2021-03-31 20:00 aktualizacja: 2021-06-07, 17:06
Sędzia Beata Morawiec (P). Fot. PAP/Łukasz Gągulski
Sąd Apelacyjny w Krakowie uznał, że sędzia Beata Morawiec mogła w październiku ub.r. - dzień po nieprawomocnej decyzji Izby Dyscyplinarnej SN o zawieszeniu w czynnościach - wydać wyrok w sprawie karnej, ponieważ w momencie jego ogłoszenia nie była zawieszona w wykonywaniu obowiązków i miała prawo do orzekania. Rzecznik prasowy Izby Dyscyplinarnej SN przypomina, że sądy powszechne, w tym apelacyjne, nie zajmują się sprawami immunitetowymi sędziów.
Prezes Stowarzyszenia Sędziów "Themis" Beata Morawiec w październiku ub.r. wydała wyrok w sprawie karnej. Wyrok ten wydany został dzień po tym, gdy 12 października późnym wieczorem Izba Dyscyplinarna SN uchyliła nieprawomocnie immunitet Morawiec i zawiesiła ją w czynnościach służbowych. Sędzia Morawiec tłumaczyła wtedy, że niezależnie od oceny Izby Dyscyplinarnej, jej decyzja nie została jej wtedy jeszcze doręczona.
Prezes Sądu Okręgowego w Krakowie - w którym orzeka Morawiec - Dagmara Pawełczyk-Woicka, zwróciła się w związku z tym do tamtejszego sądu apelacyjnego w sprawie wznowienia z urzędu postępowania w sprawie, w której Morawiec wydała wyrok.
Sędzia Beatta Morawiec była osobą uprawnioną do orzekania w październiku
W środę portal oko.press poinformował, że SA w swoim rozstrzygnięciu tego wniosku prezes SO uznał, że mogła ona wydać wyrok. Według tego rozstrzygnięcia Izba Dyscyplinarna "nie uchyliła immunitetu i nie zawiesiła skutecznie" sędzi Morawiec. "Sąd orzekł, że Izba nie może uchylać sędziom immunitetów, bo w kwietniu 2020 r. jej działalność orzeczniczą zawiesił Trybunał Sprawiedliwości UE" - czytamy. Jak zaś wskazywała m.in. I prezes SN Małgorzata Manowska, kwestie rozstrzygania spraw immunitetowych sędziów nie były objęte treścią tamtego postanowienia TSUE.
Informację portalu o tym, że prezes SO złożyła wniosek w sprawie wyroku sędzi Morawiec, potwierdził PAP w środę rzecznik krakowskiego SA, sędzia Tomasz Szymański. "Zawarte we wniosku argumenty wskazują, że uchwała o uchyleniu immunitetu sędzi Morawiec, a w konsekwencji zawieszeniu jej w czynnościach służbowych, jest natychmiast wykonalna. W związku z czym, jak podkreślono we wniosku, sędzia Morawiec nie mogła już orzekać następnego dnia" - wyjaśnił.
Jak mówił Szymański, w swoim wniosku prezes SO wskazywała, że "jest to bezwzględna przyczyna odwoławcza, bo w sprawie orzekała osoba nieuprawniona do orzekania". Rzecznik wytłumaczył, że uznanie przez sąd takiego stanu rzeczy stanowiłoby podstawę do uchylenia wyroku wydanego przez osobę nieuprawnioną.
Jak wyjaśnił Szymański, zdaniem SA jednak "konsekwencje związane z uchyleniem immunitetu i ewentualnym postępowaniem karnym wobec sędziego są dalej idące, niż ewentualna odpowiedzialność dyscyplinarna". Tym samym "sąd apelacyjny w postanowieniu z 22 marca uznał jednak, że postanowienie TSUE obejmuje również sprawy immunitetowe".
W związku z tym, jak podsumował Szymański, "sąd uznał, że orzeczenie Izby Dyscyplinarnej jest nieskuteczne, a w konsekwencji sędzia Morawiec nie była zawieszona w wykonywaniu obowiązków i miała uprawnienia do orzekania". Dlatego SA nie znalazł podstaw do wznowienia postępowania z urzędu w sprawie, w której Morawiec wydała wyrok.
