78 lat temu Niemcy wysadzili wszystkie warszawskie mosty

2022-09-13 09:59 aktualizacja: 2022-09-15, 09:24
Wysadzone w powietrze mosty Poniatowskiego i Średnicowy przez wiele miesięcy utrudniały komunikację w Warszawie. Fot. CAF/PAP
Wysadzone w powietrze mosty Poniatowskiego i Średnicowy przez wiele miesięcy utrudniały komunikację w Warszawie. Fot. CAF/PAP
13 września 1944 r. saperzy Wehrmachtu wysadzili w powietrze wszystkie warszawskie mosty na Wiśle. Powstańcy odpierali ataki nieprzyjaciela na Żoliborzu i w Śródmieściu. Utracono Port Czerniakowski.

Czytaj więcej

Inscenizacja walk powstańczych o Czerniaków, Fot. PAP/Leszek Szymański

Tak powstańcy walczyli o Czerniaków. Ślady krwi widoczne do dziś

13 września 1944 ok. 12.15 niemieccy saperzy wysadzili w powietrze Most Poniatowskiego. Zniszczeniu uległy filary oraz cztery stalowe i jedno żelbetonowe przęsło. Tego samego dnia wysadzono także kolejowy most średnicowy, a ok. 23.30 - Most Kierbedzia.

Składające się w dużej części z niemieckich kryminalistów oddziały Waffen-SS dowodzone przez SS-Oberführera Oskara Dirlewangera zaatakowały budynek Szpitala Ubezpieczalni Społecznej przy Czerniakowskiej 231, broniony przez żołnierzy AK z Batalionu "Zośka". Niemcy zbombardowali budynek, zapalając go.

Ratując rannych zginęli m.in. dr Zdzisław Górecki, dr Wanda Kozakiewicz-Grochowska, dr Mieczysław Dziewanowski i dr Zofia Pęska. Ok. 120 pacjentów udało się ewakuować na teren Gazowni przy Ludnej, jednak w płonącym budynku zginęło kilkudziesięciu rannych. Dirlewangerowcy mordowali pacjentów szpitala i mieszkańców okolicznych budynków.

Niemcy zajęli Port Czerniakowski i budynki przy ul. Łazienkowskiej. Przy ul. Marszałkowskiej zginął dowódca patrolu megafonowego "Chwaty" IV Oddziału Biura Informacji i Propagandy KG AK kpr. pchor. Wojciech Mencel ps. "Paweł Janowicz" (1923-1944). Podczas okupacji studiował na tajnych kompletach filologii polskiej na Uniwersytecie Warszawskim. Należał do redakcji konspiracyjnego miesięcznika literackiego "Sztuka i Naród.

W Śródmieściu powstańcy odparli niemiecki atak w rejonie Wroniej. Kilka niemieckich szturmów od strony Marymontu odparli także obrońcy Żoliborza.

Autor: Maciej Replewicz

mj/

TEMATY:

Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.