Węgry pozostają jedynym krajem, wobec którego Unia Europejska użyła mechanizmu, mającego chronić interesy finansowe Wspólnoty. Rozporządzenie o tzw. warunkowości z 2020 r. daje możliwość wstrzymywania wypłat z budżetu UE wobec krajów, które mają problemy z praworządnością.
Kraje członkowskie zdecydowały o uruchomieniu mechanizmu w grudniu 2022 r. na wniosek KE. Powodem były problemy w obszarach: zamówień publicznych, działań prokuratorskich, konfliktu interesów i walki z korupcją. Zastrzeżenia budzą tzw. trusty, w ramach których wydawane są unijne środki, a które nie podlegają unijnemu prawu regulującemu zamówienia publiczne. W efekcie zablokowany został dostęp do ponad połowy funduszy z polityki spójności dla Węgier.
W związku z brakami w węgierskim prawie KE nie wypłaca także Budapesztowi środków z Krajowego Planu Odbudowy.
Na początku grudnia br. węgierski rząd przedstawił KE zmiany w prawie dotyczącym zamówień publicznych, zwracając się o ponowną ocenę zasadności zamrożenia środków. KE uznała jednak, że reformy w niewystarczający sposób odpowiadają na zastrzeżenia.
Węgry mogą w każdej chwili znów zwrócić się do Brukseli o ponowną ocenę sytuacji.
Z Brukseli Magdalena Cedro (PAP)
mce/ mal/ pap/