Badania: stężenie CO2 w szkołach jest zbyt wysokie

W ostatnich latach bardzo dużo mówi się o jakości powietrze zewnętrznego, natomiast temat jakości powietrza wewnętrznego jest całkowicie pomijany w mediach i w regulacjach prawnych - podkreśliła w rozmowie z PAP dr Anna Kozajda Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi.

Tymczasem od lat obserwuje się rosnącą tendencję do przebywania dzieci w pomieszczeniach zamkniętych. "Jeszcze dwie-trzy dekady temu dzieci większość czasu spędzały na powietrzu, natomiast w tej chwili prawie cały dzień spędzają w pomieszczeniach: szkoła, po szkole w domu, przy komputerze, odrabiając bardzo dużo lekcji. I ta jakość powietrza wewnątrz jest naprawdę ważna" - oceniła ekspertka.

Przypomniała jednocześnie, że stężenia substancji chemicznych w powietrzu w budynkach potrafią być wielokrotnie wyższe, niż na zewnątrz, gdyż we wnętrzach pojawiają się dodatkowe źródła zanieczyszczeń.

Kwestią jakości powietrza, którym oddychają uczniowie w szkolnych budynkach, zajęli się eksperci z Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi. Swoje badania przeprowadzili w ostatnim sezonie grzewczym w 12 szkołach podstawowych w tym mieście. Sprawdzili stężenie wybranych 15 lotnych związków organicznych. Badali także poziom pyłu PM 2,5 - drobnego pyłu najbardziej szkodliwego dla ludzi, a także monitorowali jakość powietrza pod względem komfortu: temperaturę, wilgotność względną i stężenie dwutlenku węgla.

Dwutlenek węgla nie jest niebezpieczny dla zdrowia, ale jego stężenie jest doskonałym wskaźnikiem wentylacji pomieszczeń - zauważa dr Kozajda. Przekroczenie pewnego poziomu jego stężenia uniemożliwia prawidłową pracę dzieci: powoduje dekoncentrację, zmęczenie, senność, bóle głowy. "Trudno mówić o efektywnej nauce, kiedy w powietrzu mamy wysokie stężenie dwutlenku węgla" - dodała.

Zgodnie z zaleceniami ekspertów poziom dwutlenku węgla w powietrzu wewnętrznym uważany za zdrowy, komfortowy dla człowieka i umożliwiający normalne funkcjonowanie wynosi 1000 ppm (liczba części na milion).

"Natomiast w naszych dwunastu szkołach stężenia dwutlenku węgla szybowały nawet powyżej 4,0 tys. ppm, a przeciętnie było to 2,5 tys. To jest poziom, przy którym dzieci nie są w stanie pracować" - podkreśliła ekspertka.

Podczas badań przez cały tydzień nauczyciele mogli obserwować na monitorze wyniki pomiarów stężenia dwutlenku węgla i okazało się, że od poniedziałku do środy było one bardzo wysokie, a często w czwartek i piątek - już niższe.

"Wielu nauczycieli przyznawało się do tego, że po dokładnym wietrzeniu sal dzieci zaczynały normalnie funkcjonować i w zupełnie inny sposób przyswajać wiedzę. Okazało się, że ta - wydawało się - bardzo podstawowa rzecz jest zaniedbana i rzeczywiście nauczyciele wymagają nauki wietrzenia klas" - oceniła.

W ramach badań mierzono również wskaźnik wentylacji pomieszczeń - przepływ powietrza na kratkach wentylacyjnych. Okazało się, że wentylacja powietrza była na wystarczającym poziomie tylko w dwóch - spośród dwunastu szkół. Natomiast w jednej ze szkół stwierdzono szkodliwy dla dzieci poziom lotnych związków organicznych.

Zdaniem dr Kozajdy wyniki badań potwierdzają, że tematyka jakości powietrza wewnętrznego w szkołach jest zaniedbana. Jak mówi, konieczne jest przygotowanie regulacji prawnych, które zmuszą wszystkie instytucje zarządzające oświatą do rzeczywistych zmian na rzecz poprawy jakości powietrza wewnętrznego w szkołach.

"Mamy nadzieję, że przygotujemy projekt regulacji prawnych, które zostaną wprowadzone w życie nie tylko w Polsce, ale we wszystkich krajach Europy Centralnej, a może również w całej UE" - podsumowała dr Kozajda.

Celem przedsięwzięcia jest nie tylko zbadanie, czym oddychają uczniowie w szkołach, ale też wypracowanie zaleceń dotyczących poprawy jakości powietrza i zwiększenia świadomości wszystkich osób zarządzających środowiskiem szkolnym.

Wyniki badania zostaną wykorzystane na szkoleniach dla osób zaangażowanych w środowisko szkolne w ramach międzynarodowego projektu InAirQ, którego partnerami są IMP i Urząd Marszałkowski w Łodzi. W tym międzynarodowym projekcie uczestniczy dziewięciu partnerów z pięciu krajów – Polski, Włoch, Słowacji, Czech i Węgier. Całkowita wartość projektu finansowanego przez UE to 2 mln euro, z czego na woj. łódzkie przypada 138 tys. euro. W ramach projektu zaplanowano szkolenia i wizyty w krajach, gdzie problem jakości powietrza w szkołach został rozwiązany, m.in. w Austrii i Finlandii. (PAP)

szu/ zan/