Liczenie kroków nie daje lepszego efektu zdrowotnego od liczenia aktywności w minutach

Aktywność fizyczna zmniejsza ryzyko zachorowania na choroby przewlekłe i infekcje oraz sprzyja długowieczności. Obecne wytyczne amerykańskie, ostatnio zaktualizowane w 2018 r., zalecają, aby dorośli podejmowali co najmniej 150 minut umiarkowanej lub intensywnej aktywności fizycznej (np. szybki marsz) lub 75 minut intensywnej aktywności (np. jogging) tygodniowo. Do tej pory nie było jednak badań mówiących wprost, jak liczba kroków wykonanych codziennie wpływa na stan zdrowia. Amerykańscy naukowcy z Harvard Medical School postanowili sprawdzić, jak cele oparte na czasie aktywności fizycznej mają się do celów opartych na krokach.

"Uznaliśmy, że istniejące wytyczne dotyczące aktywności fizycznej skupiają się przede wszystkim na czasie trwania i intensywności aktywności, ale brakuje w nich zaleceń opartych na krokach" – powiedziała główna autorka badania Rikuta Hamaya, badaczka z Brigham and Women’s Hospital. "W miarę, jak coraz więcej osób używa inteligentnych zegarków do pomiaru swoich kroków i ogólnego stanu zdrowia, chcieliśmy sprawdzić, jak pomiary oparte na krokach mają się do celów opartych na czasie – i jak wypada ich powiązanie z wynikami zdrowotnymi: czy jeden jest lepszy od drugiego?" – zastanawiała się naukowczyni.

Przez 9 lat naukowcy obserwowali 14 399 kobiet, które były zdrowe (nie miały chorób układu krążenia ani raka). Wszystkie nosiły urządzenia do mierzenia aktywności fizycznej.

Przez cały okres badania co roku wypełniano kwestionariusze w celu monitorowania wyników zdrowotnych, w szczególności zgonów z dowolnej przyczyny i chorób układu krążenia – napisali autorzy artykułu.

Naukowcy ustalili, że w momencie noszenia urządzenia uczestnicy wykonywali średnio 62 minuty aktywności fizycznej tygodniowo, o intensywności od umiarkowanej do intensywnej, i wykonywali średnio 5183 kroków dziennie. W ciągu 9 lat obserwacji u 4 proc. uczestniczek rozwinęła się choroba sercowo-naczyniowa. Wyższy poziom aktywności fizycznej (czy to oceniany na podstawie liczby kroków, czy czasu trwania aktywności umiarkowanej do intensywnej) był powiązany ze znacznym zmniejszeniem ryzyka śmierci lub chorób układu krążenia – u najbardziej aktywnej ćwiartki kobiet ryzyko było zmniejszyło się o 30–40 proc w porównaniu z grupą kobiet o najmniejszej aktywności. Różnica we wskaźniku masy ciała (BMI) nie wpłynęła na spadek przeżywalności.

Badacze podkreślają, że zarówno mierzenie liczby kroków, jak i liczenie minut aktywności fizycznej ma swoje mocne i słabe strony. Liczba kroków – ich zdaniem – może nie uwzględniać różnic w poziomach sprawności. Na przykład, jeśli zarówno 20-latek, jak i 80-latek idą przez 30 minut z umiarkowaną intensywnością, liczba ich kroków może znacznie się różnić. I odwrotnie, kroki są łatwe do zmierzenia i mniej podatne na interpretację w porównaniu z intensywnością ćwiczeń. Ponadto kroki rejestrują nawet sporadyczne ruchy życia codziennego, a nie tylko ćwiczenia. Problem w tym, że właśnie ludzie starci wykonują dużo pojedynczych ruchów nie mających nic wspólnego z ćwiczeniami.

"Aktywność fizyczna wygląda inaczej w zależności od wieku, płci i indywidualnych preferencji. Prawie wszystkie formy ruchu są korzystne dla naszego zdrowia. Dlatego ważne jest, aby wytyczne dotyczące aktywności fizycznej uwzględniały różnorodność osiągania celów" – stwierdziła Rikuta Hamaya.

Autorzy zauważają, że badanie objęło ocenę tylko wskaźników aktywności fizycznej opartych na czasie i krokach. Co więcej, większość uczestniczek badania była rasy białej i miała wyższy status społeczno-ekonomiczny. Wreszcie, badanie to miało charakter obserwacyjny, a zatem nie można udowodnić związków przyczynowych. (PAP)

Autorka: Urszula Kaczorowska

kgr/