Szef MF przedstawił wyniki audytu Krajowego Systemu e-Faktur, który od 1 lipca 2024 r. miał stać się obowiązkowy. KSeF – który obecnie jest systemem dobrowolnym – ma służyć przedsiębiorcom do wystawiania, przesyłania i przechowywania faktur. Minister przypomniał, że decyzję o rozpoczęciu prac nad KSeF podjęło „poprzednie kierownictwo MF” w marcu 2021 r. Podkreślił, że w grudniu zeszłego roku jego poprzednicy zapewniali go, że system "jest gotowy i że będzie gotowy do wdrożenia od 1 lipca 2024 r."
„Dzisiaj, po przeanalizowaniu wyników audytu wiemy, że jednym z powodów obecnej, w mojej opinii krytycznej sytuacji jest brak należytego nadzoru nad projektem. Dziś mamy również pewność, że zlecenie audytu, którego dokonaliśmy 19 stycznia 2024 r. w celu uzyskania obiektywnej wiedzy o stanie zaawansowania, było dobrą, a wręcz niezbędną z punktu widzenia stabilności naszej gospodarki decyzją” – powiedział Domański.
Dodał, że audyt miał na celu sprawdzenie, jak przygotowany jest system KSeF w wersji obligatoryjnej, do wdrożenia produkcyjnego.
„350 stron audytu nie pozostawia żadnych złudzeń, że groził nam paraliż polskiej gospodarki. Za tym paraliżem stały działania lub brak adekwatnych działań naszych poprzedników. Analiza techniczna wykazała brak spełnienia wymagań jakościowych i wydajnościowych. Testy w zakresie wystawiania faktur nawet nie zbliżyły się do oczekiwanej wydajności” – powiedział minister.
Stwierdził, że audyt zawiera „kilkaset szczegółowych informacji o błędach oraz uwag i zaleceń do architektury, kodów źródłowych oraz bazy danych”. Ocenił, że konieczne jest „opracowanie nowej architektury systemu”, a także przygotowanie nowego oprogramowania, co pozwoli na przygotowanie oprogramowania KSeF wydajnego i bezpiecznego dla obrotu faktur w gospodarce.
„Krótko mówiąc: zaczynamy niemalże od początku. Jedną z rekomendacji było fazowanie projektu, czyli jego stopniowe wdrażanie. Dlatego w procesie legislacyjnym zaproponujemy dwa terminy wejścia w życie ustawy, a więc wdrożenia wersji obligatoryjnej KSeF. Z dniem 1 lutego 2026 r. obligatoryjny KSeF zostanie wdrożony dla podmiotów, których wartość sprzedaży w poprzednim roku podatkowym przekroczyła kwotę 200 mln zł. Natomiast od 1 kwietnia 2026 r. będzie wprowadzony obligatoryjny KSeF dla wszystkich przedsiębiorców” – powiedział Andrzej Domański.
Dodał, że choć „wpływy z tytułu VAT w tym roku dynamicznie rosną”, to jednak brak KSeF oznacza, że „dochodów z wyższej ściągalności VAT z tytułu KSeF nie będzie”. Podkreślił, że nie jest to niespodzianka. Wyjaśnił, że KSeF jest niezwykle istotny, bo pozwala „uszczelniać system podatkowy”.
„Wiemy, że luka w VAT w 2023 r. znowu istotnie wzrosła, potrzebujemy nowych narzędzi, aby system uszczelniać” – powiedział. „W ciągu najbliższych dni przedstawimy dokładne dane, dotyczące wyższej luki VAT. Mówimy tutaj, niestety, o powrocie luki w VAT do poziomu dwucyfrowego” – stwierdził szef resortu finansów.
Andrzej Domański powiedział, że dotychczasowe koszty prac nad KSeF to 110 mln zł. Część tych środków – około 80 mln zł – to koszty poniesione na infrastrukturę.
„Mamy nadzieję, że uda się część z tych 80 mln zł odzyskać. Natomiast ok. 30 mln zł – to są aktualne szacunki – to są straty związane z tym, że KseF nie zostanie wdrożony na bazie tych kosztów, które zostały poniesione” – powiedział minister. „Po dalszej wnikliwej analizie będziemy podejmować także dalsze decyzje odnośnie konsekwencji kadrowych. W naszej ocenie polskiej gospodarki groził paraliż związany z niewłaściwym wdrażaniem systemu e-faktur” – dodał.
Podczas konferencji prasowej padły pytania m.in. o zmiany w obecnie obowiązujących przepisach. Zgodnie z obecnym brzmieniem ustawy dotyczącej KSeF, system ma wejść od 1 lipca 2024 r.
„Bardzo szybko zmienimy datę, bo jak nic nie zrobimy, to KSeF wchodzi pierwszego lipca. To zrobimy piorunem” – powiedział wiceminister finansów Jarosław Neneman. „Natomiast potem, na spokojnie, bo czasu jest sporo, zgodnie z wszystkimi zasadami sztuki będziemy prowadzili kolejne konsultacje. (…) Potem będzie duża ustawa, która skonsumuje wynik konsultacji, pojawią się daty” – dodał.
Jednocześnie przedstawiciele resortu finansów zapowiedzieli, że wkrótce ruszą szkolenia związane z KSeF.
„Podjęliśmy działania związane z przeszkoleniem ok. 1 tys. pracowników w urzędach skarbowych, którzy po wakacjach rozpoczną pierwsze szkolenia. Od 2025 r. będziemy zwiększać częstotliwość szkoleń, zarówno w godzinach pracy, jak i popołudniami oraz w weekendy, aby dostosować się do przedsiębiorców. Będzie też możliwość indywidualnych konsultacji. W styczniu 2025 r. uruchomimy infolinię w KIS, specjalnie dedykowaną dla Krajowego Systemu e-Faktur” – powiedział wiceminister finansów i szef Krajowej Administracji Skarbowej Marcin Łoboda. (PAP)
autor: Marek Siudaj
gn/