Prokurator Krajowy Dariusz Barski potwierdził w rozmowie z PAP, że w Hadze swoją działalność rozpoczyna Międzynarodowe Centrum Ścigania Zbrodni Agresji Przeciwko Ukrainie (ICPA). "To jest bezprecedensowa inicjatywa i krok w dobrym kierunku. Prokuratorzy tego centrum będą zbierać dowody, aby finalnie przygotować akty oskarżenia przeciwko nie tylko zwykłym żołnierzom, ale przede wszystkim tym, którzy odpowiadają na poziomie decyzyjnym za zbrodniczą napaść na Ukrainę. Powstała instytucja, która ma rozliczyć sprawców kierowniczych, ludzi czujących się dotychczas bezkarnymi" - powiedział PAP prok. Barski.
Jak przekazał, w skład zespołu prokuratorów wchodzą śledczy z krajów tworzących międzynarodowy zespół śledczy ds. zbrodni wojennych popełnianych przez Rosjan na Ukrainie (JIT), w tym dwóch prokuratorów z Polski.
Uzasadniając potrzebę powołania ICPA powiedział, że obecne regulacje prawne nie pozwalają pociągnięcie do odpowiedzialności decydentów odpowiedzialnych za zbrodnię agresji na Ukrainę. "Możemy osądzać sprawców poszczególnych zbrodni wojennych na Ukrainie, żołnierzy rosyjskich, którzy zostali tam wysłani. A ci którzy odpowiadają, za dziesiątki tysięcy ofiar są bezkarni, ponieważ Rosja nie podlega jurysdykcji Międzynarodowego Trybunału Karnego w zakresie zbrodni agresji. Taki stan rzeczy jest rażącą niesprawiedliwością. Dlatego trzeba zrobić wszystko, aby odpowiedzialni za tę zbrodnię m.in. przywódcy rosyjscy, nie byli bezkarni" - powiedział.
Jak dodał odpowiedzialność za zbrodnie, którymi zajmie się ICPA ma dotyczyć szerokiego kręgu osób. "Chodzi nie tylko o wojskowych, ale też o tych, którzy przygotowali tę wojnę od strony politycznej, ekonomicznej, finansowej. Zadaniem prokuratorów będzie zgromadzenie dowodów, które będzie można wykorzystać przed sądami" - mówił Barski. Zapytany, przed jakim sądem będzie można wykorzystać ten materiał dowodowy odparł: "Tu jest znak zapytania. Ukraina prowadzi działania, w kierunku powołania międzynarodowego trybunału na kształt trybunału norymberskiego, który osądziłby tych sprawców. Mam nadzieję, że to się uda, a sprawcy zostaną rozliczeni" - dodał.
Inaugurację działalności Międzynarodowego Centrum Ścigania Zbrodni Agresji przeciwko Ukrainie ogłoszono w poniedziałek na konferencji prasowej w siedzibie Eurojust w Hadze. "Nie chcemy czekać do końca wojny Rosji przeciwko Ukrainie, już dziś opracowujemy dowody popełnionych zbrodni" - mówił Ladislav Hamran, przewodniczący unijnej agencji o charakterze prokuratorskim Eurojust.
Nowo utworzone Centrum zapewni wsparcie i koordynację przy prowadzeniu trwających i przyszłych dochodzeń w sprawie zbrodni agresji oraz ułatwi wymianę i analizę materiału dowodowego zebranego od początku rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Stworzone zostaną także bazy danych, a w efekcie wszystkich tych działań ma zostać umożliwione wymierzenie sprawiedliwości winnym zbrodni.
W końcu marca 2022 r. Ukraina, Litwa i Polska utworzyły wspólny zespół śledczy w związku z napaścią Rosji na Ukrainę (JIT). Później do zespołu tego dołączyły Estonia, Łotwa, Słowacja, Rumunia i Międzynarodowy Trybunał Karny (MTK). Współpracę z tym zespołem rozpoczęła też prokuratura amerykańska. (PAP)
Autor: Mateusz Mikowski
jos/