TSUE: kobiety mogą korzystać ze statusu uchodźcy, gdy grozi im przemoc ze względu na płeć

2024-01-16 11:39 aktualizacja: 2024-01-16, 13:07
Kobiety prześladowane ze względu na płeć mogą się starać o status uchodźcy Fot. PAP/EPA/Phil Nijhuis
Kobiety prześladowane ze względu na płeć mogą się starać o status uchodźcy Fot. PAP/EPA/Phil Nijhuis
Kobiety mogą korzystać ze statusu uchodźcy, gdy są narażone w państwie pochodzenia na przemoc fizyczną lub psychiczną ze względu na płeć, w tym na przemoc seksualną i domową - orzekł Trybunał Sprawiedliwości UE.

TSUE doprecyzował interpretację unijnej dyrektywy w sprawie norm dotyczących kwalifikowania obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców jako beneficjentów ochrony międzynarodowej.

Sprawa, którą zajmował się TSUE dotyczyła rozwiedzionej obywatelki Turcji pochodzenia kurdyjskiego i wyznania muzułmańskiego, która twierdziła, że rodzina zmusiła ją do zawarcia małżeństwa, zaś małżonek bił ją i groził. W związku z tym, obawiając się o swoje życie, gdyby musiała wrócić do Turcji, kobieta złożyła wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej w Bułgarii.

Sąd bułgarski rozpatrujący sprawę zwrócić się z pytaniami do TSUE.

Trybunał przypomniał, że kwestię tę reguluje dyrektywa 2011/951 "w sprawie norm dotyczących kwalifikowania obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców jako beneficjentów ochrony międzynarodowej, jednolitego statusu uchodźców lub osób kwalifikujących się do otrzymania ochrony uzupełniającej oraz zakresu udzielanej ochrony".

"Status uchodźcy został przewidziany na wypadek prześladowania każdego obywatela państwa trzeciego z powodu rasy, religii, narodowości, przekonań politycznych lub przynależności do szczególnej grupy społecznej. Z kolei ochrona uzupełniająca została przewidziana w odniesieniu do każdego obywatela państwa trzeciego, który nie może być uznany za uchodźcę, lecz co do którego istnieją poważne i sprawdzone podstawy, aby uznać, iż gdyby został odesłany do swojego państwa pochodzenia, byłby narażony na rzeczywiste ryzyko doznania poważnej krzywdy, co obejmuje w szczególności egzekucję i nieludzkie lub poniżające traktowanie" - podkreślił TSUE.

Zaznaczył też, że dyrektywę należy interpretować z poszanowaniem Konwencji stambulskiej, która wiąże Unię Europejską i uznaje przemoc wobec kobiet ze względu na płeć za formę prześladowania.

"Kobiety można uznać za należące do grupy społecznej w rozumieniu dyrektywy 2011/95. W konsekwencji mogą one korzystać ze statusu uchodźcy, gdy są narażone w państwie pochodzenia na przemoc fizyczną lub psychiczną ze względu na płeć, w tym na przemoc seksualną i domową" - ocenił Trybunał.

"Jeżeli przesłanki przyznania statusu uchodźcy nie są spełnione, kobiety mogą korzystać z ochrony uzupełniającej, również w przypadku rzeczywistego zagrożenia, że zostaną zabite lub stosowania wobec nich aktów przemocy przez członka rodziny lub wspólnoty ze względu na domniemane naruszenie norm kulturowych, religijnych lub tradycyjnych" - czytamy w wyroku.

Z Brukseli Artur Ciechanowicz (PAP)

kno/