Polski Instytut Ekonomiczny w Tygodniku Gospodarczym wskazał, że najniższym poziomem pracowników, którzy pracują na niepełnym etacie charakteryzuje się Bułgaria (1,4 proc.). Najwięcej takich osób jest w Holandii i Austrii - w obu państwach wynosi powyżej 30 proc. Natomiast w Polsce w ubiegłym roku odsetek pracowników na niepełnym wymiarze godzin wyniósł 5,5 proc. wobec 17 proc. średniej w Unii Europejskiej.
Zauważono, że od 2021 roku odsetek takich osób przestał maleć. "Mimo że od 2009 r. w Polsce udział pracowników zatrudnionych na niepełnym etacie zmalał niemal o 2 pkt. proc. (z 7,3 proc.), to w ostatnich latach można zauważyć zatrzymanie trendu spadkowego" - czytamy w publikacji. Zaznaczono, że w latach 2021-2023 odsetek ten zwiększył się z 5,1 proc. do 5,5 proc., co jest mocniejszym wzrostem niż średnio w całej Unii. "Szczyt w Unii Europejskiej przypadał na lata 2013-2016. Wówczas udział takich pracowników nie spadał poniżej 19 proc." - dodał Instytut.
Odsetek osób które pracowały na niepełnym etacie mimo, iż deklarowały gotowość podjęcia pracy w pełnym wymiarze godzin w ubiegłym roku był najniższy od 2009 r. Według Eurostatu, na który powołał się PIE, wyniósł on 0,8 proc. i był to 5. najniższy wynik w UE, w której ten odsetek stanowił 2,6 proc.
Kto podejmuje niepełny etat?
W publikacji Instytutu wskazano też, że kobiety z dziećmi w grupie wiekowej 25-54 lata najczęściej podejmują pracę na niepełny etat. W 2023 roku 7,5 proc. pracujących kobiet z dzieckiem pracowało w niepełnym wymiarze godzin, wobec 5 proc. kobiet bez dzieci. "Wśród mężczyzn zależność jest odwrócona: pracownicy z dziećmi charakteryzują się mniejszym odsetkiem zatrudnionych na pełen etat niż ci bez dzieci (1,5 proc. vs 2,9 proc.)" - dodano.
Ponadto, polskie kobiety z dziećmi rzadziej pracują na część etatu niż ich europejskie koleżanki. Odsetek takich osób w Polsce był niższy o 24 pp. niż średnia unijna, która wyniosła 31,8 proc. PIE zwrócił uwagę na Niemcy, Holandię i Austrię, gdzie odsetek ten przekraczał w 2023 roku 60 proc., a w Austrii osiągnął niemal 70 proc. Zaznaczono, że te trzy kraje miały najwyższy udział zatrudnionych na niepełny etat wśród pracujących kobiet z dziećmi.
W ocenie PIE posiadanie dziecka w większości państw Unii Europejskiej wpływa na stopę zatrudnienia oraz podejmowanie pracy na niepełny etat wśród kobiet. "W grupie wiekowej 25-54 lata stopa zatrudnienia w Unii Europejskiej wśród kobiet z dziećmi jest o 5 pkt. proc. niższa niż dla kobiet nieposiadających dzieci" - wyjaśnił Instytut.
Jednocześnie udział pracujących w niepełnym wymiarze godzin - jak zauważyli autorzy - u matek jest wyższy o ponad 11 pp., choć w Polsce tendencja ta nie jest aż tak wyraźna. "Polki posiadające dzieci charakteryzują się niższą stopą zatrudnienia – o 6 pkt. proc. – przy nieznacznie tylko większym odsetku pracujących na niepełny etat – o 2 pkt. proc." - dodano.
Polski Instytut Ekonomiczny to publiczny think tank ekonomiczny; przygotowuje raporty, analizy i rekomendacje dotyczące kluczowych obszarów gospodarki oraz życia społecznego w Polsce. (PAP)
jls/ drag/ pap/