Co dalej z Sunakiem? Brytyjscy konserwatyści chcą odsunąć premiera jeszcze przed wyborami

2024-03-16 17:17 aktualizacja: 2024-03-17, 10:30
Rishi Sunak. Fot. PAP/EPA/ANDY RAIN
Rishi Sunak. Fot. PAP/EPA/ANDY RAIN
Posłowie z prawego skrzydła rządzącej w Wielkiej Brytanii Partii Konserwatywnej rozmawiają z jej umiarkowaną frakcją o odsunięciu z funkcji lidera - a tym samym premiera - Rishiego Sunaka i zastąpieniu go liderką Izby Gmin Penny Mordaunt - podają "Daily Telegraph" i "Daily Mail".

Według sondaży, Mordaunt jest jedynym politykiem Partii Konserwatywnej dającym szanse na uniknięcie katastrofy w tegorocznych wyborach do Izby Gmin, które najprawdopodobniej odbędą się jesienią. Partia Konserwatywna od wielu miesięcy ma ok. 20 punktów proc. straty do Partii Pracy, a symulacje rozkładu miejsc w Izbie Gmin wskazują, że spośród 365 mandatów zdobytych w 2019 roku utraci ona co najmniej połowę, a być może nawet trzy czwarte.

Poparcie dla Partii Konserwatywnej jest obecnie na najniższym poziomie od czasu, gdy w październiku 2022 roku Sunak stanął czele partii i rządu. Miarą defetystycznych nastrojów wśród konserwatystów jest to, że do tej pory już 62 ich posłów ogłosiło rezygnację z ubiegania się o reelekcję, spodziewając się, że i tak nie zostaliby ponownie wybrani.

Jak piszą "Daily Telegraph" i "Daily Mail", plan zakłada, aby w przypadku odsunięcia Sunaka lub skłonienia go do rezygnacji nie przeprowadzać wyborów nowego lidera, na które nie ma czasu i które jeszcze bardziej podzieliłyby skłóconych wewnętrznie konserwatystów, lecz bez głosowania przekazać kierownictwo partii w ręce Mordaunt. Mordaunt, która w przeszłości była ministrem obrony i ministrem rozwoju międzynarodowego, ubiegała się o przywództwo w partii po ustąpieniu Borisa Johnsona i Liz Truss, ale w obu przypadkach bezskutecznie.

Oba dzienniki dodają, że do niedawna prawe skrzydło konserwatystów było sceptyczne wobec jej osoby ze względu na jej "zbyt miękkie" stanowisko w kwestii samookreślania się osób transseksualnych, ale zarazem jest zwolenniczką zwiększania wydatków na obronność i jest dobrze oceniana przez szeregowych członków partii.

"Niektórzy prawicowi posłowie spotkali się w tym tygodniu z zespołem Penny, aby wyrazić pogląd, że są gotowi ją poprzeć. Uważają, że Penny jest obecnie lepsza niż Rishi Sunak. Penny Mordaunt jest obecnie postrzegana jako osoba, która daje największe prawdopodobieństwo powstrzymania strat" - mówi "Daily Telegraph" źródło z prawego skrzydła konserwatystów.

Ewentualna zmiana lidera oznaczałaby, że Mordaunt byłaby już czwartym premierem od czasu poprzednich wyborów, ale według źródeł jest to coraz bardziej realny scenariusz. "Do niedawna uważałem, że pomysł ponownej zmiany lidera jest niedorzeczny. Ale sposób, w jaki Downing Street reaguje na niektóre ostatnie wydarzenia, był tak zdumiewająco zły, że myślę, iż staje się to coraz bardziej prawdopodobne. Nie można przeprowadzić kolejnych partyjnych wyborów, a jedynym możliwym kandydatem, która może zjednoczyć ludzi, jest Penny" - powiedział z kolei "Daily Mail" były członek rządu wywodzący się z umiarkowanej frakcji partii.

Z Londynu Bartłomiej Niedziński (PAP)

kgr/