Zarówno SEDE, jak i SANT dotychczas funkcjonowały jako podkomisje - pierwsza w ramach komisji ds. zagranicznych (AFET), druga - komisji ds. środowiska, zdrowia i bezpieczeństwa (ENVI).
O wydzieleniu ich jako pełnoprawnych komisji z możliwością prowadzenia prac legislacyjnych (której jako podkomisje nie miały) dyskutowano w Parlamencie Europejskim już od dawna. Od rozpoczęcia nowej kadencji PE mocno zabiegała o to przede wszystkim delegacja PO-PSL w Europejskiej Partii Ludowej, której eurodeputowany Adam Jarubas stanął na czele SANT (po upływie pierwszej kadencji przewodniczącego ma go zastąpić Bartosz Arłukowicz). W kuluarach mówiło się jednak, że obszaru zdrowia nie chciała odstąpić delegacja niemiecka w EPL. To się jednak zmieniło.
W środę szefowie grup politycznych w PE formalnie zaakceptowali powołanie dwóch nowych komisji oraz dwóch komisji specjalnych: ds. europejskiej tarczy demokratycznej, która zajmie się głównie obroną demokracji i ochroną UE przed ingerencjami państw trzecich, w tym za pośrednictwem dezinformacji i platform online oraz specjalnej komisji ds. mieszkalnictwa, która zajmie się kryzysem mieszkaniowym w Unii. Obie komisje specjalne działać będą przez rok od ich powołania.
Jako pełnoprawna komisja SANT odpowiedzialna będzie m.in. za dziedzinę zdrowia publicznego, farmakologię i sprzęt medyczny, gotowość i reagowanie na kryzysy zdrowotne, jak np. pandemie, walkę o prawa pacjentów, w tym osób zmagających się z zaburzeniami zdrowia psychicznego. SEDE natomiast odpowiedzialna będzie m.in. za wdrażanie i monitorowanie unijnej polityki bezpieczeństwa i obronności, w tym ochronę integralności terytorialnej UE i bezpieczeństwa jej obywateli oraz walkę z zagrożeniami hybrydowymi.
Przewodniczący delegacji PO-PSL w Europejskiej Partii Ludowej (EPL) Andrzej Halicki napisał w środę na X, że powołanie SANT i SEDE jako nowych komisji parlamentarnych było możliwe dzięki staraniom chadeków. "Priorytety polskiej prezydencji nabierają praktycznego wymiaru. Spełniamy obietnice" - oświadczył eurodeputowany, który jeszcze w październiku w rozmowie z PAP przekonywał, że "wyłonienie stałych komisji ds. zdrowia i obronności jest zrozumiałym krokiem, zwłaszcza, że będą współpracowały z odpowiedzialnymi za te dziedziny komisarzami w Komisji Europejskiej".
‼️Breaking news‼️ Dzięki staraniom @grupaepl w PE powstaną nowe komisje: bezpieczeństwa (SEDE) i zdrowia (SANT).
— Andrzej Halicki MEP (@AndrzejHalicki) December 11, 2024
Priorytety 🇵🇱 prezydencji nabierają praktycznego wymiaru. Spełniamy obietnice💪 W przyszłym tygodniu głosowanie nad zakresem obowiązków komisji, od nowego roku…
Formalne powołanie komisji oraz określenie zakresu ich obowiązków zostanie przegłosowane na przyszłotygodniowej sesji plenarnej PE w Strasburgu. Nowe komisje rozpoczną prace po nowym roku, wówczas zostanie też określony ich skład - jako pełnoprawne komisje SANT i SEDE zyskają większą liczbę członków, powołani też zostaną przewodniczący nowych komisji specjalnych.
Z Brukseli Jowita Kiwnik Pargana (PAP)
jowi/ kar/ mow/ pap/