Podczas uroczystej gali wieńczącej już czwartą odsłonę plebiscytu nagrodzeni zostali laureaci czterech kategorii – plastycznej, literackiej, tekstu piosenki oraz scenariusza lekcji. Nagrody wręczali marszałek Sejmu Elżbieta Witek, wicepremier, minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak, minister spraw wewnętrznych i administracji Mariusz Kamiński oraz minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek. Na uroczystości obecni byli m.in. również prezes zarządu TVP Mateusz Matyszkowicz i prezes zarządu Polskiego Radia Agnieszka Kamińska.
W kategorii scenariusz lekcji, w kolejności od miejsca pierwszego do dziesiątego, nagrodzeni zostali: Dominika Liszkiewicz (Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Nadnotecki Instytut UAM w Pile), Joanna Kossakowska (Uniwersytet Medyczny w Białymstoku), Karolina Kowalewska (Uniwersytet Warszawski), Joanna Ługowska (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II), Agnieszka Dudek (Uniwersytet Opolski), Weronika Chabowska (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy), Karol Wasilewski (Akademia Mazowiecka w Płocku), Agata Zięba (Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego w Warszawie), Dominik Drabicki (Kolegium Humanum w Warszawie), Joanna Lenik (Akademia Nauk Stosowanych w Tarnowie oraz Uniwersytet Rzeszowski).
Za tekst piosenki, w kolejności od miejsca pierwszego do dziesiątego, laureatami zostali: Martyna Miszczyk (Liceum Ogólnokształcące im. Hugona Kołłątaja w Pińczowie), Mateusz Skalski (Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego "Elektryk" w Nowej Soli), Lidia Składanek (Publiczne Liceum Ogólnokształcące im. bł. ks. Romana Archutowskiego w Warszawie), Justyna Lonycz (Zespół Szkół w Starej Kamienicy), Kamil Symula (Branżowa Szkoła I stopnia w Kraśniku), Natan Żołyniak (Zespół Szkół Drogowo-Geodezyjnych i Licealnych im. Augusta Witkowskiego w Jarosławiu), Karolina Zając (I Liceum Ogólnokształcące im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Garwolinie), Szymon Szydłowski (II Liceum Ogólnokształcące im. Emilii Plater w Białej Podlaskiej), Weronika Blahaczek (VI Liceum Ogólnokształcące w Rzeszowie), Kinga Bochenek (Zespół Szkół im. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego w Dąbrowie Tarnowskiej).
W kategorii plastycznej, w kolejności od miejsca pierwszego do dziesiątego, nagrodzeni zostali: Iga Popławska (Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Katowicach), Miłosz Zimnicki (Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Łodzi), Wiktoria Wypych (Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Tadeusza Kościuszki w Gostyninie), Emilia Kapiec (I Liceum Ogólnokształcące im. Księcia Bolka I w Jaworze), Gabriel Klapisz (Państwowe Liceum Sztuk Pięknych im. Antoniego Kenara w Zakopanem), Amelia Borek (Liceum Ogólnokształcące im. Joachima Lelewela w Żelechowie), Iza Osmólska (Zespół Szkół Architektury Krajobrazu i Handlowo-Usługowych w Gdańsku), Mikołaj Latała (Zespół Szkół w Pionkach), Hanna Zydek (Liceum Sztuk Plastycznych im. Stanisława Kopystyńskiego we Wrocławiu), Filip Ochnia (Zespół Szkół Skórzano-Odzieżowych, Stylizacji i Usług w Radomiu).
