Ekspertka: rosyjska kampania propagandowa przed wyborami faworyzuje AfD
W niedzielę Niemcy wybiorą nowy Bundestag. Kampania wyborcza była krótka, ale intensywna. Od tygodni specjaliści ostrzegali przed rosyjskimi operacjami dezinformacyjnymi wycelowanymi w kandydatów na kanclerza. Zdaniem dr Susanne Spahn nie wszyscy byli atakowani.
Dr Spahn, historyczka specjalizująca się w historii Europy Wschodniej, śledząca na bieżąco rosyjskie kampanie propagandowe w niemieckojęzycznym internecie, przeanalizowała 1082 artykuły z archiwum rosyjskiego nadawcy RT DE, które zostały opublikowane między 6 listopada 2024 r. a 18 lutego br. Na podstawie analizy Spahn ustaliła, że RT DE w szczególny sposób faworyzuje w swoim przekazie kandydatkę na kanclerza Alternatywy dla Niemiec (AfD), Alice Weidel.
„Tuż za Weidel uplasowała się szefowa BSW Sahra Wagenknecht, która do rozpadu koalicji, 6 listopada ub.r., zwracała na siebie uwagę głównie jako prominentna zwolenniczka negocjacji pokojowych z Rosją. Od czasu rozpoczęcia kampanii wyborczej, RT DE poświęcił jednak więcej artykułów Alice Weidel niż Sahrze Wagenknecht, różnica jest nieznaczna, ale jednak. Wynosi 133 do 115 artykułów” – powiedziała PAP dr Susanne Spahn.
Jak podkreśliła ekspertka, Weidel i Wagenknecht reprezentują żywotne interesy Moskwy, takie jak wznowienie dostaw gazu z Rosji i odmowa dostaw broni dla Ukrainy. „Patrząc na drugi koniec skali, najgorzej ocenianymi kandydatami (w tekstach RT DE) są Robert Habeck (z Zielonych), a dopiero za nim Friedrich Merz (z CDU)” – zauważyła Spahn.
Co ciekawe, w poprzednich wyborach, w 2021 r. faworytem pozytywnych informacji publikowanych przez RT DE był ówczesny kandydat SPD Olaf Scholz. „Sądzono wtedy, że Scholz ma najlepsze widoki na urząd kanclerski” - dodała Spahn. Zdaniem ekspertki o spadku przychylności rosyjskiego nadawcy dla Scholza zadecydowała jego postawa względem Ukrainy.
„W wyborach do landtagów Brandenburgii, Saksonii i Turyngii, Sahra Wagenknecht uprawiała politykę w oparciu o swoją 'formułę pokojową'. Później Olaf Scholz odbył rozmowę telefoniczną z Władimirem Putinem, co w RT DE odnotowano odpowiednio pozytywnie. Odniosłam wrażenie, że zostawiono sobie otwarte drzwi do ewentualnego wskazania Scholza jako faworyta (również w tych wyborach - PAP), gdyby dalej się angażował 'na rzecz pokoju'. Tak się jednak nie stało, Scholz nie odstąpił od militarnego wspierania Ukrainy” – tłumaczyła Spahn.
Zdaniem ekspertki większa przychylność rosyjskiego nadawcy dla Weidel wynikała również z przesunięcia się do samego centrum debaty publicznej tematu migracji, który od lat należy do repertuaru AfD.
Ekspertka zapytana o to, dlaczego Weidel ostatecznie wygrała z Wagenknecht o „względy” rosyjskiego kanału, wskazała na „taktyczną kalkulację”.
„Weidel może liczyć na ok. 20-procentowe poparcie i ma dużo wyższe notowania niż partia Wagenknecht, która balansuje na granicy progu wyborczego. AfD jest dziś drugą najsilniejszą partią w sondażach, decyzja o wsparciu to zatem czysta kalkulacja” – zaznaczyła ekspertka.
Spahn podkreśliła, że mająca 4 miliony odsłon miesięcznie strona RT DE „pozostaje ważnym instrumentem rosyjskiej wojny hybrydowej przeciwko Niemcom”, a „medialne wsparcie dla lewicowych i prawicowych partii populistycznych w wyborach federalnych i europejskich wpisuje się w tradycje rosyjskich mediów państwowych”.
Rosyjski minister spraw zagranicznych „Siergiej Ławrow w styczniu 2025 r. pozytywnie odniósł się do BSW i AfD, przy czym szczególnie polecał panią Wagenknecht, nie może więc być mowy o neutralnym pozycjonowaniu się Rosji w tej kwestii” – dodała Spahn.
Ekspertka zwróciła również uwagę na nowe, medialne projekty, które powstały w niemieckim internecie za sprawą byłych pracowników RT DE. "Iwan Rodionow, były redaktor naczelny RT DE, założył swój własny kanał, pani Jasmin Kosubek, która moderowała dla RT DE, też ma swój kanał, zaś Sputnik jest nadal aktywny, tylko pod inną nazwą" - zauważyła.
Zdaniem Spahn realny wpływ na niemieckich odbiorców mają również prorosyjscy influencerzy. „Rosja od 2014 r. zbudowała w Niemczech siatkę influencerów. Należy do niej np. Alina Lipp, która pracowała dla agencji Rossija Siegodnia. Z agencją tą jest związany także Sputnik. Lipp powtarza oficjalną linię Federacji Rosyjskiej, a zatem i dezinformację, np. o tym, że Ukraińcy sami mieli inscenizować rosyjskie zbrodnie wojenne” – wyjaśniła ekspertka.
Spahn nawiązała też w rozmowie z PAP do rosyjskiej platformy informacyjnej Berliner Telegraph prowadzonej przez skrajnie prawicowe stowarzyszenie z Chemnitz.
„Pojechałam do siedziby platformy w Berlinie i chciałam zrobić wywiad z jej redaktorem naczelnym Aleksandrem Bojką, ale pod wskazanym adresem nie mieściła się żadna redakcja, była tylko nazwa medium wśród innych czterdziestu podmiotów zarejestrowanych na jedną skrzynkę pocztową. Taki adres skrzynki pocztowej można kupić za 2,5 tys. euro.” – dodała Spahn.
Dr Susanne Spahn, historyczka specjalizująca się w historii Europy Wschodniej, śledząca na bieżąco rosyjskie kampanie propagandowe w niemieckojęzycznym internecie, jest też autorką wydanej w ub. roku książki „Das Russland Netzwerk” („Rosyjska sieć”), wyd. Frankfurter Allgemeine Buch, Frankfurt am Main, 2024. (PAP)
odh/ mow/ grg/
