Esesmani-kryminaliści z pułku Dirlewangera mordowali cywili i powstańców na Powiślu

2022-09-05 13:21 aktualizacja: 2022-09-05, 13:42
Oskar Dirlewanger, fot. Bundesarchiv, Bild 183-S73495/Anton Ahrens
Oskar Dirlewanger, fot. Bundesarchiv, Bild 183-S73495/Anton Ahrens
5 września 1944 r. oddziały SS zajęły północy rejon Powiśla i dokonały kolejnych zbrodni na cywilach i wziętych do niewoli powstańcach. Płk Jan Mazurkiewicz „Radosław” został dowódcą oddziałów powstańczych na Czerniakowie.

5 września 1944 r. oddziały Armii Krajowej powstrzymały natarcie niemieckie na pozycje w rejonie Komendy Policji m.st. Warszawy przy Krakowskim Przedmieściu 1 i w kościele św. Krzyża oraz na linii ul. Królewskiej.

Niemcy kontynuowali ataki na Powiśle, zajęli m.in. ulice Sewerynów, Oboźną, Leszczyńską oraz duży gmach Państwowego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych przy ul. Kopernika 36-40.

W szpitalu powstańczym przy ul. Drewnianej Niemcy zamordowali podchorążego "Heńka" - Henryka Ledermana, żydowskiego ochotnika, który po wyzwoleniu obozu Gęsiówka przyłączył się do plutonu pancernego AK por. "Wacka" - Wacława Micuty. "Heniek" walczył na Woli, Starówce i Powiślu. Został odznaczony Krzyżem Walecznych.

W zbrodniach popełnianych na cywilach i powstańcach wziętych do niewoli na Powiślu brali udział esesmani-kryminaliści z pułku Oskara Dirlewangera.

Pozbawieni amunicji obrońcy Elektrowni na Powiślu pod dowództwem kpt. Stanisława Skibniewskiego „Cubryny” opuścili ruiny obiektu.

W trzydziestym szóstym dniu powstania niemiecka artyleria ostrzeliwała Śródmieście i Mokotów, trwały naloty Luftwaffe. Płk Jan Mazurkiewicz „Radosław” został dowódcą oddziałów powstańczych na Czerniakowie. Jego zastępcą był kpt. Zygmunt Netzer „Kryska”. Podczas ostrzału Poczty Głównej przy Placu Napoleona (obecnie Plac Powstańców Warszawy) zginęła łączniczka pocztu dowódcy Batalionu AK "Kiliński", Anna Laskowicz "Iskra" (1926-1944).

Komenda Główna AK przeniosła się do gmachu "małej PAST-y" - centrali telefonicznej przy ul. Piusa XI 19. (PAP)

Autor: Maciej Replewicz

js/