37. gala wręczenia Europejskich Nagród Filmowych odbyła się w Lucernie w Szwajcarii. Wśród nominowanych w kategorii najlepszy film znaleźli się m.in. "Substancja" Coralie Fargeat, "Dahomej" Mati Diop, "Flow" Gintsa Zilbalodisa, "Nasienie świętej figi" Mohammada Rasoulofa, "Ścieżka dźwiękowa zamachu stanu" Johana Grimonpreza, "Vermiglio" Maury Delpero, "W zawieszeniu" Aliny Maksimenko oraz "Żegnaj, Tyberiado" Liny Soualem.
Ostatecznie w głównej kategorii zwyciężyła "Emilia Perez" Jacquesa Audiarda - muzyczna opowieść o wolności i przemianach, jakich potrzebuje świat. "Zmiana zaczyna się od adwokatki Rity, rozczarowanej prawem, które broni najsilniejszych – bezwzględnych, bogatych mężczyzn. Ale pewnego dnia Rita dostanie od jednego z nich zaskakującą propozycję: bycia towarzyszką na drodze do odkupienia. W tej ryzykownej podróży pozna trzy gotowe na wszystko kobiety, które w pełnym przemocy społeczeństwie macho pragną słuchać swojego serca" – czytamy w opisie polskiego dystrybutora Gutek Film. Do Audiarda powędrowały również statuetki za scenariusz i reżyserię. Odbierając je, zapewnił, że stanowią doskonałą zachętę do dalszej pracy. "Wszyscy obecni na tej sali mamy to szczęście tworzyć filmy w Europie. Jako Francuz czuję się szczególnie uprzywilejowany. Wiem, że nie każdy może korzystać z takiego wsparcia, jakie oferuje nasze państwo. Jestem bardzo wdzięczny regionowi Ile-de-France, dzięki któremu mogliśmy nakręcić "Emilię Perez" we francuskim studiu. Wszyscy wiemy, że kino to sport zbiorowy. Dlatego pragnę z tego miejsca serdecznie podziękować wspaniałym aktorkom i całej obsadzie" - powiedział.
Grająca rolę tytułową w "Emilii Perez" Karla Sofia Gascon została najlepszą europejską aktorką roku. Transpłciowa artystka zadedykowała statuetkę swojej mamie i "wszystkim matkom na świecie". "Głęboko wierzę w europejskie wartości. Wierzę, że razem możemy dokonać rzeczy wielkich. Jestem wdzięczna wszystkim dystrybutorom, którzy uwierzyli w nasz film. Dziękuję Netflixowi, który połączył siły z małymi firmami. Chciałabym podziękować mojej rodzinie, a zwłaszcza mamie, która jest dla mnie wzorem. Pragnę także z tego miejsca zaapelować do wszystkich rodziców, by kochali swoje dzieci. Niestety, wciąż są na świecie rodziny, które wolałyby, by ich dzieci były kryminalistami niż osobami nieheteronormatywnymi" - zwróciła uwagę.
Pozostałe kategorie
Laureatką nagrody za europejski wkład w światowe kino została Isabella Rossellini. Włoska aktorka współpracowała choćby z Guyem Maddinem, Robertem Wilsonem i Taylorem Hackfordem. Na swoim koncie ma m.in. nagrodę Independent Spirit z 1987 r. za rolę w "Blue Velvet" Davida Lyncha i Saturna z 1993 r. za drugoplanową kreację w "Ze śmiercią jej do twarzy" Roberta Zemeckisa. W 1997 r. nominację do Złotego Globu zapewnił jej udział w filmie telewizyjnym "Zbrodnia stulecia" Marka Rydella.
Za osiągnięcia życia uhonorowano Wima Wendersa - jednego z najważniejszych twórców współczesnego kina niemieckiego, autora m.in. "Nieba nad Berlinem", "Buena Vista Social Club" i "Perfect Days". Twórczość Wendersa doceniano wielokrotnie - m.in. czterema nominacjami do Oscara, Złotym Lwem z 1982 r. za "Stan rzeczy", a także canneńską Złotą Palmą z 1984 r. i statuetką BAFTA za "Paryż, Teksas".
Najlepszym europejskim aktorem roku został Abou Sangare, który wystąpił w "Souleymane's Story". Z kolei Europejskim Odkryciem Roku (Prix FIPRESCI) okrzyknięto film "Armand" Halfdana Ullmanna Tondela.
W kategorii film krótkometrażowy zwyciężył "The Man Who Could Not Remain Silent" Nebojsy Slijepcevica. Najlepszą animacją okazał się "Flow" Gintsa Zilbalodisa, a dokumentem - "Nie chcemy innej ziemi" Basela Adry, Hamdana Ballala, Yuvala Abrahama i Rachel Szor.
Statuetka Eurimages International Co-Production powędrowała do producentki i aktorki Labiny Mitevskiej, współzałożycielki rodzinnej firmy Sisters and Brother Mitevski Production z siedzibą w Skopje w Macedonii Północnej. "Ta nagroda jest hołdem dla rodzinnej firmy prowadzonej z pasją i talentem, oddanej kinu europejskiemu. Nagradzamy kunszt kina niezależnego, osiągnięty dzięki licznym koprodukcjom międzynarodowym" - podano w uzasadnieniu.
Tego wieczoru wręczono również Excellence Awards w ośmiu kategoriach technicznych. Wśród zwycięzców znalazła się Jagna Dobesz, autorka scenografii do "Dziewczyny z igłą". Statuetkę za muzykę do tego filmu przyznano Frederikke Hoffmeier.
Dwie Excellence Awards przypadły twórcom "Substancji" - Benjaminowi Kracunowi za zdjęcia, a także Bryanowi Jonesowi, Pierre'owi Procoudine-Gorsky'emu, Chervinowi Shafaghiemu i Guillaume'owi Le Gouezowi za efekty specjalne. Excellence Award za montaż otrzymała Juliette Welfling ("Emilia Perez"), a za kostiumy - Tanja Hausner ("Kąpiel diabła"). W kategorii charakteryzacja i fryzury bezkonkurencyjna okazała się Evalotte Oosterop ("Justo o świcie"). W kategorii dźwięk wyróżnieni zostali Marc-Olivier Brulle, Pierre Bariaud, Charlotte Butrak, Samuel Aichoun i Rodrigo Diaz ("Souleymane's Story").
Podczas sobotniej uroczystości wspomniano ludzi kina, którzy odeszli w minionych miesiącach, wśród nich Anouk Aimee, Jana A.P. Kaczmarka, Jerzego Stuhra, Maggie Smith, Francoise Hardy, Paolo Tavianiego, Alaina Delona i Michaela Verhoevena.
Europejskie Nagrody Filmowe (European Film Awards - EFA) to najważniejsze wyróżnienia na Starym Kontynencie, odpowiednik amerykańskich Oscarów, przyznawane przez filmowców zrzeszonych w Europejskiej Akademii Filmowej. Zostały wręczone po raz pierwszy w 1988 r. Statuetkę za najlepszy film otrzymał wówczas Krzysztof Kieślowski za "Krótki film o zabijaniu". W ubiegłym roku nagroda w głównej kategorii przypadła "Anatomii upadku" Justine Triet. (PAP)
dap/san/ ał/