"W kwestii immunitetu, czyli zezwolenia na pociągniecie sędziego do odpowiedzialności karnej i w konsekwencji jego zawieszenia i obniżenia wynagrodzenia, jedynym właściwym sądem jest Izba Dyscyplinarna SN" - powiedział z kolei PAP w środę rzecznik prasowy Izby Dyscyplinarnej SN Piotr Falkowski. Jak przypomniał sądy powszechne, w tym apelacyjne, nie zajmują się sprawami immunitetowymi sędziów.
Sędzia Beata Morawiec zapowiada podjęcie dalszych kroków
Do tej sprawy odniosła się także sama sędzia Morawiec, która zapowiedziała, że w związku z tym orzeczeniem podejmie dalsze kroki. "Jutro wystąpię z wnioskiem o doręczenie mi tego uzasadnienia, bo jest ono dla mnie istotne z punktu widzenia ewentualnego pozwu o przywrócenie mnie do pracy, który planuję złożyć do sądu pracy" - wyjaśniła w środowej rozmowie z PAP.
Sędzia Morawiec wyjaśniła, że nie jest stroną tego postępowania, w związku z czym postanowienie wraz z uzasadnieniem nie zostało jej doręczane. "Wiem tylko tyle, ile się na ten temat mówi, ile przekazują ludzie, a o treści orzeczenia dowiedziałam się od dziennikarzy" - przyznała. Jak zaznaczyła "dopiero, kiedy poznam treść uzasadnienia, będę mogła coś więcej na ten temat powiedzieć".
"Podobno w uzasadnieniu podniesiono dokładnie takie same argumenty, jak w postanowieniu Sądu Apelacyjnego w Warszawie, który stwierdził, że sędzia Igor Tuleya może orzekać, bowiem działania Izby Dyscyplinarnej są nielegalne" - podkreśliła Morawiec.
W październiku ub.r. Izba Dyscyplinarna nieprawomocnie uchyliła Morawiec immunitet; postanowiła też o zawieszeniu byłej prezes krakowskiego sądu okręgowego w czynnościach służbowych i obniżeniu jej wynagrodzenia o 50 proc. W końcu października ub.r. sędzia Morawiec poinformowała, że wraz z obrońcami złożyła zażalenie na tę decyzję.
O uchylenie immunitetu sędzi wnioskowała prokuratura. Śledczy zamierzają postawić Morawiec zarzuty przywłaszczenia środków publicznych, działania na szkodę interesu publicznego w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, nadużycia uprawnień i przyjęcia korzyści majątkowej. Sędzia Morawiec nie zgadza się z tymi zarzutami. "Nie mam sobie nic do zarzucenia i uważam, że te ataki są elementem gry politycznej" - mówiła we wrześniu ub.r. w rozmowie z PAP. We wtorek powtórzyła przed budynkiem SN, że zarzuty prokuratury są "całkowicie bzdurne i wyssane z palca", nie weszła później na posiedzenie.
Dzień po uchyleniu immunitetu, sędzia Morawiec wydała jeden wyrok. W rozmowie z PAP zauważyła wówczas, że aby "uchwała miała moc prawną musi zostać doręczona", a także składać się z dwóch części - sentencji i uzasadnienia. "Izba Dyscyplinarna nie ogłosiła uchwały wraz z uzasadnieniem. Pan Adam Tomczyński ogłosił samą sentencję, a potem podał ustne motywy wyroku i poinformował media, że uzasadnienie będzie za dwa dni. Zatem uchwała, w momencie, kiedy ją ogłaszano, nie istniała" - wskazała.
Do sprawy odniosła się wówczas Izba Dyscyplinarna. Jak mówił wtedy Falkowski, "o ile samo zezwolenie na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej jest nieprawomocne, to decyzja o zawieszeniu sędzi i obniżeniu jej wynagrodzenia na czas tego zawieszenia jest natychmiast wykonalna". "Prezes Sądu Okręgowego w Krakowie został o podjętej uchwale niezwłocznie poinformowany. Pani sędzia w związku z tym nie może wykonywać w sądzie żadnych czynności służbowych, w szczególności sprawować funkcji orzeczniczych" - podkreślał.
W drugiej połowie lutego br. Izba Dyscyplinarna rozpoczęła rozpatrywać zażalenie sędzi Morawiec na uchylenie immunitetu. SN odroczył wówczas swe posiedzenie. Powodem odroczenia były m.in. wnioski złożone przez obrońców Morawiec o wyłączenie sędziów rozpatrujących to zażalenie. (PAP)
Autorzy: Nadia Senkowska, Marcin Jabłoński
kgr/
