15:23 Trwajcie mocno w wierze! Nie dajcie się zwieść! - te słowa papieża Benedykta XVI mocno zapadają w pamięć, zwłaszcza wśród dziesiątek tysięcy żegnających go wiernych - napisał w mediach społecznościowych premier Mateusz Morawiecki po pogrzebie emerytowanego papieża.
14:51 Na razie nie można zejść do Grot Watykańskich, by zobaczyć grób Benedykta XVI, pochowanego w czwartek - poinformowano w Watykanie. Jak wyjaśnił dyrektor biura prasowego Matteo Bruni, muszą zakończyć się tam prace.
14:49 Niezwykle wymowne w czasie całej uroczystości pogrzebowej papieża Benedykta XVI było milczenie będące modlitwą bez słów - powiedział PAP abp Adrian Galbas, koadiutor archidiecezji katowickiej. Zaznaczył, że papież był dla Kościoła pewnym światłem, któremu można śmiało zaufać.
14:06 W dniu pogrzebu papieża Benedykta XVI Jasna Góra trwa w modlitwie wdzięczności za jego posługę – przekazało w czwartek biuro prasowe sanktuarium. Zakonnicy spotkali się na mszy świętej dziękczynnej. Wskazują też na przywiezioną przez Benedykta XVI w 2006 r. papieską złotą różę.
O godz. 13.30 w kaplicy Cudownego Obrazu rozpoczęła się wspólnotowa msza święta dziękczynna pod przewodnictwem generała zakonu paulinów Arnolda Chrapkowskiego. Jak powiedział na rozpoczęcie mszy o. Chrapkowski, paulini łączą się tego dnia z całym Kościołem powszechnym, "by dziękować Bogu za jego wielki dar, jakim był kard. Józef Ratzinger, papież Benedykt XVI".
12:58 Portugalskie media, szeroko relacjonujące i komentujące czwartkowy pogrzeb emerytowanego papieża Benedykta XVI, wskazują, że uroczystość ta przyniosła wiele wspomnień związanych z jego poprzednikiem św. Janem Pawłem II.
Lizbońskie telewizje RTP i SIC odnotowują, że czwartkowa ceremonia pogrzebowa Benedykta XVI była zbliżona do pogrzebu Jana Pawła II 8 kwietnia 2005 r. pod kilkoma względami.
“Tłumy osób na Placu św. Piotra w Rzymie biorące udział w ceremonii charakteryzującej się prostotą. Trudno nie wspomnieć dziś pochówku papieża-Polaka”, oceniła publiczna stacja RTP, zwracając uwagę na skromną trumnę Benedykta XVI, “podobną do tej, w której pochowany został Jan Paweł II”.
12:42 Benedykt XVI został pochowany w Grotach Watykańskich. Ceremonia złożenia trumny miała charakter prywatny i nie była transmitowana. O zakończeniu ceremonii poinformował Watykan.
Cyprysowa trumna, przy której odbyła się przed południem msza pogrzebowa na placu Świętego Piotra, została opieczętowana i zamknięta w dwóch kolejnych: cynkowej oraz drewnianej i złożona do grobu.W miejscu, w którym spoczął pierwszy w dziejach emerytowany papież, pochowany był najpierw Jan XXIII, od 1963 do 2000 roku. Gdy Jan Paweł II beatyfikował go, szczątki papieża Roncallego przeniesiono do bazyliki Świętego Piotra. Następnie od 2005 do 2011 roku znajdował się tam grób polskiego papieża. Oddały mu tam hołd miliony wiernych.
Grób Jana Pawła II przeniesiony został do bazyliki watykańskiej po beatyfikacji 1 maja 2011 roku, której przewodniczył papież Benedykt XVI.
Joseph Ratzinger wybrał to miejsce na swój pochówek jeszcze za swego pontyfikatu, przed rezygnacją. Swoją wolę zakomunikował ówczesnemu arcyprezbiterowi bazyliki Świętego Piotra kardynałowi Angelo Comastriemu. On zaś przekazał ją potem papieżowi Franciszkowi.
