Filipiny

2019-07-28 16:37 aktualizacja: 2019-07-29, 14:00
Fot. PAP/EPA/FRANCIS R. MALASIG

Ustrój

Republika niepodległa od 4 VII 1946 r. Zgodnie z konstytucją z 11 II 1987 r. głową państwa i szefem rządu jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych na 6 lat. 
Władza ustawodawcza należy do 2-izbowego parlamentu (Kongresu), który składa się z izby wyższej - Senatu i izby niższej - Izby Reprezentantów. W skład Izby Reprezentantów, o kadencji 3-letniej, wchodzi obecnie 297 deputowanych (244 wybieranych bezpośrednio w wyborach powszechnych oraz 53 w systemie pośrednim z list partyjnych). Senat liczy 24 członków wybieranych na kadencję 6-letnią. Połowa składu Senatu jest odnawiana co 3 lata. 
Władzę wykonawczą sprawuje rząd powoływany i kierowany przez prezydenta. 

Głowa państwa

prezydent i szef rządu - Rodrigo DUTERTE /PDP-Laban/ /od 30 VI 2016/
wiceprezydent - Leni ROBREDO /kob./ /LP/ /od 30 VI 2016/
                                                                                    *
poprzedni prezydent i szef rządu - Benigno Simeon "Noynoy" COJUANGCO AQUINO III /LP/ /30 VI 2010 - 30 VI 2016/

Rząd

utworzony 30 VI 2016 r., stan po zmianach z 17 X 2018 r.

sekretarze:
sekr. wykonawczy rządu - Salvador MEDIALDEA 
ds. zagranicznych - Teodoro LOCSIN Jr 
ds. wewnętrznych i samorządu lokalnego - Catalino CUY
ds. obrony narodowej - Delfin LORENZANA 
ds. finansów - Carlos DOMINGUEZ III 
ds. sprawiedliwości - Menardo GUEVARRA  
ds. zdrowia - Paulyn UBIAL /kob./
ds. rolnictwa - Manny PINOL
ds. robót publicznych i autostrad - Mark VILLAR
ds. transportu i łączności - Arthur TUGADE 
ds. oświaty - Leonor BRIONES /kob./
ds. ubezpieczeń społecznych i rozwoju - Judy TAGUIWALO /kob./
ds. pracy i zatrudnienia - Silvestre BELLO III 
ds. budżetu i zarządzania - Benjamin DIOKNO 
ds. nauki i techniki - Fortunato de la PEÑA
ds. reformy rolnej - Rafael V. MARIANO 
ds. turystyki - Wanda CORAZON TEO /kob./
ds. handlu i przemysłu - Ramón LÓPEZ 
ds. ochrony środowiska i bogactw naturalnych - Gina LOPEZ /kob./
ds. energetyki - Alfonso CUSI 
ds. szkolnictwa wyższego - Patricia LICUANAN /kob./  
rzecznik rządu - Ernesto ABELLA 

Parlament

Kongres /Kongreso/

Izba Reprezentantów /Kapulungan Mga Kinatawan/
spiker - Alan Peter SCHRAMM CAYETANO /NP/

Podział mandatów po wyborach z 13 maja 2019 r.: PDP-Laban 79, NP 41, NPC 36, NUP 25, LP 18, Lakas CMD 11, PFP 4, LDP 2, AKSYON 1, niezależni 2, inne 25, lista partyjna 53. Razem 297.

Izba Reprezentantów Filipiny

Senat /Senado/
przewodniczący - Vicente "Tito" CASTELO SOTTO III /NPC/

Podział mandatów po wyborach z 13 maja 2019 r.: LP 5, NPC 4, NP 3, PDP-Laban 3, UNA 2, LDP 1, inne 1, niezależni 4, wakat 1. Razem 24.

