Prezydent: powstanie Związku Polaków w Niemczech to jedno z ważniejszych wydarzeń w historii polskiej emigracji

Czytaj więcej

"Niech pięć prawd Polaków spod znaku Rodła prowadzi ZPwN przez kolejne sto lat"

List prezydenta, skierowany do uczestników i organizatorów uroczystych obchodów jubileuszu stulecia Związku Polaków w Niemczech w Ambasadzie RP w Berlinie, został w sobotę wieczorem opublikowany na stronie Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (KPRP). W imieniu głowy państwa przesłanie odczytał podczas uroczystości prezydencki minister Andrzej Dera.

"Sto lat temu, 27 sierpnia 2022 roku, tu, w Berlinie, utworzony został Związek Polaków w Niemczech. To jedno z ważniejszych wydarzeń w historii polskiej emigracji" - napisał Andrzej Duda. Jak podkreślił, był to nie tylko symboliczny, ale i praktyczny wyraz narodowej dumy, przywiązania do polskości oraz "rosnących aspiracji założycieli i członków tego szacownego zrzeszenia – żyjących w środowisku Polakom niechętnym, a w latach 30. i 40. ubiegłego wieku wręcz wrogim i niebezpiecznym".

"Pięć prawd Polaka"

"Kwintesencją patriotycznej postawy działaczy Związku był sformułowany przez nich zbiór zasad znany jako 'Pięć prawd Polaka' oraz znak tej organizacji. Rodło zastąpiło bowiem zakazane przez niemieckich nazistów polskie godło i barwy narodowe. Tym samym w kraju nad Renem wielu naszych rodaków zjednoczyło się wokół emblematu przedstawiającego królową polskich rzek oraz Kraków" - kontynuował prezydent.

Zauważył, że rodło pozostaje ważnym i otaczanym czcią znakiem, symbolem nieustępliwości, ofiarności i odwagi tych Polaków w Niemczech, którzy pragną strzec swojej narodowej tożsamości oraz upominać się o należne im prawa.

Z okazji jubileuszu, Andrzej Duda złożył wyrazy głębokiego szacunku i uznania tym, którzy, "działając w szeregach Związku, solidarnie wspierali swoich rodaków niechcących wyrzec się mowy, kultury, tradycji, wiary i wartości przodków".

"Z podziwem myślę o inwencji i determinacji, z jakimi pomagali tworzyć oraz rozwijać działalność m.in. Centralnego Banku Spółdzielczości Polskiej w Berlinie, Związku Spółdzielni Polskich w Niemczech, Związku Akademików Polskich w Niemczech, Związku Polskich Towarzystw Szkolnych czy Związku Harcerstwa Polskiego w Niemczech, a do tego licznych zespołów folklorystycznych i drużyn sportowych. Chylę czoła przed zasługami redaktorów prasowego organu Związku 'Polak w Niemczech' oraz polskich czasopism regionalnych, takich jak 'Dziennik Berliński' i 'Gazeta Olsztyńska" - podkreślił.

Jak zauważył, "cennym osiągnięciem Związku było też utworzenie – z jego inicjatywy – Związku Mniejszości Narodowych w Niemczech, mającego reprezentować organizacje nie tylko Polaków, ale też Serbołużyczan, Duńczyków, Fryzów i Litwinów". "Obecnie Związek Polaków w Niemczech stara się nawiązywać do tych pięknych tradycji. Wspiera o szkolnictwo polskie, zabiega o odpowiednie miejsce nauczania języka polskiego w niemieckim systemie szkolnictwa powszechnego, podnosi kwestie właściwego upamiętnienia martyrologii polskiej oraz przywrócenia Polakom statusu mniejszości narodowej i należnego odszkodowania za skonfiskowany w roku 1940 majątek wielkiej wartości" - zaznaczył.

Prezydent podkreślił, iż ufa, że "historia i najważniejsze osiągnięcia Związku będą inspirować i motywować nie tylko Polaków w Niemczech, ale też wszystkich, którzy myślą, mówią i czują po polsku, bez względu na to, w jakim zakątku świata przyszło im żyć". "Nadto dobre sąsiedztwo oraz przyjazna współpraca między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec to obopólne życzenie obu naszych krajów – dlatego trzeba je nieustannie wypełniać istotną treścią. Sądzę, że Związek Polaków w Niemczech może i powinien odegrać tu ważną, pozytywną rolę" - zaznaczył.

Prezydent: życzę Państwu niesłabnącej radości i dumy z bycia Polakiem

"Na ręce obecnych tu przedstawicieli władz Związku przekazuję uroczyste, jubileuszowe gratulacje wszystkim jego członkom. Życzę Państwu niesłabnącej radości i dumy z bycia Polakiem, satysfakcji z efektów Państwa ogromnie potrzebnej pracy społecznej oraz wszelkiej pomyślności osobistej. Gorąco pozdrawiam Państwa, Państwa rodziny i bliskich oraz wszystkich moich rodaków osiadłych w Niemczech. Wszystkiego dobrego!" - napisał prezydent Duda.

27 sierpnia 1922 r. w Berlinie odbył się zjazd przedstawicieli głównych organizacji skupiających polską społeczność w Niemczech. Tego dnia uchwalono statut organizacji znanej do dziś jako Związek Polaków w Niemczech. Znakiem graficznym ZPwN stało się Rodło, symbolizujące bieg Wisły. Znakiem graficznym ZPwN stało się Rodło, symbolizujące bieg Wisły. Ideową podstawą działalności Związku jest "Pięć prawd Polaków" sformułowanych na pierwszym Kongresie Polaków w Niemczech w Berlinie w 1938 roku. Oto one: 1. Jesteśmy Polakami 2. Wiara ojców naszych jest wiarą naszych dzieci 3. Polak Polakowi bratem! 4. Co dzień Polak narodowi służy 5. Polska jest matką naszą, nie wolno mówić o matce źle!

Wśród najważniejszych obecnie celów ZPwN wymienia m.in. jednoznaczne uregulowanie sprawy instytucjonalnego finansowania organizacji polskich w Niemczech na tych samych zasadach, na jakich Rzeczpospolita Polska finansuje mniejszość niemiecką w Polsce, odszkodowanie za zagrabiony w 1940 roku majątek Związku Polaków w Niemczech oraz przywrócenie Polakom w Niemczech statusu mniejszości narodowej, zabranego 27 lutego 1940 roku na mocy tzw. "Dekretu Goeringa". (PAP)

Autorka: Sylwia Dąbkowska-Pożyczka

mj/