2022-02-10 09:59 aktualizacja: 2022-02-10, 10:55
Zbigniew Rau, fot. PAP/Leszek Szymański
Bardzo niepokoi nas sytuacja bezpieczeństwa w i wokół Ukrainy, zarówno w Donbasie, jak i jeśli chodzi o obecność wojskową Rosji wzdłuż granicy Ukrainy i na Białorusi; będę chciał zachęcać uczestniczące w tym konflikcie państwa do poszukiwania wspólnej płaszczyzny - powiedział szef MSZ Zbigniew Rau.
Szef polskiej dyplomacji - pełniący obecnie funkcję przewodniczącego OBWE - przebywa z wizytą na Ukrainie. W czwartek Rau spotkał się z ukraińskim ministrem spraw zagranicznych Dmytrem Kułebą.
Szef polskiej dyplomacji stwierdził, że to bardzo ważna wizyta, bo przebywa w Kijowie jako przewodniczący OBWE. "Stanowimy bardzo szeroką, zróżnicowaną grupę 57 krajów, aczkolwiek nie wszystkie one podzielają podobne wartości i poglądy. Stąd pojawiają się spory w łonie tej organizacji" - powiedział Rau. Zaznaczył jednocześnie, że OBWE posiada mechanizmy wspierające dialog i współpracę.
"Bardzo niepokoi nas sytuacja bezpieczeństwa w i wokół Ukrainy, zarówno w Donbasie, jak i jeśli chodzi o rosnącą obecność wojskową Rosji wzdłuż granicy Ukrainy i na Białorusi" - powiedział szef polskiej dyplomacji.
Podkreślił, że - jako przewodniczący OBWE - "będzie chciał zachęcać uczestniczące w tym konflikcie państwa do poszukiwania wspólnej płaszczyzny". Zaznaczył, że w tym kontekście w przyszłym tygodniu uda się do Moskwy.
"Wspieranie formatu rozwiązywania konfliktów przez OBWE i rozwiązań pokojowych jest priorytetem dla Polski. Jest to struktura, która przewiduje odpowiednią misję monitorującą na Ukrainie, czyli ułatwienie dialogu i obserwacja w sposób nieuprzedzony wydarzeń na miejscu" - podkreślił Rau.
Misje te - zaznaczył - "obejmują uczestnictwo ponad 700 obserwatorów, służą określeniu faktów, aby przedstawić dokładny obraz kryzysu wokół Ukrainy, zapewniając wszystkim zainteresowanym stronom możliwość obiektywnej oceny sytuacji i sformułowania swoich stanowisk".
Dodał ponadto, że specjalna misja obserwacyjna umożliwia prowadzenie dialogu, który może doprowadzić do naprawy infrastruktury krytycznej dla potrzeby milionów ludzi. "Chcemy również stworzyć ponadgraniczne linie komunikacyjne służące kontaktowi z organizacjami międzynarodowymi oraz grupami pomocy" - powiedział Rau.
Podkreślił, że OBWE będzie nadal dokładać wszelkich wysiłków w celu rozwiązania konfliktu. "Ale będzie to wymagało woli politycznej i zaangażowania wszystkich stron, aby zrealizować swoje zobowiązania i doprowadzić kryzys do dobrego rozwiązania" - powiedział Rau.
Zbigniew Rau na Ukrainie. Szef MSZ: będziemy współpracować w ramach struktur OBWE ze wszystkimi stronami konfliktu
"Będziemy nadal współpracować w ramach struktur OBWE ze wszystkimi stronami w tym kierunku: z członkami misji obserwacyjnej, z delegacją ukraińską i trójstronną grupą kontaktową. Będziemy również wspierać strony konfliktu w celu dokonania postępu" - powiedział.
"Również wyrażamy nasze pełne poparcie dla formatu normandzkiego i wszystkich wysiłków, które pomagają ustabilizować tę napiętą sytuację bezpieczeństwa na wschodnich terytoriach Ukrainy i które będą służyły wdrażaniu porozumień mińskich" - zapewnił.