Senat Filipiny

Partie

Filipińska Partia Demokratyczna - Walka /Philippine Democratic Party - Laban; PDP-Laban/ - utworzona w lutym 1983 r.; formalnie rozwiązana we wrześniu 1988 r. w następstwie przyłączenia się części członków do partii Walka na rzecz Filipińskiej Demokracji; jedna z frakcji PDP-Laban działa nadal jako samodzielny ruch polityczny; przywódca: Aquilino "Koko" L. PIMENTEL III; przewodn.: Rodrigo DUTERTE.

Partia Nacjonalistyczna /Nacionalista Party - NP/ - utworzona 29 kwietnia 1907 r.; od 1972 r. do marca 1978 r. działała nielegalnie; w latach 1981-88 była podzielona na 2 frakcje; w 1988 r. zreorganizowana; w 1991 r. ponownie podzielona na 3 frakcje, z czego jedna utworzyła samodzielną partię NPC; przywódca: Manuel  "Manny" VILLAR.

Nacjonalistyczna Koalicja Ludowa /Nacionalist People's Coalition - NPC/ - utworzona w 1991 r.; poprzednio działała jako jedna z trzech frakcji Partii Nacjonalistycznej; lider: Eduardo COJUANGCO; przewodn.: Faustino DY; przywódca: Giorgioli AGGABAO; sekr. gen.: Mark MENDOZA.

Narodowa Partia Jedności /National Unity Party - NUP/ - partia utworzona 4 lutego 2011 r.; przywódca: Fredenil CASTRO; przewodn.: Roberto PUNO. 

Partia Liberalna /Liberal Party - LP/ - utworzona w 1946 r.; zdelegalizowana od 1972 r. do kwietnia 1978 r.; przewodn.: Leni ROBREDO; przywódca: Francis PANGILINAN.

Lakas CMD /Lakas-Kabalikat ng Malayang Pilipino-Demokratikong Kristiyano at Muslim/ - partia utworzona 18 czerwca 2008 r. w wyniku połączenia 2 ugrupowań: Lakas - Chrześcijańscy Muzułmańscy Demokraci - /Lakas Christian Muslim Democrats - Lakas-CMD; zał. 1992 r. jako koalicja partii "Lakas" /zał. 1992/ i Narodowego Związku Chrześcijańskich Demokratów /zał. 1987/; następnie przekształcił się w partię  polityczną pn. Lakas ng EDSA - Narodowy Związek Chrześcijańskich Demokratów /Lakas ng EDSA - National Union of Christian Democrats - Lakas-NUCD/ oraz KAMPI /Kabalikat ng Malayang Pilipino; zał. 1998/; przywódca: Ferdinand Martin ROMUALDEZ; przewodn.: Ramón Bong REVILLA.

Partia Federalna Filipin /Partido Federal ng Pilipinas - PFP/ - partia utworzona 28 lutego 2018 r.; przywódca: Jesus HINLO; przewodn.: Abubakar M. MANGELEN.   

Walka na rzecz Filipińskiej Demokracji /Laban ng Demokratikong Pilipino - LDP/ - partia utworzona 16 września 1988 r.; w jej skład weszły m.in. "Władza Ludu" /Lakas ng Bansa, zał. 1987/ oraz konserwatywna frakcja PDP-Laban; przywódca: Bellaflor ANGARA-CASTILLO /kob./; przewodn.: Juan Edgardo Manalang (Sonny) ANGARA.

Siła Mas Filipińskich /Pwersa ng Masang Pilipino - PMP/ - partia skupiająca zwolenników byłego prezydenta J. Estrady; poprzednio nosiła nazwę Partia Mas Filipińskich /Partido ng Masang Pilipino - PMP/; przywódca: Joseph ESTRADA; przewodn.: Juan PONCE ENRILLE; sekr. gen.: Jinggoy ESTRADA. 

Zjednoczony Sojusz Narodowy /United Nationalist Alliance - UNA/ - utworzony 4 kwietnia 2012 r. jako sojusz polityczny, od 1 lipca 2015 r. samodzielna partia; przywódca: Toby TIANGCO; przewodn.: Jejomar BINAY.

Akcja Demokratyczna /Aksyon Demokratiko - AKSYON/ - partia utworzona w 1997 r.; przywódca: Raul ROCO.

