2024-11-23 16:25 aktualizacja: 2024-11-23, 17:52
Tradycyjne Osadzanie Chochoła przed Rydlówką w krakowskich Bronowicach. Fot. PAP/Łukasz Gągulski
Osadzanie chochoła, czyli obrzęd okrywania krzaka róży słomą na zimę, odbyło się w sobotę w muzeum Rydlówka w krakowskich Bronowicach. Tradycja ta upamiętnia ślub Lucjana Rydla z Jadwigą Mikołajczykówną, który stał się inspiracją "Wesela" Stanisława Wyspiańskiego.
Tegoroczna uroczystość rozpoczęła się weselnym korowodem z udziałem Pana i Panny młodych, artystów z Teatru Złoty Róg, lokalnych muzyków, artystów, mieszkańców i zaproszonych gości. Barwny orszak przeszedł ulicami dawnych Bronowic Małych. W trakcie przemarszu śpiewano lokalne piosenki i przyśpiewki, a pracownicy muzeum przybliżyli uczestnikom historię tej wsi, a także ślubu i wesela Lucjana i Jadwigi.
Przed budynkiem Rydlówki nastąpił obrzęd osadzania chochoła w wykonaniu przedstawicieli Towarzystwa Przyjaciół Bronowic, potem dzieci z miejscowych szkół w strojach krakowskich tańczyły wokół krzaka róży opatulonego słomą. Uczniowie zaprezentowali także program artystyczny przygotowany specjalnie na tę uroczystość.
W godzinach popołudniowych i wieczornych wszyscy chętni mogli zwiedzać muzeum Rydlówka. W tym dniu w jego przestrzeniach pojawili się bohaterowie "Wesela" - państwo młodzi i zaproszeni na wesele goście oraz zjawy.
Prezydent Krakowa Aleksander Miszalski, który uczestniczył w sobotnim obrzędzie przypomniał, że osadzanie chochoła to jedna z najmłodszych tradycji w mieście. „Jednak już na tyle wrosła w Bronowice, że nie można wyobrazić sobie tutejszego listopada bez niej” - zaznaczył.
Ceremonia ma już półwieczną tradycję, sięgającą otwarcia muzeum Rydlówka. Mieści się ono w posiadłości w Bronowicach, na terenie której 20 listopada 1900 r. odbyło się wesele poety Lucjana Rydla z chłopką Jadwigą Mikołajczykówną.
Ślub 30-letniego Lucjana Rydla i 17-letniej Jadwigi Mikołajczykówny odbył się w 20 listopada 1900 r. w kościele Mariackim. Na Rynku Głównym w Krakowie zgromadziło się tego dnia kilka tysięcy ciekawskich, którzy chcieli zobaczyć ożenek "pana" i "chłopki". Świadkiem młodej pary był Stanisław Wyspiański.
Wydarzenie to stało się dla Wyspiańskiego inspiracją do napisania narodowego dramatu "Wesele" – ukazującego polskie społeczeństwo pod zaborami i dążenia do niepodległości. Teatralna premiera dramatu odbyła się 16 marca 1901 r. w krakowskim Teatrze Miejskim (dziś Teatr im. Juliusza Słowackiego) i przyniosła Wyspiańskiemu uznanie.
Tradycję osadzania chochoła zapoczątkował w 1969 roku prof. Stanisław Waltoś, twórca pierwszej wystawy w Rydlówce. Wtedy w zabytkowym dworku rozpoczęło też działalność muzeum.
Muzeum w dworku Rydlówka w Bronowicach (dawna wieś podkrakowska) mieści się od 1969 r., do 2014 r. prowadzone było przez krakowski oddział Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego. W 2015 r. rodzina Rydlów zawarła porozumienie z miastem, na podstawie którego muzeum zostało wyremontowane i stało się oddziałem Muzeum Krakowa.(PAP)
rgr/ mhr/ ał/
