78. rocznica Powstania Warszawskiego, przypadająca 1 sierpnia, będzie połączona z rozpoczęciem ogólnopolskiej kampanii społeczno-edukacyjnej "BohaterON - włącz historię". To już 7. kampania, której celem jest podziękowanie uczestnikom Powstania Warszawskiego, niesienie pomocy potrzebującym i szerzenie edukacji na temat tego wydarzenia.
Uczestniczka powstania Hanna Zawistowska-Nowińska "Hanka Zerwicz" skierowała podczas konferencji przesłanie do młodego pokolenia: "Przede wszystkim życzliwość dla innych ludzi i tolerancja. Każdy człowiek jest inny, inaczej widzi, inaczej myśli, ale trzeba szanować to, co drugi człowiek nam pokazuje".
Organizatorka kampanii Agnieszka Łesiuk-Krajewska poinformowała, że tegoroczna odsłona "BohaterONu" ma nowy, bezpłatny, wirtualny wymiar. Zamiast drukowanych kartek, każda osoba na stronie internetowej "Dumni z Powstańców" będzie mogła zamieścić własny wpis, wyrazić wdzięczność Powstańcom Warszawskim za pomocą słów, zdjęć, filmów.
Będzie można też oznaczyć swoje miasto i zaprosić innych do udziału w kampanii w mediach społecznościowych. Akcja potrwa 63 dni w nawiązaniu do czasu trwania Powstania Warszawskiego. Po 2 października możliwość dodawania wpisów zostanie zamknięta aż do 1 sierpnia następnego roku.
Strona www.dumnizpowstańców.pl to nowa forma akcji "Kartka dla Powstańca", która towarzyszyła poprzednim edycjom "BohaterONu". W jej ramach przesłanie "Pamiętamy i jesteśmy dumni z tego, co dla nas zrobili" zawarte zostało w ponad milionie kartek, listów i laurek wysłanych do powstańców warszawskich. Organizatorzy liczą, że zmiana formuły i nowy wymiar "Kartki dla Powstańca" zaangażuje nowych odbiorców i zwiększy zasięg akcji.
Tradycyjne kartki do powstańców nadal będą wykonywane i wysyłane, ale wyłącznie przez dzieci przebywające w szkołach przyszpitalnych.
Portal www.dumnizpowstańców.pl od 1 września będzie też elementem działań edukacyjnych. Uczniowie szkół, które zgłoszą się do projektu "BohaterON w Twojej Szkole", będą mieli możliwość zamieszczenia wpisu w oparciu o scenariusze zajęć.
Dodatkowo organizatorzy uruchomią platformę www.BohaterONwTwojejSzkole.pl, na której nauczyciele będą mogli nie tylko znaleźć scenariusze i materiały do zajęć na temat Powstania Warszawskiego, ale również dodać własne, sprawdzone metody i konspekty poruszające zagadnienia z historii Polski XX wieku. Jak co roku, na nauczycieli czeka również seminarium organizowane w Warszawie.
Gliński: Historię oceniać możemy tylko i wyłącznie przez zrozumienie kontekstu historycznego
Obecny na konferencji wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński, który jest przewodniczącym Kapituły Nagrody BohaterONy im. Powstańców Warszawskich powiedział: "Jak co roku o tej porze cała Polska honoruje powstańców i Powstanie Warszawskie. My wszyscy jesteśmy z tego powstania".
"Gdyby nie ten zryw, ten heroiczny i tragiczny zryw, który był w owym czasie sprawą wspólnotową, jednoczącą, a jednocześnie zupełnie naturalną. Inaczej być nie mogło. Wszyscy, którzy myślą o historii w jakiś inny, opaczny sposób nie rozumieją historii. Historię oceniać możemy tylko i wyłącznie przez zrozumienie kontekstu historycznego. Taka była chwila, taka była potrzeba" - zaznaczył.
Podkreślił, że "to powstanie nas wszystkich stworzyło, bo podtrzymało na lata polską wspólnotę". "Polska istnieje także dzięki państwa heroicznej postawie, państwa zaangażowaniu, dzięki powstaniu warszawskiemu, co do tego nie ma żadnych wątpliwości" - dodał.