Laureatami w kategorii literackiej (od miejsca pierwszego do dziesiątego) są: Daria Wiech (Liceum Ogólnokształcące nr. 2 im. ks. Jana Twardowskiego w Dębicy), Aleksandra Szatkowska (Prywatne Liceum Ogólnokształcące Sióstr Niepokalanego Poczęcia NMP w Szymanowie), Bartosz Biegański (Zespół Szkół im. Marii Konopnickiej w Pyskowicach), Paulina Kamyk (Liceum Ogólnokształcące Towarzystwa Salezjańskiego w Bydgoszczy), Jakub Młynarski (Niepubliczne Technikum im. gen. Władysława Andersa w Opatowie Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Kielcach), Aleksandra Walczuk(V Liceum Ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej-Curie w Lublinie), Daniel Hyla (Zespół Szkół w Olkuszu Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Katowicach), Dawid Duda (Zespół Szkół nr 1 im. prof. Bolesława Krupińskiego w Lubinie), Wanda Sadłoń (IX Liceum Ogólnokształcące im. Klementyny Hoffmanowej w Warszawie), Paulina Olrińska (I Społeczne Liceum im. Hetmana Jana Tarnowskiego w Tarnobrzegu).
Marszałek Sejmu: mamy niezwykłą młodzież. Młodzież, dla której wartości patriotyczne są bardzo ważne
Marszałek Sejmu Elżbieta Witek powiedziała, że kiedy ogłaszała ten konkurs w roku 2020 towarzyszyły jej dwa uczucia: "Po pierwsze wiedziałam, że ta tematyka jest ważna i powinna być podjęta właśnie przez ludzi młodych, przez uczniów szkół ponadpodstawowych, a później także studentów. Ludzi bardzo młodych, ale jednocześnie takich, którzy już mają ukształtowaną swoją wrażliwość i mają także ukształtowane poglądy na wiele spraw. Z drugiej strony zastanawiałam się, czy ten konkurs, będzie się cieszył zainteresowaniem młodych ludzi, czy będą chcieli do niego przystąpić, czy podołają także emocjonalnie tej bardzo trudnej tematyce, ale już po napływie pierwszych prac w pierwszej edycji, te wątpliwości całkowicie zostały rozwiane".
"Okazało się, że mamy niezwykłą młodzież. Młodzież, dla której wartości patriotyczne są bardzo ważne. Młodzież, która potrafi w sposób odpowiedzialny, poważny podejść do takiej tematyki, trudnej tematyki, bardzo trudnej tematyki" - mówiła marszałek Sejmu.
Podziękowała wszystkim, którzy do tego konkursu przystąpili, a było to "ponad 10 tys. osób". "Chciałam podziękować wszystkim rodzicom, nauczycielom, wychowawcom, opiekunom, którzy pomagali wam przy tym konkursie" - dodała.
Wskazała, że "temat Katynia wiąże się z dwoma słowami - pamięć i prawda". "Czasami ktoś zadaje pytanie, czy można człowieka zabić dwa razy. Sowieci chcieli zabić polskich oficerów, polską inteligencję dwa razy - raz unicestwiając ich fizycznie, a drugi raz robiąc wszystko, żeby pamięć o naszych bohaterach, o oficerach, funkcjonariuszach, nauczycielach, księżach została na zawsze zapomniana. I to się udawało przez wiele dekad, ale nie udało się zniszczyć pamięci m.in. dzięki podejmowaniu tego tematu przez ludzi młodych, bo naszym obowiązkiem, a przede wszystkim waszym, ludzi młodych, jest przenoszenie tej pamięci, żeby o naszych bohaterach, o tych, którzy poświęcili własne życie dla naszej wolności, żebyśmy nigdy o nich nie zapomnieli" - podkreśliła.
Poinformowała, że najwięcej prac konkursowych napłynęło z województw mazowieckiego, podkarpackiego i lubelskiego. Największym zainteresowaniem cieszyła się kategoria plastyczna. "To, co nas bardzo poruszyło i co było niezwykle wzruszające to to, że wielu z was miało w tych pracach bardzo trudne zadanie, dlatego, że to były prace związane z historią kogoś z waszej rodziny, takie osobiste przemyślenia. Widać w tych pracach wasze emocje i widać wasz własny pogląd na tę trudną tematykę i za to wam bardzo dziękuję. Musieliście rozmawiać z rodzicami, z dziadkami, zajrzeć do wielu źródeł i do wielu dokumentów i zrobiliście to naprawdę w sposób niezwykle wzorowy" - oceniła.
