2024-03-29 19:25 aktualizacja: 2024-03-30, 08:31
Tabletka "dzień po". Fot. PAP/Grzegorz Michałowski
Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników wydało stanowisko dotyczące stosowania antykoncepcji awaryjnej zawierającej lewonorgestrel lub octan uliprystalu: nie należą do preparatów o właściwościach wczesnoporonnych i powinny być dostępne bez recepty.
W piśmie, pod którym podpisali się przedstawiciele 12 jednostek leczniczych i naukowych, wskazano, że antykoncepcja awaryjna (tabletka postkoitalna, "tabletka po") jest stosowana po współżyciu, w celu zapobiegania nieplanowanej ciąży u kobiet, które nie zastosowały innych metod antykoncepcji.
Czytaj więcej
Weto prezydenta w sprawie pigułki "dzień po"
Składnikiem aktywnym tego rodzaju antykoncepcji jest lewonorgestrel (LNG) podawany jednorazowo doustnie w dawce 1,5 mg w okresie do 72 godzin od stosunku lub octan uliprystalu (UPA) podawany jednorazowo doustnie w dawce 30 mg w okresie do 120 godzin od stosunku.
"Stosowanie antykoncepcji awaryjnej (Emergency Contraception – EC) zawierającej lewonorgestrel lub octan uliprystalu jest wskazane w przypadku odbycia stosunku seksualnego bez zabezpieczenia lub w przypadku popełnienia błędu w czasie stosowanej aktualnie metody antykoncepcji (np. pominięcie jednej lub więcej tabletek antykoncepcyjnych)" – podkreślili we wstępie ginekolodzy.
Jak podali w stanowisku, liczba niepożądanych ciąż jest znacznie wyższa w krajach rozwijających się w porównaniu do regionów rozwiniętych. "Szacuje się, że na świecie 44 proc. ze wszystkich ciąż, to ciąże niepożądane i nieplanowane (…). W państwach rozwiniętych odnotowano spadek o 30 proc. ciąż nieplanowanych (u kobiet w wieku 15-44 lata) porównując okres 1990-1994 roku do okresu 2010-2014. W państwach rozwijających się odsetek ciąż nieplanowanych spadł o 16 proc. w tym samym czasie i tej samej grupie wiekowej" – poinformowano, odnosząc się do celowości upowszechnienia dostępu do antykoncepcji awaryjnej.
Zaznaczono, że kraje, w których LNG-EC jest dostępna wyłącznie na podstawie recepty, to Bośnia i Hercegowina, Kazachstan, Polska, Rosja, Ukraina, Węgry; natomiast preparaty antykoncepcji awaryjnej zawierające octan uliprystalu są dostępne tylko na podstawie recepty w Armenii, Białorusi, Kazachstanie, Polsce, Serbii, Turcji, Ukrainie i Węgrzech.
Autorzy dokumentu wskazali, że oba preparaty mają zbliżone działanie kliniczne polegające na "hamowaniu piku LH, hamowaniu/opóźnieniu owulacji oraz blokowaniu dojrzewania pęcherzyka dominującego w jajniku", natomiast nie mają wpływu na "hamowanie możliwości zapłodnienia w okresie poowulacyjnym, nie zakłócają implantacji zarodka w jamie macicy, jak i nie wpływają na rozwój zarodka/płodu oraz ciąży (czyli nie należą do preparatów o właściwościach wczesnoporonnych)". Dodano, że oba rodzaje tabletek "dzień po" mogą być stosowane w przypadku kobiet młodocianych.
"PTGiP stoi na stanowisku, że preparaty antykoncepcji awaryjnej (zarówno lewonorgestrel w dawce 1,5 mg, jak i octan uliprystalu w dawce 30 mg) powinny być dostępne bez recepty" – podsumowano w dokumencie. (PAP)
Autorka: Mira Suchodolska
kgr/