Minister kultury wskazał, że "tym bardziej zdajemy sobie sprawę, jak to jest ważne i może więcej osób jest to w stanie zrozumieć w kontekście tego, co się dzieje na Ukrainie".
Przypomniał, że w pomoc Ukrainie zaangażowana jest cała Polska. "To jest też coś, co odziedziczyliśmy po was, po powstańcach. Ta postawa, która była i jest postawą oczywistą, naturalną, bez chwili zawahania. Wszyscy, całe społeczeństwo, państwo polskie zaangażowało się w tę pomoc" - zaznaczył wicepremier Gliński.
"Nie mogę nie wspomnieć wczorajszego wydarzenia - koncertu Ukraińskiej Orkiestry Wolności, którą stworzyliśmy w Polsce. Ona pojedzie teraz w świat z przesłaniem sprzeciwu przeciwko wojnie i obojętności świata wobec tej straszliwej agresji. Inicjatywa, którą Polska zrealizowała z wieloma innymi partnerami, chociażby Metropolitan Opera w Nowym Jorku" - przekazał szef MKiDN.
Odnosząc się do akcji "BohaterON" ocenił, że jest ona "szczególna".
"To oddolna, obywatelska inicjatywa. Organizacje pozarządowe i fundacje wymyśliły ją 7 lat temu i mimo że tak bardzo wiele różnych instytucji honoruje powstanie, odnosi się do powstania, to okazało, się, że jest jeszcze wiele do zrobienia. Dzięki temu, że ta inicjatywa, aktywność oddolna jest połączona z tak wieloma różnymi instytucjami, ta akcja może mieć taki wymiar i może mieć tak wielkiego znaczenie" - powiedział minister kultury.
Wskazał, że "my wciąż o powstaniu i o wartościach, które stoją za powstaniem i za honorowaniem powstania i powstańców, musimy mówić".
"Przede wszystkim musimy mówić i rozmawiać z młodym pokoleniem, bo to jest nasza odpowiedzialność za młodych. I to robimy" - zaznaczył szef MKiDN.
Zwrócił uwagę, że akcja "BohaterON" ma cztery wymiary.
"Pierwszym jest interaktywność - każdy może wysłać kartkę, każdy może przygotować wpis, zrobić coś dobrego osobiście dla powstańców. Drugim jest akcja szkolna, która angażuje właśnie to młode pokolenie, na którym najbardziej nam zależy. Jest wreszcie nagroda, która honoruje w różnych kategoriach tych, którzy są zaangażowani, którzy propagują akcję 'BohaterON'. To bardzo złożony, piękny obywatelsko-instytucjonalny program, który realizuje to, co jest najważniejsze. Te wartości, które stanowią podstawę funkcjonowania każdej wspólnoty" - podkreślił Gliński.
Poinformował, że 1 sierpnia o godz. 18.30 na dziedzińcu MKiDN odbędzie się premiera filmu "Walcząca", o znaku Polski Walczącej.
Ołdakowski do powstańców: jesteście nauczycielami następnych pokoleń
Dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego Jan Ołdakowski zwracając się do powstańców powiedział: "Jesteście nauczycielami następnych pokoleń. Potraficie pokazać, że są wartości, które są istotne nie tylko w czasach wojny, ale i w czasach pokoju. To są w ogóle te same wartości - honor, przyjaźń, szacunek do drugiej osoby, patriotyzm. Te wartości są kluczowe i wyście to wiedzieli. Nie trzeba było wojny na Ukrainie".
BohaterONy im. Powstańców Warszawskich
W tym roku po raz 4. przyznane zostaną nagrody BohaterONy im. Powstańców Warszawskich. Ich celem jest wyróżnienie osób, firm i instytucji, których aktywność w szczególny sposób promowała wiedzę o historii Polski z lat 1918–1989 oraz działalność i edukację historyczno-patriotyczną, a także od tego roku współczesny wyraz patriotyzmu i wcielania w życie wartości tak ważnych dla Powstańców Warszawskich.
