Podczas sobotniego Q&A z młodzieżą premier Mateusz Morawiecki tłumaczył, że alternatywą dla polskiego górnictwa jest np. import gazu z Norwegii, który jest niezwykle kosztowny, a kraj ten czerpie nadmierne zyski, wręcz "żeruje" na sytuacji "po wywołanej przez Putina wojnie".
"Oni powinni się tym błyskawicznie podzielić" - ocenił szef rządu.
"To właściwy czas, aby zacząć głośno mówić o +solidarity windfall tax+ w krajach czerpiących ponadprzeciętne zyski ze sprzedaży surowców energetycznych na wsparcie Ukrainy, o czym wspomniał wczoraj Premier Mateusz Morawiecki. Pojawiają się takie sygnały, że część norweskiej klasy politycznej ideę takową uważa za słuszną" – powiedziała Rzeczkowska, cytowana w informacji resortu finansów.
"Przekładając logikę opodatkowywania nadmiarowych zysków koncernów energetycznych na potrzeby sfinansowania działań osłonowych w poszczególnych krajach, na arenę międzynarodową, można pokusić się o stwierdzenie, że w obliczu napaści Rosji na Ukrainę kraje czerpiące wysokie dochody ze sprzedaży gazu, czy ropy naftowej, w ramach szeroko pojętej solidarności międzynarodowej z wyniszczaną Ukrainą, mogłyby część środków z +nadmiarowych zysków+ przekazać na wsparcie i odbudowę gospodarki naszego wschodniego sąsiada" – zauważyła szefowa MF.
"Tym bardziej, że np. w analizie OECD odnośnie wpływu konfliktu na Ukrainie na gospodarkę światową znalazła się rekomendacja wskazująca windfall tax nakładane na koncerny energetyczne, jako jedno z możliwych źródeł sfinansowania wsparcia gospodarstw domowych, które najbardziej zostaną dotknięte przez podwyżki cen energii" - dodała.
Ministerstwo finansów przypomina, że agresja Rosji na Ukrainę - poza zniszczeniami wojennymi i dramatem milionów ludzi - spowodowała drastyczny wzrost cen surowców. W efekcie wiele firm sektora energetycznego odnotowuje historyczne wyniki przychodów ze sprzedaży surowców.
Finansowanie działań osłonowych
MF wskazuje, że przykładowo Norwegia, wg informacji podawanych przez portal euroactiv.com, powołujący się na wyliczenia analityków z Nordea Banku, tylko w tym roku może zwiększyć przychody ze sprzedaży gazu oraz ropy naftowej o 150 mld euro.
Ministerstwo zaznacza, że windfall tax nie jest nowym pomysłem. Z powodzeniem funkcjonuje już w Europie.
"W obliczu +nadmiarowych zysków koncernów energetycznych+ wywołanych napaścią Rosji na Ukrainę Włochy zdecydowały się na wprowadzenie windfall tax w wysokości 25 proc. Środki pozyskane w ten sposób mają posłużyć sfinansowaniu działań osłonowych oraz wesprzeć działania związane z uniezależnieniem się Włoch od dostaw z Rosji" - czytamy w oświadczeniu MF.
Windfall tax zostały też opodatkowane przedsiębiorstwa w Wielkiej Brytanii, które wcześniej zostały sprywatyzowane. MF zaznacza, że w ocenie opinii publicznej, cena, za jaką prywatni właściciele nabyli państwowe przedsiębiorstwa byłą zbyt niska i w roku 1997 rząd Tony Blaira zdecydował się na wprowadzenie takiego podatku. Pieniądze pozyskane w ten sposób zostały przeznaczone m.in. na inwestycje publiczne w edukację.
Zdaniem ministerstwa finansów dynamiczny wzrost cen surowców energetycznych stanowi istotne wyzwanie dla gospodarstw domowych oraz przedsiębiorstw. Z tego względu wiele krajów, w tym Polska, zdecydowało się na wsparcie obywateli oraz firm bezpośrednio (poprzez transfery), bądź pośrednio (poprzez obniżki podatków). (PAP)
Autor: Luiza Łuniewska
lui/ mmu/