Szczątki ofiar zbrodni komunistycznych odnaleziono na Cmentarzu Osobowickim

2023-11-13 11:38 aktualizacja: 2023-11-13, 13:17
Prace ekshumacyjne na Cmentarzu Osobowickim Fot. PAP/Maciej Kulczyński
Prace ekshumacyjne na Cmentarzu Osobowickim Fot. PAP/Maciej Kulczyński
Szczątki siedmiu osób odnalazł zespół IPN na kwaterach Cmentarza Osobowickiego we Wrocławiu, gdzie w latach 1945-56 chowano ofiary zbrodni komunistycznych – w tym m.in. żołnierzy Armii Krajowej oraz Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość. Prace poszukiwawcze i ekshumacyjne na tym cmentarzu Instytut Pamięci Narodowej realizuje już od 20 lat - powiedział PAP Krzysztof Szwagrzyk, wiceprezes IPN i p.o. dyr. Biura Poszukiwań i Identyfikacji. Dodał, że w przyszłym roku prace będą kontynuowane.

O ekshumacji szczątków siedmiu osób poinformował w poniedziałek w komunikacie IPN. Prace poszukiwawcze na Cmentarzu Osobowickim prowadzone są przez zespół Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN. Poszukiwania i ekshumację prowadzone są tam od 2003 roku.

„W trakcie obecnego etapu poszukiwań przeprowadzonych na kwaterach 82 i 91a odnaleziono szczątki należące do siedmiu osób. Wkrótce podjęte zostaną badania genetyczne w celu określenia tożsamości ofiar” – podał w poniedziałek IPN.

Zakończył się kolejny etap prac poszukiwawczych i ekshumacji na Cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu. Badania prowadzone były przez zespół Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN, pod kierownictwem prof. Krzysztofa Szwagrzyka. Zastępca prezesa IPN przypomniał PAP, że "prace poszukiwawcze i ekshumacyjne Instytut Pamięci Narodowej realizuje tam już od 20 lat".

"Trzeba pamiętać, że w latach 40. i 50. grzebano tam ofiary systemu komunistycznego. Wielu z nich zostało odnalezionych, kilkanaście osób zostało zidentyfikowanych poprzez badania genetyczne. Te prace zrealizowane w ubiegłym tygodniu miały na celu odnalezienie kolejnych miejsc spoczynku tych, których zamordowano. Dzisiaj staramy się ich odnaleźć po to, aby ich zidentyfikować. Żeby przestali być anonimowi" - powiedział PAP Krzysztof Szwagrzyk.

Od 2003 r. Instytut Pamięci Narodowej wykonał badania w kwaterach więziennych o numerach 82, 91a, 81 a i 120. Obecnie prace prowadzono w kwaterach 82 i 91a. "To nie koniec poszukiwań" - zapowiedział Szwagrzyk.

"Zostały odnalezione szczątki kilku osób i z pewnością pozwolą one nam na to, żeby kontynuować działania poszukiwawcze w roku następnym. Mamy przygotowane kolejne miejsca na terenie Cmentarza Osobowickiego we Wrocławiu. Nasze działania będą tam kontynuowane od wiosny" - wyjaśnił.

Dodał, że odnalezione szczątki zostaną poddane badaniom genetycznym. Ich wyniki poznamy najwcześniej w przyszłym roku.

"Z takim zamiarem zawsze rozpoczynamy nasze prace, żeby odnaleźć szczątki konkretnych osób i tak jest w tym przypadku. Ale to nie jest czas, kiedy podajemy imiona i nazwiska tych, po których szczątki powróciliśmy. Wyniki badań genetycznych potwierdzą, czy mamy do czynienia z konkretnymi osobami. Ale w tej chwili nie chcielibyśmy, aby informacje o konkretnych nazwiskach były podawane publicznie" - powiedział PAP prof. Szwagrzyk.

Wrocławski Cmentarz Osobowicki jest prawdopodobnie jedynym w Polsce, gdzie zachowały się w prawie niezmienionym kształcie kwatery ofiar terroru komunistycznego.

W latach 1945-56 złożono tam ciała 354 osób, w tym 89 skazanych na karę śmierci i straconych. Miejsce to przez długi czas było trzymane w tajemnicy. Dopiero w 1990 r. odbył się tam symboliczny pogrzeb ofiar stalinizmu. Dla uczczenia zamordowanych powstał też pomnik Ofiar Terroru Stalinowskiego w formie ściany z ceglanego muru.

Na Cmentarzu pochowano m.in. członków WiN, oficerów Wojska Polskiego i żołnierzy Armii Andersa, uczestników powstań śląskich i powstania warszawskiego, żołnierzy Brygady Świętokrzyskiej NSZ oraz uczestników wojny polsko-bolszewickiej z 1920 roku.

W październiku 2011 r. na nekropolii IPN rozpoczął prace ekshumacyjne w ramach ogólnopolskiego projektu badawczego „Poszukiwania nieznanych miejsc pochówku ofiar terroru komunistycznego z lat 1944-1956”. Ekshumowano szczątki 300 ofiar represji komunistycznych, z czego zidentyfikowano 80-82 proc. osób pochowanych w bezimiennej mogile. Równolegle z prowadzonymi pracami ekshumacyjnymi odbywały się pochówki odnalezionych i zbadanych szczątków. (PAP)

autor: Piotr Doczekalski

kno/