Zmiany w hymnie. Autor propozycji: to przywrócenie logiki utworu

2021-10-06 14:34 aktualizacja: 2021-10-06, 17:51
Fot. PAP/Tomasz Gzell
Fot. PAP/Tomasz Gzell
Zamiana kolejności drugiej i trzeciej zwrotki Mazurka Dąbrowskiego przywróci logikę utworu napisanego w 1797 r. przez Józefa Wybickiego - mówi PAP Przemysław Rey, kurator Muzeum Hymnu Narodowego w Będominie i autor propozycji modyfikacji tekstu hymnu RP. Do konsultacji publicznych trafił projekt ustawy o symbolach państwowych RP, która ma m.in. uporządkować stan prawny dotyczący wykorzystywania symboli państwowych - flagi, godła i hymnu RP.

W projekcie podano wzory tych symboli (łącznie z barwami), które mają być zgodne ze współczesnymi technikami drukarskimi i graficznymi. Ponadto projekt zmienia kolejność zwrotek w hymnie RP - druga zaczyna się od słów "Jak Czarniecki do Poznania", a nie jak dotychczas "Przejdziem Wisłę przejdziem Wartę". Zamianę tę - na podstawie propozycji zespołu ekspertów - przygotowało Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.

"W największym skrócie zmiana ta jest przywróceniem logiki utworu napisanego przez Józefa Wybickiego i przywróceniem tego, co miał na myśli" - powiedział PAP Rey, który był jednym z ekspertów MKDNiS zajmujących się projektem ustawy o symbolach państwowych i zaproponował zamianę zwrotek w tekście hymnu Polski.

"W tej sprawie należy odwołać się do historii utworu. Józef Wybicki, gdy w 1797 roku pisał "Pieśń Legionów Polskich we Włoszech" miał za zadanie pokazać żołnierzom w jaki sposób walcząc we Włoszech będą mogli wywalczyć wolność dla Polski. Plan dowódcy Legionów Jana Henryka Dąbrowskiego zakładał przetransportowanie oddziałów przez Adriatyk na Bałkany, skąd dalej szlak wiódł do Galicji będącej w południowo-wschodnim krańcu Rzeczypospolitej. Stamtąd Legiony miały kierować się na północny-zachód, przechodząc po drodze Wisłę i Wartę. Dotarcie do Wielkopolski oznaczało wyzwolenie całej Polski. Taką kolejność marszruty zawarł Wybicki w swej pieśni" - przypomniał kurator Muzeum Hymnu Narodowego, podkreślając też, że w oryginalnym zapisie Wybicki słowa dotyczące Wisły i Warty umieścił w zwrotce trzeciej.

Pierwotny sens hymnu zamazany przez zabory

Z kolei zmiana oryginalnego zapisu "Pieśni Legionów Polskich we Włoszech" nastąpiła w XIX w. i wynikała z tego, że Mazurek Dąbrowskiego był w okresie zaborów zakazany. "Nie można było tekstu tej pieśni drukować i ludzie śpiewali Mazurka Dąbrowskiego tak jak pamiętali, tak jak potrafili i samoistnie doszło do zamiany zwrotek tak, że trzecią zaczęto śpiewać od słów "Jak Czarniecki do Poznania", a drugą od słów "Przejdziem Wisłę przejdziem Wartę" - mówił Rey. Dodał też, że w projekcie ustawy wskazano właściwe metrum Mazurka Dąbrowskiego, czyli tempo utworu, by nie było wykonywane zbyt wolno lub zbyt szybko.

Temat modernizacji polskich symboli państwowych - jak podsumował kurator Muzeum Hymnu Narodowego - istnieje od bardzo dawna, stąd potrzebne były zmiany - głównie dotyczące flagi i godła. "Wizerunek orła jest niezgodny z dzisiejszymi zasadami tworzenia logotypów i podobny problem jest z barwami, które są zapisane w systemie nie dającym możliwości odtworzenia jednolitego koloru na dowolnym materiale" - powiedział ekspert.

Modernizacja symboli narodowych potrzebna ze względu na rozwój technologii

MKDNiS, które skierowało projekt ustawy o symbolach państwowych RP do konsultacji publicznych, podało, że ustawa ma zastąpić dotychczasową regulację z 1980 r. oraz dostosować symbole państwowe do wymogów nowych technologii cyfrowych i wprowadzić korekty od dawna postulowane przez heraldyków i muzykologów - w przypadku hymnu narodowego. "Nadrzędnym celem projektowanej ustawy jest dostosowanie symboli narodowych do nowych technik cyfrowych (proponowana ustawa wprowadzi cyfrowe załączniki graficzne i muzyczne do projektu), uporządkowanie stanu prawnego dotyczącego wykorzystania symboli przez instytucje państwowe, osoby prawne i fizyczne, zwiększenie ich ochrony oraz odświeżenie wyglądu" - poinformowało we wtorkowym komunikacie ministerstwo.

"Ustawa m.in. porządkuje nazewnictwo heraldyczne, układ zwrotek hymnu zgodnie z chronologią wydarzeń, rozróżnia +flagę państwową+ od +fagi narodowej+ i wprowadza kokardę narodową. Zwiększa także dostępność symboli dla obywateli" - podał resort kultury. (PAP)

ja/