"Oto wieloletnie polsko-szwajcarskie wysiłki znalazły szczęśliwy finał w podpisanej kilka dni temu umowie zakupu kompleksu Schwanen, w którym Muzeum Polskie będzie kontynuować swoją działalność – pozostając w swojej kolebce, w Rapperswilu" - powiedział wicepremier Gliński. "Zakup kompleksu Schwanen jest wyrazem szczególnej odpowiedzialności państwa polskiego za znajdujące się poza granicami kraju polonika. Ochrona polskiego dziedzictwa kulturowego, także tego za granicą, jest jednym z priorytetów naszego resortu, a zapewnienie godnych warunków przechowywania i eksponowania zbiorów do niego należących, jest nam szczególnie bliskie" - dodał minister.
W #Rapperswil @PiotrGlinski: w 2020 roku obchodziliśmy jubileusz 150-lecia Muzeum Polskiego w Rapperswilu, jednej z najstarszych instytucji polonijnych w Europie, powołanej staraniem Władysława hrabiego Broel-Platera. pic.twitter.com/Kw1YErFESl
— Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (@kultura_gov_pl) July 1, 2022
Umowa zakupu kompleksu Schwanen umożliwia kontynuację działalności Muzeum Polskiego w Rapperswilu, które z końcem czerwca musiało opuścić mury raperswilskiego zamku. Wybór lokalizacji nie jest przypadkowy. To właśnie w Schwanen, znajdującym się nad Jeziorem Zurychskim, w bezpośredniej bliskości (ok. 150 m) rapperswilskiego zamku, w 1870 roku dokonano uroczystego odczytania i podpisania aktu fundacyjnego Muzeum Polskiego, którego siedzibą na wiele lat stał się rapperswilski zamek. Hotel był wówczas centrum życia towarzyskiego miasta oraz miejscem spotkań mieszkających w Szwajcarii Polaków. Tu organizowano liczne polskie uroczystości patriotyczne. Tu także odbywały się regularne spotkania ówczesnych władz Muzeum Polskiego. Miejsce to jest więc bezsprzecznie silnie związane z polską historią.
W Schwanen powstanie szwajcarski oddział Instytutu Pileckiego
W mieście znajdzie się również szwajcarski oddział Instytutu Pileckiego, który będzie prowadził działalność podobną jak w oddziale berlińskim. Będzie tu prezentowana wystawa stała, ekspozycje czasowe, planowane są międzynarodowe konferencje i debaty poświęcone historii Polski oraz Europy Środkowowschodniej i Wschodniej, spotkania intelektualistów, naukowców i dziennikarzy, wspólne działania z ośrodkami naukowymi i kulturalnymi w Szwajcarii.
. @PiotrGlinski w #Rapperswil: Hotel Schwanen w XIX wieku stanowił centrum życia towarzyskiego miasta, był miejscem spotkań mieszkających w Szwajcarii Polaków. Tu także odbywały się regularne spotkania ówczesnych władz Muzeum Polskiego. pic.twitter.com/0i3t27nwJu
— Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (@kultura_gov_pl) July 1, 2022
Pierwszoplanową postacią prezentowaną w oddziale w Rapperswilu będzie patron Instytutu, Witold Pilecki, ale działalność instytutu będzie się też koncentrowała wokół popularyzacji dokonań grupy Aleksandra Ładosia, polskiego dyplomaty działającego podczas II wojny światowej w Bernie, Rafała Lemkina oraz Henri Dunanta – twórcy i założyciela Czerwonego Krzyża (Szwajcara, laureata Nagrody Nobla) w powiązaniu z działalnością Polskiego Czerwonego Krzyża. Ważną częścią działalności instytutu będzie również współpraca z archiwami szwajcarskimi i digitalizacja źródeł dotyczących Polski i Polaków. Instytut Pileckiego będzie popularyzował źródła poświęcone do historii Polski, zgromadzone w internetowym archiwum i przetłumaczone na język angielski. Podobnie jak jego odpowiednik w Berlinie, poprowadzi również działalność edukacyjna i współpracę ze szwajcarskimi szkołami.
Rapperswil – pierwsze polskie Muzeum Narodowe
Muzeum Narodowe Polskie na zamku w szwajcarskim Rapperswilu przez ponad 150 lat istnienia przechodziło niezwykłe koleje losu. Było centrum polskiego życia naukowego i społecznego na emigracji, później miejscem pamięci Tadeusza Kościuszki.
Po wojnie władze komunistyczne pragnęły przemienić Muzeum w ośrodek sowieckiej propagandy. W reakcji na plany komunistów miejscowe władze w 1949 r. wypowiedziały dzierżawę zamku, a sąd federalny w 1951 r. potwierdził prawidłowość wymówienia. Muzeum zamknięto, a zbiory tzw. drugiego Rapperswilu wyjechały do Polski i zostały włączone do kolekcji wielu muzeów i archiwów.
Muzeum odrodziło się w 1975, a po 1989 r. ponownie współpracowało z Polską. Od 2008 r. było zagrożone likwidacją przez lokalne szwajcarskie władze. W ratowanie Muzeum polskie państwo angażowało się od kilku lat.
Więcej: https://dzieje.pl/
Autorzy: Katarzyna Krzykowska, Michał Szukała
mmi/