“W niedzielę otwieramy główny pawilon wystawowy, w którym docelowo chcemy przybliżać zwiedzającym militarną historię Polski obejmującą okres od początków państwowości do końca II wojny światowej. Ten nowo wybudowany budynek, gdzie znajdzie się nowa siedziba Muzeum Wojska Polskiego, został tak zaprojektowany, by wpisać się w charakter Cytadeli Warszawskiej i maksymalnie z nim współgrać. To XIX-wieczna fortyfikacja ceglana, do której rysu kolorystycznego nawiązuje nasz gmach, tak pomyślany, by nie dominował swoją kubaturą nad Cytadelą” - opowiadał PAP dyrektor.
Ściany budynku wykonano z barwionego betonu architektonicznego, który zdobi charakterystyczny wzór tzw. szewron. “Koresponduje on z otoczeniem i funkcją gmachu prezentującego historię militarną. W centrum nowego budynku jest też sala w pełni multimedialna, czyli przestrzeń na wystawy czasowe bądź wydarzenia organizowane w Muzeum. Dach został zaprojektowany jako element zielony, budynek ma ogrzewanie geotermalne, by nie pobierać zasilania z zewnątrz, a także zamknięty obieg wody, później wykorzystywanej do utrzymania zieleni. Jest to więc projekt nowoczesny i ekologiczny, jednak z poszanowaniem substancji zabytkowej miejsca” - zaakcentował.
W nowym pawilonie prezentowana będzie wystawa inauguracyjna “1000 lat Chwały Oręża Polskiego”. “Znajdzie się na niej ok. 3,5 tys. eksponatów w swoistej 'pigułce' przybliżających ten okres. Są one oczywiście zróżnicowane od małego znaczka czy odznaczenia po pełne zbroje. Będą pokazywane w nowych gablotach, z nowym oświetleniem i tłem, a aranżacja scenograficzna wystawy przechodząca z epoki w epokę została tak przeprowadzona, aby ich pewne charakterystyczne elementy oddziaływały na widza. Np. bitwa pod Grunwaldem to okres gotycki, wobec tego specjalnie przygotowany manekin Władysława Jagiełły ze szczegółowo wykonaną rekonstrukcją ubioru będzie pokazany w anturażu gotyckich kolumn katedralnych” - relacjonował.
“Prowadzimy tę historię mniej więcej tak, jak była prezentowana w dawnej siedzibie w al. Jerozolimskich, czyli od X w. do końca II wojny światowej, uzupełniając jednak ekspozycję dodatkowymi zabytkami, które wcześniej nie były pokazywane. Kończą ją elementy ze zdobytego Berlina w 1945 r. z Kancelarii Rzeszy - fragment stołu przypisywanego Hitlerowi, przy którym prowadził obrady i fragment stołu mapowego. Elementy niewielkie, ale mające swoją wymowę” - podkreślił dyrektor.
“Chcemy też pokazać zbroje rycerskie od tego X w. poprzez rewolucję uzbrojenia ochronnego, bojowego do końca II wojny. Będzie np. pozłacany piastowski szyszak z X w., także zdobyty w czasie bitwy pod Grunwaldem niewielki relikwiarz polowy komtura elbląskiego Thielego von Loricha czy trzy lata temu pozyskany przez nas oryginalny srebrny medal Virtuti Militari z bicia z 1792 r., czyli jego pierwszego oryginalnego bicia, które zakończyło utworzenie tego odznaczenia na część obrońców Konstytucji 3 Maja w wojnie z Rosją. W nowej aranżacji prezentujemy też zbroję Mikołaja Radziwiłła zwanego Piorunem, nie chcę zdradzać szczegółów, ale myślę, że zwiedzający od razu zauważą jej pewną taką +odmienność+” - wymieniał.
