Prezydent przypomniał, że Konstytucja z 3 maja 1791 roku - pierwsza w Europie i druga w świecie nowoczesna ustawa zasadnicza - to "epokowe dzieło prawodawcze", które miało wymiar historycznego przełomu.
Jej dziedzictwo, "zawarta w niej myśl ustrojowa oraz wolnościowe, demokratyczne przesłanie to ogromnie ważna część dorobku europejskiego. Dlatego przypadająca w tym roku 230. rocznica ustanowienia tej konstytucji powinna być inspirującym świętem dla całej współczesnej Europy" - podkreślił Andrzej Duda.
Jak zaznaczył, "wielkie akty ustrojowe często bywają efektem przesilenia politycznego czy kulturowego, owocem wnikliwego namysłu nad jasnymi i ciemnymi stronami dotychczasowego biegu dziejów". Jednak sztuka w tym - dodał - "aby mądrze naprawiać, a nie totalnie burzyć, kierując się myśleniem utopijnym, oderwanym od realiów historii".
"Nowego porządku nie da się arbitralnie zadekretować na papierze; musi być on wyprowadzony z autentycznych ludzkich doświadczeń, tęsknot i dążeń" - ocenił polski prezydent.
Wyraził przekonanie, że Konstytucja 3 Maja była "dobrze dobranym lekiem na kryzys, który dotknął ówczesną Rzeczpospolitą"
Podkreślił, że dziedzictwo Konstytucji 3 maja jest nieodłączną częścią "najwspanialszego europejskiego dorobku". "Nieprzypadkowo - wskazał - podczas obchodów 50. rocznicy Traktatów Rzymskich Konstytucja 3 maja została przywołana jako +jedno z pierwszych źródeł idei Unii Europejskiej+”.
Zdaniem polskiego prezydenta także obecnie można wspólnie czerpać z ideowych założeń i dziedzictwa konstytucji, "również - dodał - zastanawiając się nad dalszym kształtem integracji europejskiej oraz nad ewentualną przyszłą nowelizacją traktatów europejskich".
Polski prezydent podkreślił, że stale inspirująca powinna być zawarta w Konstytucji 3 Maja zasada: "Wszelka władza społeczności ludzkiej początek swój bierze z woli narodu". "Deficyt demokracji, niedoskonałe artykułowanie obywatelskiego przedstawicielstwa w kierowaniu decyzjami Unii Europejskiej – to jedno z naszych najważniejszych wspólnych wyzwań" - zaznaczył.
Ustawa z 1791 roku "kierowała się zasadami, które do dzisiaj niezmiennie traktujemy jako podwaliny europejskiej cywilizacji i europejskiego ładu: poszanowaniem godności ludzkiej, wolności, równości i solidarności. To wskazania aksjologicznej busoli, których nigdy nie możemy utracić z pola widzenia" - napisał prezydent.
"To wielkie święto dla Polaków i Litwinów, dla wszystkich narodów Europy Środkowo-Wschodniej, które stworzyły dorobek dawnej Rzeczypospolitej; to także nasze wspólne, europejskie święto. Niech będzie inspiracją do budowania jeszcze lepszej, zintegrowanej Europy" - zaapelował.
Tekst ukazał się w miesięczniku opinii "Wszystko co najważniejsze" oraz w tytułach prasowych na całym świecie w ramach projektu "Opowiadamy Polskę światu" we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej, Ministerstwem Spraw Zagranicznych, KGHM Polska Miedź SA i Polską Agencją Prasową. (PAP)
liv/