Azjatycki Festiwal Filmowy Pięć Smaków to coroczny przegląd kina z Azji Wschodniej, Południowo-Wschodniej i Południowej. Na festiwalu pojawiają się zarówno premiery i nowości z krajów regionu, jak i klasyczne dzieła azjatyckich archiwów, a także retrospektywy wybranych twórców oraz przeglądy kinematografii narodowych.
"Rokrocznie zależy nam na tym, by pokazywać najciekawsze kino azjatyckie. Najbardziej intrygujące tytuły, które mogą wzbudzić rezonans społeczny, ale też tytuły, które uważamy za ciekawe artystycznie" - powiedział w rozmowie z PAP Łukasz Mańkowski odpowiedzialny za program 18. edycji Festiwalu Pięciu Smaków. Według Mińskiego jest coraz większe zainteresowanie kinem azjatyckim, zwiększyła się też widownia. "To nie kino azjatyckie się zmienia, ale nasze nastawienie. Stajemy się coraz bardziej otwarci na różnorodność i akceptujemy ją z całym jej inwentarzem" - wskazał.
Selekcja filmów to okazja do poznania azjatyckiej popkultury, dyskusji o sztuce, polityce i wyzwaniach współczesnego świata. W programie 18. edycji znalazło się 45 tytułów obejmujących zarówno kino autorskie, wysokiej jakości filmy gatunkowe, odważne dzieła niezależnych twórców, filmy komercyjne, wysokobudżetowe produkcje, jak i klasyki, które w szczególny sposób zapisały się w filmowym pejzażu Azji. Seansom towarzyszą spotkania z twórcami, pogłębione dyskusje dotyczące związanych z programem tematów, wykłady, prelekcje oraz inne wydarzenia, których celem jest jak najszersze zaprezentowanie współczesnego oblicza kultur Azji, ich różnorodności i znaczenia.
Klasyki kina azjatyckiego
Łukasz Mańkowski tłumaczył, że festiwal spełnia "silną potrzebę pokazywania klasyki azjatyckiej, która przez lata była poza oficjalnym dyskursem - także filmoznawczym - w Polsce". W ramach tegorocznej edycji przygotowano sekcję "Odrestaurowane klasyki". "W tym roku mamy rekordową liczbę filmów z lat 60. i 80., ale też z początku XXI w.". Wśród klasycznych obrazów kina azjatyckiego, które pojawią się podczas Festiwalu Pięciu Smaków, warto wyróżnić również retrospektywę twórczości hongkońskiego reżysera w ramach sekcji "Portret: Stanley Kwan". "To twórca niesamowicie intrygujący" - zaznaczył.
Reżyser w swojej twórczości "balansuje pomiędzy Hongkongiem a Chinami, a wiele jego historii opowiada o postaciach kobiet", czego przykład stanowi reżyserski debiut Kwana z 1985 roku "Kobiety" uwzględniony w tegorocznym programie festiwalu. Życie głównej bohaterki filmu zmienia się, gdy jej mąż związuje się z młodszą kobietą. U swojego boku ma przyjaciółki, z którymi rozmawia o wszystkim, a kamera towarzyszy kobietom, gdy dyskutują o uczuciowych meandrach.
Stanley Kwan jest również zaliczany do nieformalnego ugrupowania "hongkońskich nowofalowców". "Tworzył kino z jednej strony nowofalowe, ale też takie, które bardzo lubiła publiczność. Pomimo autorskiego spojrzenia na melodramat, komedię czy nawet film ducha i wbrew swojemu eksperymentalnemu charakterowi te filmy świetnie się oglądają i przynoszą też komercyjny zysk" - tłumaczył Mańkowski.
Dodał, że podczas festiwalu pojawi się również dużo kina mainstreamowego, które "po prostu ogląda się w Azji". "W tym roku mamy duży balans pomiędzy kinem najnowszym a starszym" - podkreślił.
Nowości filmowe
Kolejną festiwalową sekcją jest "Nowe Kino Azji", gdzie znalazło się dziewięć produkcji z bieżącego lub ubiegłego roku. W programie jest również sekcja "Polskie akcenty", do której zakwalifikowano film Anny Fam-Rieskaniemi "Entropia". Jego uroczysta premiera odbędzie się 17 listopada. Pozostałe sekcje 18. edycji Azjatyckiego Festiwalu Filmowego to: "Asian Cinerama", która jest rozległym spojrzeniem na repertuar kinowy w całej Azji, "Tokijskie Opowieści", kreślące przekrojowy obraz japońskiej metropolii, oraz "Focus: Środowisko", czyli portret relacji człowieka z naturą w obliczu palących problemów współczesnego świata.
Jak zaznaczył Mańkowski, "największym błędem w próbie zderzenia się z kinem azjatyckim jest to, że za wszelką cenę staramy się je zrozumieć. Zawsze zapraszam do tego, żeby się wręcz zagubić. To jest takie nasze - europejskie i zachodnie - żeby wszystko intelektualizować. Tracimy pewien aspekt związany z czuciem i przeżywaniem".
18. Azjatycki Festiwal Filmowy odbędzie się w formie hybrydowej - zarówno w warszawskich kinach, jak i w internecie - od 13 listopada do 1 grudnia 2024 roku. Festiwal Filmowy Pięć Smaków wyrasta ze społeczno-kulturowych działań Fundacji Sztuki Arteria. Zapoczątkowano go w 2006 roku. Pierwsze edycje festiwalu poświęcone były kinematografii wietnamskiej, ale wraz z rosnącym zainteresowaniem program poszerzał się na kolejne regiony Azji.(PAP)
maku/ miś/ ał/