Ścigaj: to jest czas, by uchodźcy zaczęli się usamodzielniać

Tworzenie strategii jest na etapie konsultacji ze środowiskiem organizacji pozarządowych i samorządami. "Bardzo szybko chcemy przystąpić do konsultacji międzyresortowych i to jest kwestia kilku tygodni, kiedy uda nam się spiąć tą strategię i zaprezentować opinii publicznej" - oświadczyła.

Minister powiedziała, że nadszedł moment, aby osoby uciekające przed wojną "zaczęły się w miarę usamodzielniać". Aby było to możliwe, należy "pomóc im znaleźć pracę, a także mieszkanie w miarę tanie, na ich możliwości". Problem stanowi fakt, że większość uchodźców zostało w "dużych miastach i żyją w dużych skupiskach". Jak zauważa minister, w miastach nie ma już możliwości mieszkaniowych, bądź są "bardzo drogie".

Ścigaj podkreśliła, że wystarczy "lekko dostosować do możliwości zamieszkania" pustostany, które są w rękach prywatnych. "Każda gmina wie, że ma bardzo dużo takich pustostanów na swoim terenie" - zaznaczyła. Rolą samorządów ma być szukanie możliwości i rozmowa z właścicielami takich mieszkań, z kolei rządu - pomoc w uzyskaniu środków finansowych na ich sfinansowanie.

Takie mieszkania miałyby być do dyspozycji w zasobach gminy przez "kilka lat". "Na 5-6 lat dostarczy się samorządom możliwości zamieszkania w obszarze komunalnym" - powiedziała. Mniejsze miejscowości - dodała Ścigaj - "cały czas są otwarte" na migrantów z Ukrainy. Zaznaczyła jednak, że mieszkania pozyskane w ten sposób "nie będą tylko i wyłącznie mieszkaniami dla uchodźców".

Ścigaj wyjaśniła, że porozumienie z właścicielami mieszkań ma być umową dzierżawy realizowaną za pośrednictwem społecznych agencji najmu. "W tym momencie gmina przejmuje obowiązek płacenia czynszu, a następnie reguluje sobie odpłatność w zależności od dochodów i możliwości tego, komu to mieszkanie przydzieli" - zaznaczyła.

"Trzeba się zabezpieczyć prawnie i stworzyć warunki aby i właściciel i gmina miały poczucie bezpieczeństwa i możliwości gospodarowania tym lokalem" - podkreśliła Ścigaj.

Drugim elementem opracowywanej strategii jest wchłonięcie uchodźców przez rynek pracy. Ścigaj podkreśliła, że w małych miejscowościach jest bardzo duży deficyt pracowników w obszarach usług społecznych. To m.in. pomoc domowa osobom starszym, praca w domach pomocy społecznej czy w ośrodkach wsparcia dla osób niepełnosprawnych. Pomoc w znalezieniu zamieszkania i pracy uchodźcom z Ukrainy "pozwoli relokować z dużych miast cześć ludzi, którzy chcieliby się przeprowadzić za pracą i mieszkaniem".

Jak zaznaczyła, nowa strategia "przede wszystkim pozwoli uniknąć konfliktów społecznych". Powiedziała, że ponad półtora miliona uchodźców z Ukrainy zostaje w Polsce, więc "trzeba się zastanowić, jak mogą oni wykorzystać swoje zasoby". "Jak sprawić, aby dobrze czuli się w naszych małych społecznościach lokalnych - samorządach" - powiedziała i dodała że jest na tym polu pełne porozumienie wszystkich sił politycznych w Polsce.

Jak poinformowała dziś na Twitterze Straż Graniczna, od 24 lutego z Ukrainy do Polski przyjechało 4 mln 573 tys. osób. Wczoraj było to 21 tys. 700 osób. Pod koniec maja wiceszef MSWiA Błażej Poboży oceniał, że w tamtym momencie w Polsce przebywało około 1,2-1,5 mln uchodźców z Ukrainy.

Rozmawiała: Anna Nartowska

Autor: Adrian Kowarzyk