Mozambik

2019-07-15 12:16 aktualizacja: 2019-07-15, 12:36
Fot. PAP/EPA/KIM LUDBROOK

Ustrój

Republika niepodległa od 25 VI 1975 r. Poprzednio, od 1953 r. zamorska prowincja Portugalii.
Zgodnie z konstytucją z 30 XI 1990 r. głową państwa i szefem rządu jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych na kadencję 5-letnią. 16 XI 2004 r. parlament uchwalił nową konstytucję, która m.in. ogranicza ilość kadencji prezydenckich i przewiduje utworzenie organu doradczego - Rady Stanu.
Organem władzy ustawodawczej jest 1-izbowy parlament - Zgromadzenie Republiki, w którego skład wchodzi 250 deputowanych wybieranych w wyborach powszechnych na 5 lat.
Władzę wykonawczą sprawuje rząd powoływany przez prezydenta. Pracami rządu bezpośrednio kieruje premier.
Pod względem administracyjnym kraj podzielony jest na 11 prowincji (w tym Maputo, które posiada status prowincji).

Głowa państwa

prezydent i szef rządu - Filipe Jacinto NYUSI /FRELIMO/ /od 15 I 2015/
                                                                                    *
poprzedni prezydent i szef rządu - Armando Emilio GUEBUZA /FRELIMO/ /2 II 2005 - 15 I 2015/

Rząd

utworzony 17 I 2015 r., stan po zmianach z 22 XII 2017 r.

premier - Carlos Agostinho do ROSARIO

ministrowie:
spraw zagranicznych i współpracy - José Condugua António PACHECO
spraw wewnętrznych - Jaime Basilio MONTEIRO
obrony narodowej - Atanasio Salvador NTUMUKE
gospodarki i finansów - Adriano Afonso MALEIANE
rolnictwa i ds. bezpiecznej żywności - Higino Francisco MARRULE 
ds. administracji państwowej i służb publicznych - Carmelita Rita NAMASHALUA /kob./
pracy, zatrudnienia i ubezpieczeń społecznych - Vitoria DIAS DIOGO /kob./
ds. morza, wód śródlądowych i rybołówstwa - Agostinho Salvador MONDLANE
ds. zasobów mineralnych i energetyki - Ernesto Max Elias TONELA  
sprawiedliwości, spraw konstytucyjnych i religii - Abdurremane LINO de ALMEIDA
zdrowia - Nazira Karimo VALI ABDULA /kob./
ds. młodzieży i sportu - Alberto Hawa JANUARIO NKUTUMULA
ds. równouprawnienia, dzieci i pomocy społecznej - Cidalia CHAUGUE OLIVEIRA /kob./
oświaty i ds. rozwoju zasobów ludzkich - Luis Antonio FERRAO
przemysłu i handlu -  Ragendra de SOUSA
transportu i łączności - Carlos Alberto FORTES MESQUITA
ds. gruntów, ochrony środowiska i rozwoju okręgów wielskich - Celso Ismael CORREIA
kultury i turystyki - Silva Armando DUNDURU
ds. weteranów -  Eusebio LAMBO GUMBIWA
nauki, techniki, szkolnictwa wyższego, technicznego i zawodowego - Jorge PENICELA NHAMBIU
robót publicznych, budownictwa mieszkaniowego i zasobów wodnych - Carlos BONETE MARTINHO
                                                                                    *
poprzedni premier - Alberto Clementino António VAQUINA /FRELIMO/ /8 X 2012 - 13 I 2015/

Parlament

Zgromadzenie Republiki /Assembléia da República/
przewodnicząca - Verónica MACAMO DLOVO /kob./

Podział mandatów po wyborach z 15 października 2014 r.: FRELIMO 144, RENAMO 89, MDM 17. Razem 250.

Parlament Mozambik

Partie

Front Wyzwolenia Mozambiku /Frente da Libertação de Moçambique - FRELIMO/ - partia utworzona w lutym 1977 r. jako kontynuacja organizacji o tej samej nazwie, założonej 25 czerwca 1962 r. w Tanganice /obecnie Tanzania/ z połączenia Narodowego Związku Demokratycznego Mozambiku /União Democrática Nacional de Moçambique - UDENAMO/, Afrykańskiego Narodowego Związku Mozambiku /União Nacionalista Africana de Moçambique - UNAM/ i Afrykańskiego Związku Niezależnego Mozambiku /União Africana de Moçambique Independente - UNAMI/; do 30 listopada 1990 r. jedyna legalna partia w kraju; przewodn.: Armando Emilio GUEBUZA; sekr. gen.: Eliseu MACHAVA.

