 - 15 X 2018/
Parlament
Izba Reprezentantów /Madżlis an-Nuwaab/
przewodniczący - Jahja Ali ar-RAI
Podział mandatów po wyborach z 27 kwietnia 2003 r.: GPC 238, Islah 46, YSP 8, NUPO 3, ASBP 2, niezależni 4. Razem 301.
Rada Konsultacyjna /Madżlis asz-Szura/
przewodniczący - Abd ar-Rahman Ali OSMAN
Prezydent powołał 111 członków Rady Konsultacyjnej 28 kwietnia 2001 r.
---------------
Parlament został rozwiązany 6 lutego 2015 r.
Partie
Powszechny Kongres Ludowy /General People's Congress - GPC/ - partia utworzona w 1982 r.
Jemeńska Kongregacja na rzecz Reformy /Yemeni Congregation for Reform - Islah/ - partia islamska utworzona we wrześniu 1990 r.; przewodn.: Muhammad al-JADUMI.
Jemeńska Unionistyczna Partia Zgromadzenia /Yemeni Unionist Rally Party - YURP/ - utworzona w 1990 r.; działa na rzecz obrony praw człowieka; przywódca: Omar ad-DŻAWI.
Naserowska Unionistyczna Organizacja Ludowa /Nasserite Unionist Popular Organization - NUPO/ - utworzona w 1989 r.; przywódca: Abd al-Malik al-MICHLAFI.
Arabska Socjalistyczna Partia Baas /Arab Socialist Ba'ath Party - ASBP/ - utworzona w marcu 1990 r.; rozwiązana 1 maja 2013 r.
Jemeńska Partia Socjalistyczna /Yemen Socialist Party - YSP/ - utworzona w październiku 1978 r. w dawnej Jemeńskiej Republice Ludowo-Demokratycznej, w wyniku przekształcenia się w partię Zjednoczonej Organizacji Politycznej - Front Narodowy /zał. 1975/; sekr. gen.: Abd ar-Rahman as-SAKKAF.
al-Hak /H/ - konserwatywna partia islamska; sekr. gen.: Ahmad Muhammad asz-SZAMI.
Liga Synów Jemenu /League of the Sons of Yemen - LSY/ - reprezentuje interesy plemion południowych; przywódca: Abd ar-Rahman al-DŻIFRI; sekr. gen.: Muhsin FARID.
Związki zawodowe
Powszechna Federacja Robotników Republiki Jemenu /General Federation of Workers of the Republic of Yemen/ - założona w czerwcu 1990 r. w wyniku połączenia się Powszechnej Federacji Robotników Jemeńskiej Republiki Arabskiej /zał. 1963/ z Powszechną Konfederacją Robotników Jemeńskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej /zał.1956/; liczy ok. 35 000 członków skupionych w 15 organizacjach związkowych.
Federacja Związków Zawodowych /Trade Union Federation - TUF/
Prasa
al-Bilad /Kraj/ - tygodnik, Sana.
al-Dżumhurija - dziennik, Taiz.
26 September - tygodnik sił zbrojnych, Sana.
al-Fanum - miesięcznik kulturalny, Aden, zał. 1980.
al-Gundi /Żołnierz/ - organ Min. Obrony, dwutygodnik, Sana.
al-Haris - dwutygodnik, Aden.
al-Hikma - miesięcznik wyd. przez Związek Pisarzy, Aden.
al-Misak - organ Powszechnego Kongresu Ludowego, tygodnik, Sana, zał. 1982.
al-Rabi Aszar Min Uktubar - dziennik, Aden, zał. 1968.
al-Rai al-Am - tygodnik niezależny, Sana.
al-Sakafa al-Dżadida - miesięcznik kulturalny, Aden, zał. 1970.
al-Salam - tygodnik polityczno-gospodarczy, Sana, zał. 1948.
al-Sawra - dziennik, Sana, zał. 1948 w Taizie pt. "Saba", od 1962 pod obecnym tytułem.
al-Sawri - tygodnik, organ Jemeńskiej Partii Socjalistycznej, Aden, zał. 1967.
al-Szarara - dziennik, Aden.
al-Wahda al-Watani - miesięcznik, Sana, zał. 1982; poprzednio ukazywał się pt. "al-Umal".
Yemen Observer - tygodnik w jęz. angielskim, Sana.
Yemen Times - tygodnik niezależny, w jęz. angielskim, Sana, zał. 1991.
Agencje prasowe
Aden News Agency /ANA/ - Aden, zał. I 1970.
Saba News Agency - Sana, zał. 1970.
Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.
Jemen
Flaga
Godło
- Republika Jemenu, al-Dżumhurija al-Jamanija
- Obszar: 536 869 km2
- Ludność: 27 887 962 (I 2017)
- Stolica: Sana
- Ludność stolicy: 2 167 961 (2012)
- Język urzędowy: arabski
- Święto narodowe: 22 V - rocznica zjednoczenia Republiki Jemenu (1990)
- Jednostka monetarna: 1 rial jemeński (YER) = 100 filów
- Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, AL, IMF (MFW), NAM, WHO
-
Meczet al-Saleh w Sanie Fot. PAP/EPA/YAHYA ARHAB
-
Meczet w Sanie Fot. PAP/EPA/YAHYA ARHAB
-
Widok na Sanę Fot. PAP/EPA/YAHYA ARHAB