Nowe sankcje na Rosję będą dotyczyły indywidualnych osób. Niewykluczone kolejne sankcje wobec Białorusi

Jak zaznaczył Rau, poniedziałkowa dyskusja na posiedzeniu ministerialnym w Brukseli ujawniła wiele stanowisk dot. relacji UE-Rosja. „W jednej kwestii udało nam się jednak bardzo szybko, w zasadzie bez dyskusji, osiągnąć konsensus. Tą kwestią była sprawa nałożenia sankcji unijnych na tych, którzy są uznani za winnych bezprawnego zatrzymania i uwięzienia Aleksieja Nawalnego” – powiedział.

Dodał, że sankcje będą dotyczyły indywidualnych osób i będą sprowadzać się do dwóch elementów – zakazu wjazdu do krajów UE i pozbawienia środków zdeponowanych w krajach UE.

Pytany, czy możliwe jest nałożenia sankcji na rosyjskich oligarchów, odpowiedział, że UE musi poruszać się w określonym reżimie sankcyjnym, który sprowadza się wyłącznie do przesłanek związanych z łamaniem praw człowieka.

"Rosja przyjmuje strategię dzielenia"

Minister Rau powiedział też, że obecnie szef unijnej dyplomacji Josep Borrell postrzega relacje UE z Rosją tak, jak są one postrzegane w Europie Środkowej. „Zmiana jest istotna, by nie powiedzieć radykalna” – podkreślił.

Zaznaczył, że podczas dyskusji pojawiały się liczne głosy, że Rosja przyjmuje strategię dzielenia nie tylko państw NATO, czy UE, ale także dzielenia społeczeństw poszczególnych krajów.

Czytaj więcej

Szef unijnej dyplomacji: zdecydowaliśmy się nałożyć sankcje na Rosję

Szef unijnej dyplomacji Josep Borrell poinformował w poniedziałek, że ministrowie spraw zagranicznych państw UE uzgodnili wprowadzenie kolejnych sankcji przeciwko Rosji za uwięzienie antykremlowskiego opozycjonisty Aleksieja Nawalnego. Na czteroosobowej liście sankcyjnej znaleźli się m.in. prokurator generalny Rosji Igor Krasnow i szef Komitetu Śledczego Aleksander Bastrykin.

"W odpowiedzi na wydarzenia związane z sytuacją pana Nawalnego osiągnęliśmy porozumienie polityczne, żeby wprowadzić restrykcje przeciwko tym, którzy są odpowiedzialni za jego aresztowanie, skazanie i prześladowanie" - powiedział Josep Borrell po posiedzenie Rady UE ds. zagranicznych w Brukseli.

"W tym celu po raz pierwszy zrobimy użytek z globalnego systemu sankcji za naruszenia praw człowieka. Procedura administracyjna rozpocznie się na mój wniosek dziś. (...) Mam nadzieję, że zostaną wprowadzone szybko. Być może procedura zajmie tydzień, mam nadzieję, że nie dłużej i zostaną zaaprobowane przez Radę" - oznajmił.

Poinformował również, że unijni ministrowie zgodzili się też zwiększyć wsparcie dla działaczy zaangażowanych w Rosji w obronę swobód obywatelskich i politycznych.

Rau: należy spodziewać się kolejnych sankcji UE wobec Białorusi

Zbigniew Rau powiedział ponadto, że zamierza przedstawić plan wsparcia dla demokratycznej Białoruś, jednak ciągle nie wiadomo, kiedy się to stanie. „Komisarz ds. sąsiedztwa i rozszerzenia Oliver Varhelyi, na prośbę szefa unijnej dyplomacji Josepa Borrella udzielił dość ogólnych odpowiedzi dotyczących tej kwestii. Data przedstawienia tego planu nie została jeszcze ustalona” – powiedział polski minister (sytuacja na Białorusi była jednym z tematów poniedziałkowego spotkania ministrów).

Dodał, że coraz więcej szefów dyplomacji państw członkowskich zdaje sobie sprawę, że jednym z kluczy do rozwiązania problemu Białorusi jest przedstawienie, a potem wdrożenia tego planu.

„Niestety, sytuacja na Białorusi ulega stałemu pogorszeniu, więc prawdopodobnie dojdzie do nałożenia kolejnych sankcji. Lista więźniów politycznych stale się wydłuża. Do tych więźniów sumienia dołączyły dwie dziennikarki Biełsatu. Co więcej, obie zostały skazane na dwa lata pozbawienia wolności. Presja na społeczeństwo obywatelskie nieustannie narasta. W związku z tym należy się spodziewać adekwatnej reakcji UE” – powiedział. Dodał, że w kwestiach podejścia do sytuacji na Białorusi nie ma żadnych sporów między państwami UE.

Sprawa sytuacji na Białorusi budzi w UE wiele emocji, odkąd sąd w Mińsku skazał dwie dziennikarki Biełsatu, Kaciarynę Andrejewą i Darię Czulcową, na dwa lata pozbawienia wolności za prowadzenie relacji online z protestu. Według sądu są one winne organizowania działań naruszających porządek publiczny.

Czytaj więcej

Prezydent: wzywam władze Białorusi do odejścia od polityki ucisku. Władze Rosji do uwolnienia Nawalnego

Był to pierwszy na Białorusi proces i wyrok skazujący dla dziennikarzy w sprawie karnej, związanej z protestami przeciwko sfałszowaniu wyników wyborów prezydenckich w sierpniu 2020 roku. Według organizacji praw człowieka proces, w którym wyrok zapadł w czwartek, miał charakter polityczny.

Komisja Europejska skrytykowała w piątek skazanie dziennikarek. "To kontynuacja haniebnych i brutalnych represji białoruskich władz przeciwko obywatelom Białorusi" - powiedział rzecznik KE Peter Stano.

Biełsat jest jedyną na terytorium kraju białoruskojęzyczną telewizją. Nadaje z Polski, a organizacyjnie jest częścią TVP. Na Białorusi jest dostępny przez internet oraz przez satelitę.

Sprawa Białorusi oraz represji wobec dziennikarzy i protestujących była podnoszona przez Stałego Przedstawiciela RP przy UE w środę na spotkaniu unijnych ambasadorów w Brukseli oraz na spotkaniu ambasadorów UE z szefem unijnej dyplomacji Josepem Borrellem w czwartek.

Z Brukseli Łukasz Osiński (PAP)

mmi/