“Wszystkie teleskopy świata-historia badań kosmosu, polski wkład w badanie i podbój kosmosu” - to tytuł czynnej od 20 lutego nowej wystawy stałej w Narodowym Muzeum Techniki w Warszawie. “Ekspozycja ma na celu zachęcenie zwiedzających do pogłębienia wiedzy w zakresie astronomii i eksploracji przestrzeni kosmicznej” - piszą jej organizatorzy.
Część poświęcona historii badań astronomicznych zaczyna się od prezentacji lunety Galileusza, pierwszego przyrządu optycznego wykorzystywanego w tym celu, a kończy na współczesnych przyrządach optycznych, stacjonarnych i tych umieszczanych w przestrzeni kosmicznej. Są też przedstawione postaci prekursorów badań kosmosu: Galileusza, Mikołaja Kopernika i Jana Heweliusza.
Na ekspozycji można również obejrzeć makiety rakiet i pojazdów kosmicznych, kombinezon Mirosława Hermaszewskiego czy fragment meteorytu Pułtusk, który spadł 30 stycznia 1868 roku w postaci deszczu meteorytowego, widzianego w całej ówczesnej Polsce.
Twórcy ekspozycji przy pomocy modeli, makiet, opisów i prezentacji audiowizualnych poruszają tematykę skali.
Paweł Gogolewski, kurator wystawy wyjaśnił, że astronomia posługuje się pełną skalą liczb zarówno niewyobrażalnie małych, jak i niewyobrażalnie wielkich. “Problem skali jest fascynujący. Z jednej strony czas mierzony w miliardach lat, a z drugiej ograniczony czasem Plancka” - powiedział.
Dużą wagę przywiązano do prezentacji wkładu Polaków w badania i podbój kosmosu. Są tu przedstawione postaci m.in. Kazimierza Kordylewskiego, odkrywcy księżyców pyłowych Ziemi w punktach Lagrange’a, odznaczonego brązowym medalem NASA za wkład w badania astronomiczne. Aleksandra Wolszczana, odkrywcy pierwszych planet spoza Układu Słonecznego, czy Sławosza Uznańskiego, naukowca i astronauty Europejskiej Agencji Kosmicznej.
Narodowe Muzeum Techniki to największa placówka muzealnictwa technicznego w Polsce. Zostało utworzone w 2017 roku i zastąpiło istniejące od 1955 roku w Pałacu Kultury i Nauki Muzeum Techniki i Przemysłu NOT. Po ponownym otwarciu w 2022 roku uruchomiono tu wystawy stałe: “Historia transportu – morzem, lądem i powietrzem”, “Historia komputerów-liczy się!”, “Wkład Polaków w światowe dziedzictwo techniczne i naukowe”, oraz dwuczęściową ekspozycję “Źródła energii cywilizacji – historia paliw kopalnych. Ignacy Łukasiewicz – pionier przemysłu naftowego”. (PAP)
Autor: Paweł Stępniewski