Przyznała, że komisja konkursowa miała ogromną trudność, żeby wybrać te najlepsze prace. Pogratulowała wszystkim laureatom i zwycięzcom konkursu.
Podczas gali odczytano także list prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego. "Zbrodnia katyńska pod pojęciem, której rozumiemy skrytobójczy mord na około 22 tys. polskich jeńców wojennych z obozów w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku, a także z więzień zachodniej Ukrainy i Białorusi jest wydarzeniem w naszej historii szczególnym. Wszyscy oni zostali zamordowani w tym ludobójczym akcie za to, że należeli do szerokorozumianej polskiej elity. Z tego powodu byli uważani przez sowieckich oprawców za ludzi niebezpiecznych dla systemu komunistycznego, czyli za takich, którzy nie wyrzekną się polskości i przeciwstawią się sowietyzacji okupowanych ziem II Rzeczypospolitej" - napisał Kaczyński w liście odczytanym przez zastępcę szefa Kancelarii Sejmu Christiana Młynarka.
Ocenił, że "trzeba też pamiętać, że zbrodnia katyńska, czy też sprawa katyńska miała swoje dalsze dramatyczne dzieje, które wypełniała walką o prawdę, o pamięć i o godność". "Ujawnienia prawdy o niej nie chcieli zarówno ci, którzy byli jej sprawcami, czyli Sowieci, ale do czasu także i nasi zachodni sprzymierzeńcy. Świat powtarzał wówczas spreparowane w Moskwie kłamstwa, że tej zbrodni dopuścili się Niemcy. W komunistycznej Polsce za głoszenie prawdy o Katyniu groziły represje, które w zależności od czasów były mniej już bardziej brutalne. Po 1989 r. nasza wiedza i znajomość źródeł historycznych, dzięki staraniom przyjaciół z rosyjskiej dziś zdelegalizowanej organizacji +Memoriał+, niezmiernie się powiększyła. Ale dalsze badania zostały zablokowane przez reżim Putina"
Wskazał, że "od ponad roku, czyli od dnia rozpoczęcia się pełnoskalowej agresji Rosji na Ukrainę, zbrodnia katyńska, która była jednym z elementów sowieckiego terroru wobec narodu polskiego, zyskałaby także nowy wymiar. Pokazuje, że jeśli idzie o barbarzyńską i zbrodniczą naturę moskiewskiego imperializmu to nic się nie zmieniło. Nadal mamy do czynienia z bestialskimi, masowymi mordami, zabijaniem jeńców, torturowaniem ludności cywilnej, porywaniem dzieci, deportacjami oraz dziką nienawiścią do wszystkich, którzy nie chcą żyć w niewoli ruskiego miru" - zwrócił uwagę Kaczyński.
Prezes PiS napisał, że "wzięcie udziału w takich konkursach, jak ten jest wartością samą w sobie". Pogratulował wszystkim uczestnikom konkursu, że w nim wystartowali i poświęcili swój czas na zgłębianie wiedzy o zbrodni katyńskiej.
O oprawę muzyczną wydarzenia zadbał Reprezentacyjny Zespołu Artystyczny Wojska Polskiego. Transmisja z gali "Polskie serce pękło. Katyń 1940" została wyemitowana w niedzielę w TVP2.
W komitecie honorowym konkursu zasiadają: prezydent Andrzej Duda – przewodniczący tego gremium, a także marszałek Sejmu Elżbieta Witek, wiceprezes Rady Ministrów, minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak, minister spraw wewnętrznych i administracji Mariusz Kamiński, minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek oraz prezes Instytutu Pamięci Narodowej Karol Nawrocki.
Natomiast w skład komitetu organizacyjnego konkursu wchodzą: Telewizja Polska S.A., Polskie Radio S.A. oraz Fundacja im. Janusza Kurtyki.
Patronami medialnymi konkursu są Telewizja Polska S.A. oraz Polskie Radio S.A. (PAP)
autor: Katarzyna Krzykowska
dsk/