Narodowy Ruch Oporu Mozambiku /Resistencia Nacional Moçambicana - RENAMO/ - b. ugrupowanie partyzanckie utworzone w 1976 r.; zarejestrowane jako partia polityczna w sierpniu 1994 r.; przywódca (koordynator): Ossufo MOMADE.

Demokratyczny Ruch Mozambiku /Movimento Democrático de Moçambique - MDM/ - partia utworzona 6 marca 2009 r. w wyniku rozłamu w RENAMO; przywódca: Daviz SIMANGO.

Demokratyczny Związek Mozambiku /União Democrática de Moçambique - UDEMO - utworzony w 1987 r. jako organizacja zbrojna UNAMO, od którego oderwała się w 1991 r.; obecną nazwę nosi od kwietnia 1992 r.

Demokratyczna Partia Mozambiku /Partido Democrático de Moçambique - PADEMO/ - utworzona w 1991 r., zalegalizowana w 1993 r.

Front Akcji Patriotycznej /Frente de Ação Patriótica - FAP/ - partia utworzona w 1991 r.

Liberalna i Demokratyczna Partia Mozambiku /Partido Liberal e Democrático de Moçambique - PALMO/ - utworzona w marcu 1991 r., zalegalizowana w 1993 r.

Niezależny Kongres Mozambiku /Congresso Independente de Moçambique - COINMO/

Partia Konwencji Narodowej /Partido de Convenção Nacional - PCN/ - zalegalizowana w 1992 r.

Partia Postępu Społecznego Mozambiku /Partido de Progresso do Povo de Moçambique - PPPM/ - zalegalizowana w grudniu 1992 r.

Zjednoczony Front Mozambiku - Partia Konwergencji Demokratycznej /Frente Unido de Moçambique - Partido de Convergencia Democrática - FUMO-PCD/

Nacjonalistyczny Ruch Mozombiku-Socjaldemokratyczna Partia Mozambiku/Movimento Nacionalista Moçambicana-Partido Moçambicano da Social Democrácia - MONAMO-PMSD/

Demokratyczna Konfederacja Mozambiku /Confederação Democrática de Moçambique - CODEMO/ - partia utworzona w 1991 r.

Niezależna Partia Mozambiku /Partido Independente de Moçambique - PIMO/ - utworzona w 1993 r.

Narodowa Partia Demokratyczna /Partido Nacional Democrático - PANADE/ - zalegalizowana w lipcu 1993 r.

Partia Odnowy Demokratycznej /Partido Renovador Democrático - PRD/ - zalegalizowana w styczniu 1994 r.

Partia Pracy /Partido do Trabalho - PT/ - utworzona w 1993 r. w wyniku rozłamu w PPPM.

Związki zawodowe

Organizacja Pracowników Mozambiku /Organização dos Trabalhadores de Moçambique - OTM/ - założona w listopadzie 1983 r., liczy 250 000 członków; sekr. gen.: Joaquim FANHEIRO.

Prasa

Aro - miesięcznik, Maputo, zał. 1995.

Boletim da República - oficjalna gazeta rządowa, ukazuje się 3 razy w tygodniu, Maputo.

Diário de Moçambique - gazeta rządowa, Beira, zał. 1981.

Domingo - gazeta niedzielna, Maputo, zał. 1981.

Moçambique-Novos Tempos - czasopismo, Maputo, zał. 1992.

Notícias - dziennik poranny, Maputo, zał. 1926.

Novos Tempos - miesięcznik RENAMO.

Savana - tygodnik, Maputo, zał. 1994.

Tempo - tygodnik rządowy, Maputo, zał. 1970.

Zambeze - tygodnik, Maputo, zał. 2002.


Agencja prasowa

Agencia de Informação de Moçambique /AIM/ - rządowa agencja informacyjna, Maputo, zał. 1975.

Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.

Mozambik

Flaga

Godło

  • Republika Mozambiku, República de Moçambique
  • Obszar: 801 590 km2
  • Ludność: 29 161 872 (2017)
  • Stolica: Maputo
  • Ludność stolicy: 1 244 227 (2007)
  • Język urzędowy: portugalski
  • Święto narodowe: 25 VI - rocznica proklamowania niepodległości (1975)
  • Jednostka monetarna: 1 metical (MZN) = 100 centavos
  • Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, ACP, IMF (MFW), NAM, AU, WHO, WTO, Commonwealth
  • Mieszkańcy Maputo korzystają z pogody Fot. PAP/EPA/JON HRUSA
    Mieszkańcy Maputo korzystają z pogody Fot. PAP/EPA/JON HRUSA