2023-05-12 18:33 aktualizacja: 2023-05-13, 08:06
Minister Gliński (C) podczas wizyty w „Domu Turka” w Augustowie, gdzie powstaje Muzeum Obławy Augustowskiej. Fot. PAP/Artur Reszko
Wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński odwiedził w piątek budowę Muzeum Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej, które będzie mieściło się w Domu Turka, głównym ośrodku terroru komunistycznego na Suwalszczyźnie.
Inwestycję realizuje Instytut Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego. „Dobrze, że pamięć o nich (ofiarach obławy augustowskiej - PAP) będzie w sposób nowoczesny, profesjonalny, rzetelny i godny prezentowana w tej instytucji” – powiedział w Augustowie wicepremier.
Gliński dodał, że każda wspólnota musi mieć swoje miejsca pamięci i ślady historii zinstytucjonalizowanej. „My nadrabiamy obecnie te zaległości, po latach zaniedbań. Dom Turka i to muzeum, które tutaj powstaje są doskonałym przykładem takiej białej plamy, która nie upamiętniała i nie edukowała o bardzo ważnym wydarzeniu, tragicznym wydarzeniu z polskiej historii” – mówił minister kultury i dziedzictwa narodowego.
„To jest symbol totalitaryzmu sowieckiego, zniewolenia Polski"
Podkreślił, że obława augustowska jest sprawą niebywale ważną nie tylko dla regionu północno-wschodniego, ale dla całej Polski. „To jest symbol totalitaryzmu sowieckiego, zniewolenia Polski, tych straszliwych strat jakich doznaliśmy przez komunizm, także strat możliwości rozwojowych. To wszystko miało miejsce i za to wszystko także życiem zapłacili polscy obywatele” – powiedział Gliński.
Dom Turka to mieszcząca się w Augustowie zabytkowa kamienica zbudowana w 1900 roku. W latach 1928-36 mieściła się tam cukiernia Bośniaka Kamila Takosza, nazywanego Turkiem, od którego wzięła się potoczna nazwa budynku – Dom Turka. Od początku 1940 r. do czerwca 1941 roku kamienica była siedzibą NKWD i NKGB. W latach 1945-56 roku w budynku mieściło się UB.
Kamienica to ponad 400-metrowy obiekt stojący na działce o powierzchni 2 tys. 90 m kw. Instytut zakupił ten obiekt od prywatnego przedsiębiorcy w lipcu 2021 roku. Trwa tam remont, który ma zakończyć się w grudniu tego roku.
Piotr Gliński poinformował, że oprócz remontu tego obiektu, powstaje też nowy budynek administracyjno-edukacyjny. Ma powstać także mur pamięci, czyli pomnik ofiar.
„Naszym obowiązkiem, jako państwa jest zbudowanie porządnej, przyzwoitej instytucji pamięci, która na wieki będzie opowiadała o tym, co tutaj, na tej ziemi się stało” – powiedział szef resortu kultury.
12 lipca 1945 r., oddziały NKWD i Smiersz rozpoczęły na Suwalszczyźnie operację, w której zginęło co najmniej 592 działaczy podziemia niepodległościowego. Wszystkie nazwiska są wypisane na tablicach kamiennych, które ustawiono przy 10-metrowym krzyżu w Gibach w powiecie sejneńskim na Wzgórzu Golgoty. Operacja zwana Obławą Augustowską jest największą niewyjaśnioną zbrodnią popełnioną na Polakach po II wojnie światowej. Niektórzy historycy mówią o zaginionych w obławie nawet 2 tysięcy osób na terenie obecnej Polski Wschodniej, Litwy i Białorusi. Sowiecka operacja jest też nazywana „małym Katyniem”. (PAP)
Autor: Jacek Buraczewski
gn/
