Muzeum Getta Warszawskiego zostało powołane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2018 r. Jego misją jest upowszechnianie wiedzy na temat: życia codziennego, strategii przetrwania, walki i zagłady polskich Żydów w getcie warszawskim oraz innych gettach na terenie okupowanej przez Niemców Polski. Docelową siedzibą Muzeum Getta Warszawskiego jest zespół budynków dawnego Szpitala Dziecięcego im. Bersohnów i Baumanów przy ul. Siennej 60/Śliskiej 51, będący wyjątkowym świadkiem historii Warszawy. Podczas wojny szpital znalazł się na terenie getta warszawskiego, dziś jest jednym z nielicznych budynków, które przetrwały okupację.
„Muzeum Getta to miejsce pamięci, które ze względu na znaczenie zamkniętej dzielnicy żydowskiej stworzonej przez Niemców, powinno powstać już dawno. Przed nami otwarcie stałej ekspozycji, która zapewne będzie cieszyć się olbrzymim zainteresowaniem w Polsce i za granicą” – mówił Piotr Rypson, dyrektor Departamentu Dziedzictwa Kulturowego MKiDN.
W październiku 2023 rozpoczęła się budowa docelowej siedziby Muzeum Getta Warszawskiego. W tym celu muzeum realizuje projekt „Renowacja i rozbudowa zabytkowych budynków d. Szpitala Dziecięcego Bersohn i Bauman przy ul. Siennej 60/Śliskiej 51 w Warszawie wraz z ich adaptacją na cele wystawiennicze i edukacyjne oraz realizacja Mediateki – części wystawy stałej Muzeum Getta Warszawskiego”. Realizacja projektu jest możliwa dzięki dofinansowaniu z programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 (FEniKS).
„Sektor kultury to jeden z obszarów wspieranych przez ministerstwo. Muzeum Getta Warszawskiego musiało spełnić rygorystyczne wymagania, żeby otrzymać dofinasowanie. Teraz przed nami okres realizacji projektu” – powiedział Jarosław Orliński, dyrektor Departamentu Programów Infrastrukturalnych Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej (MFiPR).
Kompleks Szpitala Bersohnów i Baumanów tworzą dwa budynki historyczne – dawnego szpitala dziecięcego oraz laboratorium. Dzięki wsparciu finansowemu z Funduszy Europejskich zostaną one zaadaptowane na potrzeby nowych funkcji – wystawy stałej oraz Centrum Edukacyjnego. Powstaną również kubatury naziemne i podziemne pod dziedzińcem wewnętrznym Muzeum.
Budowa siedziby docelowej zakłada realizację łącznie ok. 11,5 tys. m2 powierzchni użytkowej, w tym ok. 3,4 tys. m2 na potrzeby wystawy stałej. Prace budowlane obejmują adaptację budynku dawnego szpitala na cele wystawiennicze; adaptację dawnego budynku laboratorium na cele edukacyjne; powstanie nowego budynku z funkcjami strefy wejścia z kawiarnią muzealną na parterze oraz przestrzenią biurową na kondygnacjach wyższych; powstanie nowego budynku technicznego z funkcją technicznego zaplecza Muzeum.
„Możemy uratować to miejsce ważne dla historii Polski i świata, i nadać mu kolejne życie. Zostanie zrealizowana wystawa stała muzeum, składająca się z dziewięciu galerii tematycznych, rozpiętych na pięć kondygnacji adaptowanego budynku dawnego Szpitala Dziecięcego im. Bersohnów i Baumanów oraz dwie kondygnacje nowych przestrzeni kubatur podziemnych pod dziedzińcem” – zapowiedział Albert Stankowski, dyrektor Muzeum Getta Warszawskiego.
Tragedia Żydów uwięzionych w getcie warszawskim jest centralną częścią przyszłej wystawy stałej Muzeum. Jej celem jest uchwycenie złożoności żydowskiego doświadczenia podczas okupacji i zapewnienie zwiedzającym szerokiej perspektywy tamtych czasów. Narracja koncentruje się na głosach ofiar, szczególnie tych, które zostały pominięte po wojnie: głosach kobiet, dzieci, uchodźców, przesiedleńców i zmarginalizowanych społeczności.
Narracja wystawy stałej zakotwiczona jest w artefaktach z epoki. Punktem zwrotnym były tu wykopaliska archeologiczne prowadzone w bezpośrednim sąsiedztwie tzw. Bunkra Anielewicz przy dawnej Miłej 18. Odkryte przedmioty: okulary, modlitewniki, naczynia będą znakami obecności prawdziwych ludzi.
Utworzona zostanie również nowa przestrzeń kubatur podziemnych z głównymi funkcjami dla zwiedzających takimi jak: strefa wejścia (informacja, kasa, szatnia), księgarnia muzealna, sala wystaw czasowych, pracownie konserwacji oraz Mediateka, kolejne galerie wystawy stałej, wielofunkcyjna sala audytoryjna, magazyny zbiorów muzealnych, studio nagrań oraz przestrzenie techniczne, w tym serwerownie.
Mediateka będzie innowacyjną przestrzenią uzupełniającą wystawę stałą, mającą na celu zapewnienie dostępu do treści kulturalnych w nowej formie, poprzez stworzenie immersyjnych bodźców dla odbiorców oraz zapewnienie dostępu dla osób o różnym stopniu niepełnosprawności. Mediateka będzie stanowić nie tylko Centrum Informacyjne, bazę danych o getcie warszawskim i innych gettach na terenie okupowanej Polski, ale posłuży również jako stale rozszerzane centrum zdigitalizowanych zbiorów Muzeum, ikonografii, filmów, zbieranego archiwum historii mówionej.
„Mediateka rozszerzy informacje wystawy stałej. Zdigitalizowane zabytki będą udostępniane dla wszystkich w specjalnym portalu internetowym. Zakończenie całości prac zaplanowaliśmy na 31 grudnia 2026 r.” – poinformowała Joanna Dudelewicz, zastępca dyrektora ds. ekonomiczno-organizacyjnych i inwestycji MGW.
Projekt jest współfinansowany ze środków w ramach działania FENX.07.01 Infrastruktura kultury i turystyki kulturowej priorytet FENX.07 Kultura Programu Funduszy Europejskich na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027. Wysokość dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego wynosi 57 423828,88 zł. Całkowita wartość projektu wynosi 323 879 688,83 zł.
Źródło informacji: PAP MediaRoom
Źródło informacji: PAP MediaRoom