Był jednym z największych artystów XX wieku. 140 lat temu urodził się Pablo Picasso

Gdy myślimy o współczesnym malarstwie, nie da się pominąć kubizmu. Styl, który opierał się na odejściu od antycznego piękna wprowadził geometryczne kształty w miejsce idealnych proporcji. Prekursorem kubizmu był francuski malarz Georges Braque, jednak najbardziej charakterystyczną dla niego postacią pozostaje Pablo Picasso.

Świat w innych kształtach. Kubista odchodzi od klasycystycznej formy

Przyszły kubista urodził się 25 października 1881 roku i już od najmłodszych lat interesował się plastyką i muzyką. Ojciec rysownik uczył go historii sztuki. Jedną z pierwszych inspiracji hiszpańskiego malarza był Francuz Paul Cezanne. To z jego powodu, po zakończeniu nauki w Hiszpanii, Picasso zdecydował się na dalszą naukę we Francji i tam właśnie tworzył przez większość życia.

Wczesne prace malarza z lat 1901-1904 to tak zwany okres błękitny. Melancholijne obrazy przedstawiały jeszcze ludzi w klasycznej formie, jednak sprawiały wrażenie namalowanych schematycznie. Rok później koncentruje się na malowaniu twarzy, które przypominają surowe maski plemienne w intensywnych, kontrastowych barwach. Wczesne próby artystyczne stanowiły zwiastun dalszych eksperymentów malarza.

Picasso zaczyna tworzyć obrazy kubistyczne w 1909 roku i od tej pory konsekwentnie trzyma się swojego stylu. Decyduje się na surowe kształty, linie i ostre kąty. Celowo unika krągłości, gdy decyduje się na autoportrety oraz wizerunki innych. Stosuje chłodne kolory, często wybiera czerń, szarość i biel. W takiej formie powstaje m.in. „Kobieta z gitarą przy pianinie”, „Życie”, „Arlekin” czy słynne „Panny z Awinionu”.

Słynny kubista nieraz podkreślał, jak bardzo istotne w jego życiu są kobiety. Poślubił tancerkę Olgę Khokhlovą, z którą miał dwóch synów. Rozstali się po czterech latach małżeństwa. Drugą żoną malarza została Jaqueline Rogue, którą uwiecznił na ponad 400 portretach. Pozostali małżeństwem aż do jego śmierci w 1973 roku. Osiem lat później Rogue popełniła samobójstwo.

Malarz i fotografka. Romans z Dorą Maar w trakcie pracy nad „Guernicą”

Picasso znany był z licznych romansów. Miał trójkę nieślubnych dzieci i wywołał niejeden skandal obyczajowy. Jedną ze słynnych kobiet jego życia była francuska fotografka i poetka Dora Maar. Współpracowali ponad dekadę realizując wiele projektów. Burzliwe rozstanie pary wpłynęło na zdrowie psychiczne Maar do tego stopnia, że lekarze stosowali elektrowstrząsy w celu walki z jej zaburzeniami nerwowymi.  

Maar fotografowała malarza w trakcie pracy nad najsłynniejszym dziełem kubisty, czyli „Guernicą”. Powstało w 1937 roku na zamówienie rządu i zostało wystawione w pawilonie hiszpańskim na Wystawie Światowej w Paryżu. Namalowany matowymi farbami czarno-biały obraz przedstawia tytułowe miasto po bombardowaniu, do którego doszło w kwietniu tego samego roku. Ofiary ataku Luftwaffe są rozczłonkowane, widać na nim też płaczącą kobietę i leżącego żołnierza. Dzieło powstało w charakterystycznym dla autora stylu. Postacie oraz przedmioty przedstawione z wykorzystaniem surowych brył i wyglądających na niedbale nakreślonych owali. Pomimo symboliczności, artysta ukazał chaos i niepokój, jaki towarzyszył tragicznemu wydarzeniu.

Picasso bez wątpienia wpłynął na rozwój sztuki współczesnej. Kolejne etapy kariery hiszpańskiego malarza odzwierciedlały ewolucję jego stylu. Artysta był nie tylko niezwykle kreatywnym twórcą, ale też inspiracją dla wielu innych artystów XX wieku.

Autorka: Klaudia Grzywacz