12:28 Po zakończeniu mszy pogrzebowej emerytowanego papieża Benedykta XVI pod przewodnictwem Franciszka w czwartek, plac Świętego Piotra oraz bazylika zostały zamknięte dla wiernych. Otwarte będą ponownie o godz. 16.30 - ogłoszono w Watykanie.
Plac, na którym na mszy zgromadziło się około 50 tysięcy wiernych, opustoszał tuż po godzinie 12.
W Grotach Watykańskich rozpoczęła się ceremonia złożenia trumny z ciałem Benedykta XVI do grobu.
Wierni, którzy uczestniczyli w mszy wypełnili ulice w rejonie Watykanu.
Na prowadzącej na plac Świętego Piotra via della Conciliazione przeszła w orszaku 200-osobowa grupa pielgrzymów z Bawarii w tradycyjnych strojach.
11:54 W Grotach Watykańskich trwa ceremonia złożenia trumny z ciałem Benedykta XVI do grobu. Uroczystość ma charakter prywatny i nie jest transmitowana. Emerytowany papież zostanie pochowany w miejscu, gdzie do 2011 roku był grób Jana Pawła II.
W ceremonii uczestniczy kilku kardynałów i osoby z najbliższego otoczenia Benedykta XVI.
11:12 Około 50 tysięcy osób uczestniczyło w czwartek w mszy pogrzebowej emerytowanego papieża Benedykta XVI - podała po jej zakończeniu w czwartek Żandarmeria Watykańska.
11:07 Wierni zaczynają opuszczać watykański plac Świętego Piotra po zakończeniu mszy pogrzebowej Benedykta XVI pod przewodnictwem papieża Franciszka. Na mszy było kilkadziesiąt tysięcy osób.
W Grotach Watykańskich rozpocznie się wkrótce prywatna ceremonia złożenia do grobu trumny z ciałem emerytowanego papieża, który zmarł 31 grudnia.
10:58 Po mszy pogrzebowej Benedykta XVI, zakończonej przed godziną 11 na placu Świętego Piotra, trumna z jego ciałem zostanie złożona w grobie w Grotach Watykańskich w miejscu, gdzie w latach 2005-2011 był pochowany Jan Paweł II. Wcześniej był tam też grób Jana XXIII.
Ceremonia złożenia trumny ma charakter prywatny i nie będzie transmitowana.
10:53 Na zakończenie mszy pogrzebowej Benedykta XVI papież Franciszek odprawił końcowe obrzędy pogrzebowe: pokropił trumnę wodą święconą, okadził ją kadzidłem i odmówił nad nią ostatnią modlitwę. Następnie trumna została przeniesiona w procesji do bazyliki watykańskiej.
10:50 Podczas mszy pogrzebowej Benedykta XVI Franciszek powiedział w czwartek w modlitwie do Boga: "Umocnieni darami Twojej miłości Panie, prosimy o to, aby Twój sługa Benedykt, wierny szafarz boskich tajemnic na ziemi mógł cieszyć się Twoim miłosierdziem w wiecznej chwale świętych".
Na placu Świętego Piotra w Watykanie dobiega końca msza pogrzebowa zmarłego 31 grudnia emerytowanego papieża.
10:40 Uczestnicy mszy pogrzebowej emerytowanego papieża Benedykta XVI na placu Świętego Piotra przekazali sobie znak pokoju. Przez długi czas stosowanie tego gestu było zawieszone z powodu pandemii.
Na mszy pod przewodnictwem Franciszka jest kilkadziesiąt tysięcy osób.
10:33 Tysiące wiernych przystąpiły do komunii podczas mszy pogrzebowej emerytowanego papieża Benedykta XVI pod przewodnictwem Franciszka na placu Świętego Piotra. Komunii udziela kilkuset z 3700 kapłanów z całego świata, koncelebrujących mszę.
