Zmarła Madeleine Albright. Była sekretarz stanu USA i pierwsza kobieta na tym stanowisku

2022-03-23 20:04 aktualizacja: 2022-03-24, 08:02
Nie żyje Madeleine Albright. Zmarła w wieku 84 lat. Fot. PAP/Bartłomiej Zborowski
Nie żyje Madeleine Albright. Zmarła w wieku 84 lat. Fot. PAP/Bartłomiej Zborowski
Była szefowa dyplomacji USA Madeleine Albright zmarła w środę w wieku 84 lat z powodu choroby nowotworowej - podała jej rodzina. Albright była pierwszą w historii kobietą na stanowisku sekretarza stanu USA. Pochodząca z Czech dyplomatka odegrała ważną rolę w procesie rozszerzenia NATO o Polskę, Czechy i Węgry.

Jak podała w oświadczeniu rodzina zmarłej, Albright spędziła ostatnie godziny "otoczona rodziną i przyjaciółmi".

 Nie żyje Madeleine Albright. Była orędowniczką rozszerzenia NATO 

Urodzona w Pradze jako Marie Jana Korbelova była 64. sekretarzem stanu USA, pracowała w gabinecie Billa Clintona w latach 1997-2001.

Albright, córka czechosłowackiego dyplomaty Josefa Korbela, trafiła do USA razem z rodziną w 1948 r. w wieku 11 lat. Po ukończeniu studiów na Wellesley College i doktoracie na uniwersytecie Columbia pracowała jako doradczyni wpływowego senatora Edmunda Muskie, a następnie w Radzie Bezpieczeństwa Narodowego Białego Domu pod przewodnictwem Zbigniewa Brzezińskiego. Później pracowała w Smithsonian Institution, prowadząc badania nad ruchem Solidarności w Polsce oraz na uniwersytecie Georgetown, zaś po objęciu prezydentury przez Billa Clintona w 1992 r. została mianowana jako ambasador USA przy ONZ, by w 1997 objąć stanowisko szefowej dyplomacji.

Była jedną z kluczowych orędowniczek rozszerzenia NATO o Polskę, Czechy i Węgry, co stało się faktem w 1999 r.

Po odejściu z polityki Albright pracowała m.in. jako profesor na uniwersytecie Georgetown w Waszyngtonie i działała na rzecz promocji praw kobiet. Stale też komentowała wydarzenia na świecie; tuż przed rosyjską inwazją na Ukrainę przewidywała w tekście dla "New York Times", że atak na Ukrainę "zapewni Putinowi infamię, pozostawiając jego kraj odizolowany, gospodarczo okaleczony i strategicznie narażony".

Prezydent Duda o Madeleine Albright: wniosła ogromny wkład w transatlantycką wspólnotę bezpieczeństwa i wartości

"Jestem głęboko zasmucony wiadomością o odejściu Madeleine Albright, która wniosła ogromny wkład w transatlantycką wspólnotę bezpieczeństwa i wartości, w tym w wstąpienie Polski i innych krajów europejskich do NATO" - napisał na Twitterze prezydent Andrzej Duda.

Ambasador Magierowski żegna Madeleine Albright

"Powinniśmy być bardzo wdzięczni Madeleine Albright. Polska jest teraz w NATO, także dzięki jej nieustępliwej determinacji. Co za smutny dzień" - napisał na Twitterze ambasador RP w Stanach Zjednoczonych Marek Magierowski.

"Odeszła Madeleine Albright, była Sekretarz Stanu USA. Kierując pracami Departamentu Stanu wprowadziła Polskę do NATO w 1999 r. Jako dziecko, wraz z rodziną uciekła z Europy przed nazizmem i komunizmem. Przez życiowe doświadczenia dobrze rozumiała sytuację państw Europy Środkowo-Wschodniej" - taki wpis zmarłej szefowej amerykańskiej dyplomacji poświęciło z kolei polskie MSZ na Twitterze.

Politycy opozycji o Madeleine Albrihgt: wielka dama światowej polityki, przyjaciółka Polski

W środę wieczorem hołd zmarłej sekretarz stanu USA oddało wielu polityków polskiej opozycji, przypominając m.in. słynne zdjęcie z podpisania przez Polskę dokumentów akcesyjnych do Sojuszu Północnoatlantyckiego, na którym widnieją Madeleine Albright i ówczesny szef polskiego MSZ Bronisław Geremek.

"Madeleine Albright, przyjaciółka Polski. Tak wiele jej zawdzięczamy. Nasze bezpieczeństwo w ramach NATO to także wynik jej starań i pracy. Dziękujemy" - napisała na Twitterze m.in. wicemarszałek Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska (KO).

"Odeszła Madeleine Albright. Tak wiele jej zawdzięczamy, my Polacy i Europejczycy z naszej części kontynentu. Była nieustępliwą rzeczniczką naszego przystąpienia do #NATO, euroatlantyckich więzi, inspiracją i wzorem" - napisał z kolei na Twitterze szef senackiej Komisji Spraw zagranicznych Bogdan Klich (KO).

"Odeszła Madeleine Albright. Cześć jej pamięci! Polska jest jej wdzięczna! Bardzo wdzięczna. Szczególnie teraz można to lepiej zrozumieć" - tak z kolei amerykańską polityk pożegnał poseł KO, b. wiceszef MSZ Paweł Kowal.

Michał Szczerba nazwał Madeleine Albright "wielką damą amerykańskiej i światowej polityki". "Przyjaciółka Polski. Inspiracja dla milionów kobiet. Orędowniczka wolności, demokracji i praw człowieka. Nasza 23-letnia obecność w NATO to też jej nieoceniona praca. Wielki smutek!" - dodał poseł KO.

Z Warszawy Marta Rawicz; Z Waszyngtonu Oskar Górzyński (PAP)

mmi/