2022-01-26 13:27 aktualizacja: 2022-01-26, 17:31
Fot. PAP/Radek Pietruszka
Warszawski sąd okręgowy stwierdził prawną niedopuszczalność ekstradycji założyciela kanału Nexta Sciapana Puciły, której domagały się białoruskie władze. Nie można wydać kogoś organom wymiaru sprawiedliwości, jeśli ten wymiar sprawiedliwości w ogóle nie istnieje – uzasadniał sędzia.
Wniosek w sprawie ekstradycji Puciły wpłynął do prokuratury w listopadzie 2020 r. - oskarżono go na podstawie ponad 10 artykułów białoruskiego Kodeksu karnego, m.in. o organizację spisku w celu przejęcia władzy, podżeganie do nienawiści czy organizację masowych zamieszek.
Polska prokuratura wniosła do sądu o stwierdzenie prawnej niedopuszczalności ekstradycji Puciły do Białorusi. W środę, zajmując się tą sprawą, warszawski Sąd Okręgowy przychylił się do jej stanowiska.
Jak podkreślono, wniosek o przekazanie ściganego nie zasługuje na uwzględnienie "w sposób oczywisty".
"Po pierwsze nie można wydać kogoś organom wymiaru sprawiedliwości, jeśli ten wymiar sprawiedliwości w ogóle nie istnieje. Nie można wydać do państwa, które faktycznie państwem nie jest" – uzasadniał sędzia Dariusz Łubowski.
Sąd zaznaczył, że z punktu widzenia wszystkich krajów UE Białoruś nie ma obecnie legalnych władz.
"Kraj ten żąda wydania obywatela całkowicie niewinnego tylko dlatego, że ma inne poglądy niż psychopatyczny dyktator - dyktator, którego nie uznaje żadne cywilizowane państwo" – ocenił sąd. "Nadto wymaga się wydania człowieka z kraju, na który codziennie się napada, którego integralność terytorialną się narusza" - dodano.
Jak tłumaczono, wniosek ekstradycyjny oparty jest na decyzji o tymczasowym aresztowaniu ściganego, której nie wydał nawet organ sądowy, choć - jak podkreślono - nawet gdyby tak było, byłby to organ sądowy "kryminalnego reżimu". "Postanowienie w tej sprawie zostało wydane - tak jak to jest na Białorusi od czasów stalinowskich - przez prokuratora. Jest to sprzeczne z jakimikolwiek zasadniczymi standardami państwa prawa i demokracji" - podkreślił sędzia.
"Faktem powszechnie znanym jest to, że na Białorusi łamanie praw człowieka nie jest częste czy nagminne - jest totalne i ma charakter systemowy. Prześladowane i zastraszane jest całe społeczeństwo. Społeczeństwo dzieli się na dwie grupy - część, która kolaboruje z reżimem, oraz pozostałą część, która jest prześladowana. A prześladowania te mają charakter niezwykle nieludzki i okrutny" - powiedział sędzia Łubowski.
Wcześniej sąd pytał Puciłę o to, czy czuje się w Polsce bezpiecznie. Opozycjonista potwierdził. "Zauważyliśmy niektóre dziwne osoby obok naszego biura, domu, zgłosiliśmy to wszystko policji" - wskazał. Jak dodał, po tym zdarzeniu doszło do wzmocnienia ochrony. "Myślę, że na dzień dzisiejszy to wystarczy" - ocenił.
W środowym posiedzeniu udział brali rodzice Puciły, szef Fundacji "Białoruski Dom" Aleś Zarembiuk oraz przedstawiciele telewizji Biełsat. Orzeczenie na razie nie jest prawomocne, jednak nikt nie planuje go zaskarżyć - zarówno obrona, jak i prokuratura przedstawiały to samo stanowisko, zgodnie z którym Puciła nie popełnił żadnego przestępstwa.
Puciła, któremu udzielono w Polsce ochrony międzynarodowej i azylu, to założyciel Nexty - cieszącego się ogromną popularnością opozycyjnego kanału na Telegramie, uznawanego za "ekstremistyczny" przez białoruskie władze. O kanale zrobiło się głośno w momencie aresztowania jego współtwórcy Ramana Pratasiewicza. Doszło do tego w maju ub.r. - pod pretekstem informacji o bombie na pokładzie do lądowania zmuszono wówczas samolot relacji Ateny-Wilno, którym Pratasiewicz wracał z wakacji wraz ze swoją partnerką Sofią Sapiegą. (PAP)
autorka: Sonia Otfinowska
jjk/
