W Muzeum Narodowym w Warszawie zaprezentowano we wtorek odzyskaną stratę wojenną, obraz "Portret starszego mężczyzny w peruce, z laską" Godfrieda Schalckena.
"Pustych ram w polskich muzeach są tysiące. W wyniku II wojny światowej straciliśmy ponad pół miliona ruchomych dzieł sztuki" - mówił szef MKiDN podczas uroczystości.
Przypomniał, że prowadzona przez resort kampania "Puste Ramy" z jednej strony pokazuje "straszliwą stratę i wyrwę, jakiej Polska doznała w czasie II wojny światowej zarówno od Niemców, jak i od Rosjan", a z drugiej strony pokazuje pracę rewindykacyjną, ponieważ cały czas straty wojenne do Polski wracają.
Obraz Godfrieda Schalckena - "Portret starszego mężczyzny w peruce, z laską" - został utracony z polskich zbiorów podczas okupacji niemieckiej w czasie II wojny światowej, najprawdopodobniej po upadku Powstania Warszawskiego w 1944 r. Przed wojną należał do kolekcji zakupionej w 1862 r. na aukcji w Kolonii przez Muzeum Sztuk Pięknych w Warszawie, poprzednika Muzeum Narodowego. Dzieło otrzymało numer inwentarzowy 30, widoczny do dziś na rewersie obrazu.
Losy tego dzieła były długo nieznane, aż do listopada 1972 r., kiedy obraz pojawił się na sprzedaży w domu aukcyjnym Dorotheum w Wiedniu. Był to punkt zwrotny w jego historii, choć nadal pozostawał utracony dla Polski.
W 2022 r. "Portret starszego mężczyzny w peruce, z laską" został ponownie odnaleziony na aukcji w Niemczech. W odpowiedzi na starania polskiego resortu kultury i przekazanie wniosku restytucyjnego ze szczegółową dokumentacją pochodzenia obrazu ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie, obraz został wycofany z planowanej sprzedaży. W czerwcu 2023 r. dotychczasowy posiadacz zdecydował się dobrowolnie zwrócić dzieło na rzecz polskiego Skarbu Państwa i przekazać je do Muzeum Narodowego w Warszawie. (PAP)
autorki: Katarzyna Krzykowska, Aleksandra Rebelińska
pp/