Szef polskiego MSZ, który w tym roku przewodniczy OBWE, rozpoczął w środę trzydniową wizytę na Ukrainie. W planie wizyty oprócz rozmów z Kulebą jest też spotkanie m.in. z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim i specjalnym przedstawicielem OBWE na Ukrainie Mikko Kinnunenem.
Szef ukraińskiego MSZ Dmytro Kuleba: mamy z ministrem Rauem wspólną wizję zagrożenia dla bezpieczeństwa
Kuleba podkreślił na wspólnej konferencji prasowej z Rauem, że polski minister przyjechał na Ukrainę jako przewodniczący OBWE. "Mamy wspólną wizję zagrożeń dla bezpieczeństwa i poinformowałem ministra Raua o bieżącej sytuacji wzdłuż ukraińsko-rosyjskiej granicy, o tym, że Federacja Rosyjska zapowiedziała ćwiczenia wojskowe w akwenie Morza Czarnego i Azowskiego. Wkrótce MSZ Ukrainy wyda oficjalne oświadczenie w tej sprawie" - zapowiedział.
Dodał, że z Rauem omówili też priorytety polskiego przewodnictwa w OBWE w 2022 r. "Dla nas jest ważne i podziękowałem ministrowi Rauowi, że temat agresji Rosji przeciwko Ukrainie i dyplomatyczne uregulowanie tego konfliktu będzie głównym priorytetem dla polskiego przewodnictwa" - zaznaczył szef ukraińskiego MSZ.
Jak poinformował, podkreślił wagę dalszego wywierania presji na Rosję w celu zakończenia agresji w Donbasie i wywiązania się z zapisów Porozumień Mińskich. "Jestem wdzięczny przewodniczącemu, ministrowi Rauowi, za wsparcie propozycji w zakresie podnoszenia efektywności funkcjonowania specjalnej misji monitorującej na Ukrainie, która jest największą operacją polowa OBWE" - powiedział Kuleba.
Dodał, że przedstawił kilka propozycji w zakresie wzmocnienia działalności tej misji monitorującej OBWE w strefie konfliktu. "Jest bardzo ważne, aby misja na terytoriach okupowanych jak najszybciej została odblokowana" - podkreślił minister SZ Ukrainy.
Kuleba zwracał uwagę, że fundamentalne dla przyszłej architektury bezpieczeństwa europejskiego będzie to, w jaki sposób Europejczycy będą odpowiadali na próby Federacji Rosyjskiej manipulowania zasadami oraz przepisami, normami OBWE.
"Powiedziałem ministrowi Rauowi, że już jest najwyższy czas, aby nie szykować odpowiedzi na manipulacyjne pytania zadawane przez Rosję, ale aby zadać pytanie również samej Federacji Rosyjskiej, jak Rosja prowadząca agresję, eskalację może zapewnić swoje bezpieczeństwo nie szkodząc innym krajom. Nie możemy być w takiej pozycji obronnej i bez końca odpowiadać na manipulacyjne pytania Rosji. Musimy sami w sposób aktywny zadawać takie dotkliwe pytania Rosji i domagać się odpowiedzi, ile chcemy rzeczywiście obronić zasady OBWE" - mówił Kuleba.
Wyraził przekonanie, że polskie przewodnictwo będzie skuteczne. "Przed nami jest niejedna trudna decyzja, niejedna trudna sytuacja (...). Jako OBWE nie możemy być ciągle bierną, neutralną (organizacją). Należy zademonstrować aktywność, zdecydowanie w obronie tych zasad OBWE, dla obrony których ta organizacja została utworzona" - zaznaczył szef ukraińskiego MSZ.
Podkreślił, że Donbas jest numerem jeden na agendzie, ale zwracał też uwagę na Krym. Jak zaznaczył, misja monitorująca OBWE powinna być bardziej aktywna na innych terytoriach Ukrainy. Kuleba poinformował, że zwrócił się do OBWE z pytaniem i wnioskiem o opracowanie raportu nt. wydawania paszportów ukraińskim obywatelom w obwodzie donieckim i ługańskim przez Rosję. Według niego, to systemowy, wielki problem. (PAP)
Autorzy: Sylwia Dąbkowska-Pożyczka, Wiktoria Nicałek, Daria Kania, Karol Kostrzewa
js/