"W obliczu wojny, która jest tak blisko nas, to właśnie działania patriotyczne, oparte o ideały naszych bohaterów, których nosi imię ta nagroda, jest tak szczególnie ważne dzisiaj" - wskazała Łesiuk-Krajewska.
O istocie działań tzw. trzeciego sektora w obliczu tego, co dzieje się za wschodnią granicą Polski mówił dyrektor Narodowego Instytutu Wolności Wojciech Kaczmarczyk. Wskazał, że jednym z istotnych wymiarów nagrody jest "edukacja obywatelska". "Właśnie dlatego NIW, oczywiście przede wszystkim czcząc pamięć powstania i powstańców warszawskich, ale także ze względu na swoją misję rozszerzenia, upowszechniania edukacji obywatelskiej, edukacji opartej na prawdziwych wartościach, takich wartościach, jakim służyli powstańcy - honor, solidarność, męstwo - służy edukacji obywatelskiej poprzez system dotacji udzielanych organizacjom pozarządowym".
Oceniane będą działania z okresu od 1 sierpnia 2021 r. do 31 lipca 2022 r. Laureatów w każdej z siedmiu kategorii – instytucja, firma, nauczyciel, osoba publiczna, organizacja non profit, pasjonat i dziennikarz – wybierze Kapituła Nagrody złożona z powstańców warszawskich, przedstawicieli polskiego rządu, biznesu, historyków i ambasadorów kampanii "BohaterON – włącz historię". Przyznane zostaną Złote, Srebrne i Brązowe BohaterONy. Internauci w głosowaniu online od 21 października do 4 listopada w każdej kategorii przyznają również Złote BohaterONy Publiczności.
Kandydata do Nagrody może zgłosić każda pełnoletnia osoba – wystarczy wypełnić formularz online dostępny na stronie www.bohateron.pl. Laureaci nagrody zostaną ogłoszeni podczas uroczystej gali, która odbędzie się 25 listopada w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego.
Prezes Polskiego Radia Agnieszka Kamińska oceniła, że "niebywale istotne jest to, aby na antenach Polskiego Radia opowiadano o bohaterstwie powstańców, o ich czynie zbrojnym, który zdecydował o tym, że jesteśmy tu, gdzie jesteśmy, jesteśmy wolni, mówimy po polsku".
Organizatorzy akcji poinformowali, że w internecie również odbywa się zbiórka funduszy na rzecz powstańców warszawskich. Znajduje się pod linkiem www.zrzutka.pl/bohateron i potrwa do 2 października, czyli symbolicznie do ostatniego dnia walk toczących się w Warszawie 78 lat temu.
Zbiórkę można wspierać nie tylko poprzez wpłaty pieniężne i udostępnienia, ale również zakładając własne skarbonki na rzecz zrzutki, do czego organizator zaprasza zarówno osoby fizyczne, jak i organizacje non profit, instytucje i firmy.
W ramach kampanii "BohaterON" dotychczas przeznaczono ponad 1,5 mln złotych na wsparcie bohaterów walk o stolicę. Pomoc jest całoroczna i obejmuje bezpośrednie wsparcie, m.in. w zakresie codziennych obowiązków, koordynacji pomocy medycznej, zapewnianie środków higienicznych oraz medycznych, finansowanie dodatkowych godzin opieki, wynajem sprzętu rehabilitacyjnego, pomoc w drobnych remontach, dostawę obiadów.
Partnerami strategicznymi 7. odsłony projektu są: PKN ORLEN i POLREGIO. Do grona Partnerów należą: Muzeum Powstania Warszawskiego, Muzeum II Wojny Światowej, Instytut Pamięci Narodowej, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowe Centrum Kultury, Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, Fundacja PZU, Poczta Polska, Totalizator Sportowy – właściciel marki LOTTO, Polskie Line Lotnicze LOT, PGNiG, Fundacja PGNiG, Fundacja State of Poland, Bank Gospodarstwa Krajowego, PCP Films, Polskie Radio, Telewizja Polska, Ministerstwo Obrony Narodowej, Wojsko Polskie. (PAP)
autor: Katarzyna Krzykowska
kw/