Wirus H5N1 może wywołać kolejną pandemię? Specjaliści: trzeba być przygotowanym nawet na najgorszy scenariusz

Ptasia grypa H5N1 po raz pierwszy pojawiła się w Chinach w 1996 r. Od tego czasu występowała jedynie sporadycznie, najczęściej jesienią, po czym znikała. W 2022 r. po raz pierwszy wywoła największą i najgroźniejszą jak dotąd epidemię - na całym świecie zaatakowała ptaki dzikie oraz hodowlane, a także inne gatunki zwierząt. 

Nic jeszcze nie wskazuje, że patogen ten potrafi się przenosić między ludźmi - jeśli dochodzi do zakażeń u człowieka, to wyłącznie na skutek bezpośredniego kontaktu z chorymi zwierzętami. Wirus ten może jednak zmutować - podobnie było w przypadku koronawirusa SARS-CoV-2. A wtedy groziłaby nam kolejna pandemia. 

Ptasia grypa. Eksperci ostrzegają:  powinniśmy być przygotowani na najbardziej pesymistyczny scenariusz

O takim zagrożeniu w wypowiedzi dla BBC News mówią eksperci Brytyjskiej Agencji Bezpieczeństwa Zdrowia (UKHSA). Ostrzegają, że powinniśmy być przygotowani na najbardziej pesymistyczny scenariusz również i w przypadku tego wirusa. 

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) bada przypadek 11-letniej dziewczynki w Kambodży, która niedawno zmarła z powodu zakażenia wirusem H5N1. Drobnoustrojem tym zakaził się też jej ojciec. Nie ma jednak pewności, czy doszło między nimi do przeniesienia zakażenia. Wciąż jest to analizowane.

Czytaj więcej

Naukowcy: szczepienie może mieć korzystny wpływ na różne powikłania po COVID-19

Brytyjscy eksperci zwracają uwagę, że ludzie rzadko zarażają się ptasią grypą, a jeśli już do tego dochodzi, to powodem jest bezpośredni kontakt z chorymi zwierzętami. Niepokojące jest jednak, że w 2022 r. ptasia grypa najpierw zaatakowała kaczki w Europie i Azji, a potem rozprzestrzeniła się na inne gatunki ptactwa. I w takim nasileniu jeszcze nigdy nie występowała. 

Na skutek epidemii ptasiej grypy w  minionym roku zginęło wyjątkowo dużo ptactwa dzikiego, głównie wodnego. Prof. Munir Iqbal z Pirbright Institute w Wielkiej Brytanii twierdzi, że wirus H5N1 zaatakował 80 gatunków ptaków. Z kolei amerykańska specjalistka dr Louise Moncla z University of Pennsylvania w Filadelfii uważa, że ptasia grypa zaatakowała także foki oraz lisy.

Wirus ptasiej grypy H5N1 groźny dla ludzi?

Specjaliści nie wiedzą, dlaczego tak się stało. Podejrzewa się, że zarazek ten zmutował i potrafi teraz łatwiej się rozprzestrzeniać wśród ptactwa. "Wciąż jednak ptasia grypa H5N1 nie potrafi – na szczęście – rozprzestrzeniać między ludźmi" – uspokaja dr Meera Chand z UKHSA. „Wirus ten ewoluuje, dlatego musimy być wyczuleni na jakiekolwiek sygnały, że może on stwarzać jakieś zagrożenie dla ludzi” – dodaje. 

Prof. Sir Andrew Pollard z zespołu specjalistów University of Oxford oraz firmy Astra Zenecka, którzy opracowali szczepionkę przeciwko COVID-19, jest mniej optymistyczny. Ostrzega w rozmowie z BBC, że ptasia grypa H5N1 ma potencjał wywołania pandemii, ponieważ ludzie nie stykali się z tym wirusem i nie mają przeciwko niemu żadnej odporności. Właśnie tak było w przypadku SARS-CoV-2.

Póki co wirus H5N1 niechętnie atakuje człowieka. Światowa Organizacja Zdrowia od 2003 r. odnotowała u ludzi 868 zakażeń tym patogenem. Niepokojąca jest natomiast wysoka śmiertelność. Spośród tych infekcji aż 457 zakończyło się zgonem zainfekowanych pacjentów. (PAP)

Autor: Zbigniew Wojtasiński

mmi/