Zapraszając na tę otwieraną wystawę inauguracyjną zaznaczył, że będą dalej pracowali nad ekspozycją stałą. “Łącznie będzie się ona docelowo mieściła w czterech modułach, czyli odpowiednich salach o różnej powierzchni. Te moduły będą podzielone na okresy - od X do XVIII w.; wiek XIX - okres powstań narodowych; pierwsza połowa XX w., czyli odzyskania niepodległości po rozbiorach do zakończenia II wojny plus czwarty moduł dodatkowy związany z prezentacją kolekcji militariów orientalnych. Przed nami jeszcze więc spory wysiłek organizacyjny i wykonawczy. Mamy nadzieję, że w ciągu dwóch lat uda się zbudować te dwa pierwsze moduły historyczne” - wskazał dyrektor.
Udostępniany obecnie dla zwiedzających budynek to tzw. pawilon południowy, docelowo bowiem - jak przypomniał - nowa siedziba Muzeum ma się mieścić w dwóch pawilonach. “Realizacja pawilonu północnego jeszcze przed nami. Chcielibyśmy w nim prezentować historię polskiej wojskowości w drugiej połowie XX i na początku XXI w. To nie jest łatwy okres do ujęcia. Będziemy chcieli pokazać wątki zbrojnego oporu po II wojnie, sił zbrojnych w PRL-u, ich niestety uczestnictwa w starciach z narodem, także próbę utrzymania zalążków przyszłej armii polskiej na emigracji m.in. by przygotować kadrę dla przyszłego polskiego wojska po odzyskaniu przez Polskę całkowitej niepodległości. Potem mamy cały okres przejścia z PRL-u, związanej z tym transformacji Wojska Polskiego, jego historii i działań na przestrzeni ostatnich 30 lat” - mówił.
“Docelowo, jeżeli wszystkie moduły historyczne zostaną w przyszłości udostępnione, na ekspozycji znajdzie się ok. 30-40 tys. zabytków. Całość naszych zbiorów zaś łącznie ze starodrukami, księgozbiorem zabytkowym, dokumentami, archiwaliami, zdjęciami to ok. 300 tys. pozycji”- zaakcentował.
“Kwestią do rozstrzygnięcia pozostaje prezentowanie naszych zabytków wielkogabarytowych, czyli czołgów, samolotów, dział. W Cytadeli nie ma aż tyle miejsca, dlatego będziemy musieli szukać pewnych rozwiązań. Część chcemy schronić pod dachem, bo jednak zabezpieczenie zabytków w zamkniętych przestrzeniach jest najpewniejsze, nawet jeżeli to są duże obiekty. Warunki pogodowe i +materiał biologiczny+ np. związany z licznie występującymi w tym rejonie drzewami, mają niestety negatywny wpływ na eksponaty, dlatego chcemy znaleźć rozwiązanie jak je przynajmniej w minimalnym stopniu zabezpieczyć” - zauważył dyrektor.
Jak zaznaczył, bardzo cieszy go, że Muzeum “nie znikło” z przestrzeni publicznej na zbyt długo. “To naprawdę duże osiągnięcie, bo finisaż działalności w starej siedzibie był na koniec stycznia, a teraz w połowie sierpnia jesteśmy gotowi, żeby zwiedzających przyjąć na wystawie inauguracyjnej w nowym miejscu, z perspektywą prowadzenia znowu od września-października zajęć tematycznych, lekcji muzealnych” - powiedział.
“Ze względu na to, że otwieramy dopiero pierwszy pawilon, trzeba się oczywiście liczyć z tym, że jeszcze przez jakiś czas będzie to w dużym stopniu nadal teren budowy albo zaplecze terenu budowy. Z czasem zostanie on jednak rzecz jasna uporządkowany, by stał się pewnego rodzaju terenem rekreacyjnym, zapraszającym, dającym swobodę komunikacji pomiędzy wszystkimi znajdującymi się tu muzeami. Bo trzeba pamiętać, że na terenie Cytadeli Warszawskiej znajduje się jeszcze Muzeum Katyńskie, które jest naszym oddziałem; Muzeum X Pawilonu, oddział Muzeum Niepodległości; no i oprócz nas będzie jeszcze Muzeum Historii Polski. Także to taka prawdziwa Cytadela Muzeów” - dodał dyrektor Muzeum Wojska Polskiego. (PAP)
Autorka: Anna Kondek-Dyoniziak
jos/