ZBP: proponowane zmiany w Funduszu Wsparcia Kredytobiorców ograniczają zdolność kredytową

2024-01-25 12:39 aktualizacja: 2024-01-25, 15:45
Budowa osiedla mieszkalnego Fot. PAP/Darek Delmanowicz
Budowa osiedla mieszkalnego Fot. PAP/Darek Delmanowicz
Zaproponowane przez resort finansów zmiany w przepisach dotyczących Funduszu Wsparcia Kredytobiorców ograniczają zdolność kredytową – powiedziała wiceprezes ZBP Agnieszka Wachnicka. W przypadku rodziny 5-osobowej zdolność kredytowa może obniżyć się nawet o 30 proc.

Podczas czwartkowej konferencji prasowej Związku Banków Polskich wiceprezes ZBP Agnieszka Wachnicka mówiła o proponowanych przez Ministerstwo Finansów zmianach m.in. w przepisach dotyczących Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Wśród propozycji MF są zmiany limitów, które uprawniają do skorzystania z pomocy funduszu, w tym podniesienie limitu dochodu rozporządzalnego kredytobiorców z obecnej 2-krotności do 2,5-krotności minimum socjalnego. To rozwiązanie ma zwiększyć grono osób, które mogłyby skorzystać ze wsparcia FWK.

„Jest to rozwiązanie korzystniejsze dla osób, które zaciągnęły kredyty i mogą potrzebować pomocy z Funduszu, ale jest mniej korzystne dla przyszłych kredytobiorców, bo ogranicza zdolność kredytową” – powiedziała Wachnicka.

Zaprezentowała przykłady, z których wynika, że trzyosobowe gospodarstwo domowe z dochodem ok. 14,4 tys. brutto (ok. 10 tys. netto), które dodatkowo pobiera świadczenie 800+, przed zmianami mogłoby liczyć na kredyt w kwocie 780 tys. zł, zaś po zmianach otrzyma kredyt w wysokości ok. 646 tys. zł. To oznacza spadek o ponad 17 proc.

W innym przykładzie rodzina pięcioosobowa, a więc z trójką dzieci, mająca do dyspozycji podobną kwotę – 14,4 tys. brutto, 10 tys. netto – może liczyć na kredyt w wysokości ok. 755 tys. zł, zaś po zmianach – będzie to 527 tys. zł, a więc zdolność kredytowa spadnie o ponad 30 proc.

„W Warszawie taka rodzina będzie w stanie kupić jedynie 43,5-metrowe mieszkanie, a w jednym z mniejszych miast wojewódzkich będzie mogła kupić lokal o powierzchni ok. 65 metrów kwadratowych, co jest w obu przypadkach zbyt małym metrażem dla 5-osobowej rodziny” – powiedziała wiceprezes ZBP.„Powodem spadku zdolności kredytowej jest fakt, że takie osoby już w momencie udzielania kredytu będą spełniały kryteria skorzystania z FWK. Potencjalnie tacy klienci jednego dnia mogliby zaciągnąć kredyt a następnego złożyć wniosek o wsparcie z Funduszu. Temu ryzyku banki będą musiały przeciwdziałać poprzez zaostrzenie kryteriów udzielania kredytu” – wyjaśniła.

Przedstawiciele ZBP podkreślali, że mimo tych zastrzeżeń Fundusz Wsparcia Kredytobiorców powinien być systemowym rozwiązaniem, służącym pomocą osobom z kredytami mieszkaniowymi, które mają problemy z obsługą zobowiązań wobec banków. Mówili także, że nie należy przedłużać wakacji kredytowych, bo z tego rozwiązania korzystają i będą korzystać osoby, które pomocy nie potrzebują. Jako przykład wskazano, że w nowych przepisach MF zaproponowało limit wartości kredytu, uprawniający do skorzystania z wakacji, w wysokości 2 mln zł.

To jest kryterium iluzoryczne. Kredyty o wartości powyżej 1 mln zł stanowią 1,5 proc. portfela kredytowego. Kredytów o wartości ponad 2 mln zł nie wyszczególnia się, ale sądzimy, że stanowią one znacząco mniej niż 1 proc. kredytów mieszkaniowych” – powiedziała Wachnicka.

Zwróciła też uwagę, że przy zasadach zaproponowanych w projekcie ustawy dot. wakacji kredytowych, które umożliwiają skorzystanie z tego rozwiązania, jeśli wskaźnik raty kredytu do miesięcznego dochodu jest powyżej 35 proc., to posiadacz kredytu w wysokości 2 mln zł mógłby skorzystać z tego rozwiązania przy dochodach 61,7 tys. zł brutto, czyli 43,16 tys. zł netto.

Fundusz Wsparcia Kredytobiorców to instytucja, na którą składają się banki, a której zadaniem jest pomaganie osobom z kredytami mieszkaniowymi, będącym w trudnej sytuacji. Pomoc udzielana przez FWK jest zwrotna, jednak kiedy kredytobiorca płaci regularnie raty na rzecz funduszu (są one nieoprocentowane), może liczyć na umorzenie części z nich (obecnie umorzeniu podlegają 44 raty ze 144 wszystkich, zaś MF proponuje wydłużenie okresu wsparcia i możliwość umorzenia ostatnich 64 rat po spłacaniu regularnym 134 rat).

Z kolei w przypadku wakacji kredytowych MF proponuje, aby mogli z nich korzystać spełniający warunki – czyli stosunek raty do dochodu wyższy niż 35 proc. oraz kredyt poniżej 2 mln zł – dwukrotnie w okresie od 1 marca do 30 czerwca 2024, a także raz w miesiącu w III i IV kw. 2024 r. (PAP)

autor: Marek Siudaj

kno/