Związki zawodowe

Kongres Związków Zawodowych Filipin /Katipunang Manggagawang Pilipino - KMP, Trade Union Congress of the Philippines - TUCP/ - utworzony 12 grudnia 1975 r.; liczy 1 500 000 członków; zrzesza 50 afiliowanych federacji związkowych. 

Federacja Wolnych Robotników /Federation of Free Workers - FFW/ - założona w 1950 r .; skupia 300 związków; liczy 400 000 członków. 

Prasa

Dzienniki

Abante - poranny, w jęz. tagalskim i angielskim, Manila, zał. 1988; wyd. wieczorne pt. "Abante Tonite".

Ang Pilipino Ngayon - w jęz. tagalskim, Manila.

Balita - poranny, w jęz. tagalskim, Manila, zał. XII 1972.

Malaya - w jęz. tagalskim i angielskim, Manila, zał. 1981.

Manila Bulletin - w jęz. angielskim, Manila, zał. 1900.

The Manila Times - poranny, w jęz. angielskim, Manila, zał. 1945 pt. "Metro Manila Times", od 1972 do II 1986 nie ukazywał się. 

People's Journal - w jęz. angielskim, Manila.

People Tonight - w jęz. angielskim i tagalskim, Manila, zał. 1978.

Philippine Daily Glob - w jęz. angielskim, Manila.

Philippine Daily Inquirer - w jęz. angielskim, Manila, zał. XII 1985.

Philippine Herald-Tribune - o orientacji chrześcijańskiej, Manila, zał. 1987.

The Philippine Star - w jęz. angielskim, Manila, zał. 1986.

Sun Star - w jęz. angielskim, Manila.

Tambuli ng Maralita - w jęz. tagalskim, Manila.

Tempo - w jęz. angielskim i tagalskim, Manila, zał. 1982.

Today - w jęz. angielskim, Manila, zał. 1993.

United Daily News - w jęz. angielskim i chińskim, Manila, zał. 1973.


Czasopisma

Bannawag - tygodnik, Manila, zał. 1934.

Bisaya Magasin - tygodnik, Manila, zał. 1930.

Liwayway - tygodnik w jęz. tagalskim, Manila, zał. 1922.

National Midweek - tygodnik w jęz. angielskim, Manila.

Panorama - tygodnik w jęz. angielskim, Manila, zał. 1968.

Philippine Starweek - tygodnik w jęz. angielskim, Manila.


Agencja prasowa

Philippines News Agency /PNA/ - Manila, zał. 1973.

Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.

Filipiny

Flaga

Godło

  • Republika Filipin, Republika ng Pilipinas, Republic of the Philippines
  • Obszar: 299 764 km2
  • Ludność: 103 610 000 (2017)
  • Stolica: Manila
  • Ludność stolicy: 1 780 000 (2016)
  • Język urzędowy: tagalski, angielski
  • Święto narodowe: 12 VI - Dzień Niepodległości - data proklamowania niepodległości po raz pierwszy (1898)
  • Jednostka monetarna: 1 peso filipińskie (PHP) = 100 centavos
  • Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, APEC, ASEAN, IMF (MFW), NAM, WTO, WHO
  • Jeden z uczestników parady podczas Festiwalu Caracol w Manili Fot. PAP/EPA/ROLEX DELA PENA
    Jeden z uczestników parady podczas Festiwalu Caracol w Manili Fot. PAP/EPA/ROLEX DELA PENA
  • Młode kobiety na festiwalu Aliwan w Manili Fot. PAP/EPA/MIKE F. ALQUINTO
    Młode kobiety na festiwalu Aliwan w Manili Fot. PAP/EPA/MIKE F. ALQUINTO
  • "Tańczący smok" przemierza salę giełdy papierów wartościowych w Manili Fot. PAP/EPA/ROLEX DELA PENA
    "Tańczący smok" przemierza salę giełdy papierów wartościowych w Manili Fot. PAP/EPA/ROLEX DELA PENA