2024-12-05 21:57 aktualizacja: 2024-12-06, 10:08
Górska droga w Tadżykistanie. Fot. PAP/EPA/ NTV
Po 33 latach od proklamowania niepodległości dwa środkowoazjatyckie państwa, Kirgistan i Tadżykistan, ostatecznie uzgodniły przebieg wspólnej granicy - poinformowały władze w Biszkeku i Duszanbe.
Delegacje rządowe obu krajów pod przewodnictwem wicepremiera Kirgistanu Kamczybeka Taszyjewa i szefa Państwowego Komitetu Bezpieczeństwa Narodowego Tadżykistanu Sajmumina Jatimowa spotkały się w Batkenie, mieście położonym w południowo-zachodniej części Kirgistanu i porozumiały się w kwestii ostatecznego kształtu delimitacji i demarkacji granicy. Następnie Biszkek i Duszanbe rozpoczęły przygotowanie dokumentów w tej sprawie. W myśl oświadczenia obydwu stron procedury prawne potrwają kilka miesięcy.
Długość granicy pomiędzy obydwoma państwami, powstałymi w 1991 r. po rozpadzie ZSRR, wynosi 972 kilometry. Granica ta praktycznie w całości przebiega przez tereny wysokogórskie, ponieważ góry zajmują 93 proc. powierzchni Tadżykistanu i 94 proc. Kirgistanu. W pierwszych latach po rozpadzie ZSRR sprawa delimitacji granicy pomiędzy obydwoma krajami, wchodzącymi jak dotąd w jego skład, nie była poruszana. Negocjacje rozpoczęły się w roku 2002, ale od początku napotykały na wiele trudności.
Roszczenia do terenów
Istnieją sporne obszary, które oba państwa uznają za swoje - głównie są to tereny z dostępem do pastwisk dla zwierząt hodowlanych oraz wody. Obopólne roszczenia do poszczególnych terenów wielokrotnie przeradzały się w starcia zbrojne. Potyczki w kwietniu 2021 r. i wrześniu 2022 r. pociągnęły za sobą dziesiątki ofiar śmiertelnych i setki rannych po obu stronach.
W 2023 r. prace nad wytyczeniem granicy przyspieszyły. W październiku ubiegłego roku szefowie służb bezpieczeństwa obu państw podpisali protokół, którego treść nie została upubliczniona. Stwierdzono jedynie, że jeżeli jego postanowienia zostaną wdrożone, rozwiąże on wszystkie problemy dotyczące granicy. W styczniu 2024 r. odbyło się kolejne spotkanie, na którym również podpisano niejawne porozumienia, lecz obie strony ogłosiły, że wyznaczono przebieg ponad 90 proc. linii granicznej.
W Azji Centralnej problem wytyczania granic pomiędzy państwami powstałymi po rozpadzie ZSRR nie dotyczy jedynie Kirgistanu i Tadżykistanu. W listopadzie 2022 r. Kirgistan i Uzbekistan ogłosiły zakończenie sporu granicznego, trwającego ponad 30 lat. Oba państwa osiągnęły wówczas porozumienie w sprawie nieuregulowanych wcześniej 312 km granicy, której łączna długość wynosi 1314 km. (PAP)
ned/ szm/gn/
