2022-08-23 11:45 aktualizacja: 2022-08-23, 19:44
Pomnik upamiętniający sowieckich żołnierzy Fot. TOMS KALNINS/PAP/EPA
W Parku Zwycięstwa w stolicy Łotwy Rydze rozpoczął się demontaż pomnika upamiętniającego sowieckich żołnierzy - poinformował we wtorek łotewski portal tvnet.lv. Centralną część monumentu stanowi obelisk z gwiazdą o wysokości 79 metrów. Po rozebraniu pomnik zostanie zutylizowany.
Teren wokół pomnika ochraniają siły policyjne, wstrzymano ruch pieszych na pobliskiej ulicy. Wcześniej łotewska policja uprzedzała mieszkańców Rygi, by powstrzymali się od odwiedzania Parku Zwycięstwa podczas prac rozbiórkowych. W okolicy wprowadzono również zakaz korzystania z dronów - powiadomił tvnet.lv.
Jeśli obywatele państw trzecich, niezależnie od kraju pochodzenia, dopuszczą się podczas demontażu pomnika działań niezgodnych z prawem, zostaną wpisani na listę osób niepożądanych na Łotwie i deportowani za granicę - oznajmił w poniedziałek wieczorem szef łotewskiej dyplomacji Edgars Rinkevics.
Monument nie zostanie wysadzony w powietrze, lecz rozebrany. Ryskie Muzeum (Sowieckiej) Okupacji Łotwy poinformowało nas, że nie potrzebuje fragmentów pomnika, dlatego będą one zutylizowane - oświadczył przedstawiciel władz stolicy Janis Lange.
Oficjalna nazwa monumentu to Pomnik żołnierzy Armii Radzieckiej - wyzwolicieli radzieckiej Łotwy i Rygi z rąk niemiecko-faszystowskich okupantów. Miejsce pamięci zbudowano w 1985 roku, gdy Łotwa pozostawała częścią ZSRR. Centralną część monumentu stanowi obelisk z gwiazdą o wysokości 79 metrów.
11 sierpnia Łotewska Państwowa Służba Bezpieczeństwa (VDD) oznajmiła, że podczas usuwania pomnika może dojść do prowokacji inspirowanych przez Kreml. W ocenie VDD działania te byłyby obliczone m.in. na pogłębienie podziałów w łotewskim społeczeństwie i osłabienie poziomu zaufania do władz państwa.
14 lipca łotewski rząd zdecydował, że w kraju zostanie usuniętych 69 pomników i innych obiektów upamiętniających reżim sowiecki i nazistowski. Zdemontowane mają być monumenty, znaki pamięci i inne obiekty gloryfikujące systemy totalitarne. Nie dotyczy to miejsc, pod którymi znajdują się pochówki.
Zakaz demonstrowania symboliki sowieckiej i nazistowskiej
W drugiej połowie czerwca na Łotwie weszło w życie prawo zakazujące demonstrowania w przestrzeni publicznej symboliki sowieckiej i nazistowskiej oraz zobowiązujące do usunięcia do 15 listopada obiektów upamiętniających te reżimy. Internetowa gazeta "Neatkariga Rita Avize" zaznaczyła, że w kraju jest ponad 300 takich miejsc, podczas gdy specjalna komisja zarekomendowała demontaż 69 z nich. Ponad 20 obiektów zostało usuniętych już wcześniej.
Decyzji o likwidacji pomników sprzeciwia się część rosyjskojęzycznych mieszkańców Łotwy. Około jednej czwartej społeczeństwa tego kraju stanowią Rosjanie.
W poniedziałek nieopodal monumentu zatrzymano siedem osób sprzeciwiających się decyzji o rozbiórce obiektu.(PAP)
mar/