Liturgię przy ołtarzu odprawia dziekan Kolegium Kardynalskiego kardynał Giovanni Battista Re.
9:58 Transparent "Santo subito" na mszy pogrzebowej Benedykta XVI.
"Santo subito" ( natychmiast święty) - taki transparent pojawił się wśród wiernych uczestniczących w czwartek w mszy pogrzebowej emerytowanego papieża Benedykta XVI na placu Świętego Piotra. Wezwanie to przywołuje pogrzeb Jana Pawła II 8 kwietnia 2005 roku, gdy również je podnoszono.
Słowa "santo subito" są wyrazem woli natychmiastowej beatyfikacji i kanonizacji zmarłego.
O tym, że Benedykt XVI powinien zostać ogłoszony świętym mówiło w mediach wielu z prawie 200 tysięcy wiernych, którzy od poniedziałku do środy oddali mu hołd w bazylice watykańskiej, gdzie wystawiono jego ciało.
9:58 "Mocno przywiązani do ostatnich słów Pana i do świadectwa, które naznaczyło jego życie, chcemy jako wspólnota kościelna pójść jego śladami i powierzyć naszego brata w ręce Ojca: niech te ręce miłosierdzia znajdą jego lampę zapaloną olejem Ewangelii, którą rozkrzewiał i której był świadkiem podczas swego życia" - mówił Franciszek podczas mszy pogrzebowej Benedykta XVI.
Przywołał słowa świętego Grzegorza Wielkiego do przyjaciela zawarte w "Regule pasterskiej": „Proszę cię, byś mnie wśród niebezpieczeństw tego życia podtrzymywał deską twej modlitwy, aby podniosła mnie ręka twej zasługi, ponieważ mój własny ciężar mnie pogrąża”.
"Jest to świadomość pasterza, że nie może udźwignąć sam tego, czego w rzeczywistości nigdy nie mógłby udźwignąć sam i dlatego umie powierzyć siebie na modlitwie i w trosce o powierzony mu lud" - dodał Franciszek.
Następnie podkreślił: "To właśnie wierny Lud Boży, który zgromadzony, towarzyszy i powierza życie tego, który był jego pasterzem. Jak kobiety z Ewangelii przy grobie, jesteśmy tutaj z wonnościami wdzięczności i namaszczeniem nadziei, aby jeszcze raz okazać mu miłość, która nie ginie; chcemy to uczynić z tym samym namaszczeniem, mądrością, łagodnością i oddaniem, jakimi potrafił obdarowywać przez lata".
"Chcemy wspólnie powiedzieć: Ojcze, w Twoje ręce powierzamy jego ducha. Benedykcie, wierny przyjacielu Oblubieńca, niech twoja radość będzie doskonała, gdy będziesz słyszał ostatecznie i na zawsze Jego głos!" - zakończył Franciszek.
9:30 Rozpoczęła się msza pogrzebowa Benedykta XVI.
W pierwszej takiej mszy w historii uczestniczą dwie oficjalne delegacje państwowe: z Włoch i Niemiec, czyli ojczyzny Benedykta XVI. W obu są szefowie państw i rządów: prezydent Włoch Sergio Mattarella i premier Giorgia Meloni oraz prezydent Niemiec Frank-Walter Steinmeier i kanclerz Olaf Scholz.
Prywatnie są przywódcy innych krajów, w tym Polski: prezydent Andrzej Duda i premier Mateusz Morawiecki, a także prezydent Węgier Katalin Novak, przywódca Portugalii Marcelo Rebelo de Sousa. Jest królowa Zofia z Hiszpanii, para królewska z Belgii - Filip i Matylda.
Większość krajów reprezentowanych jest przez ambasadorów przy Stolicy Apostolskiej.
Przybyły liczne delegacje ekumeniczne, a także przedstawiciele innych religii; są reprezentanci rzymskiej wspólnoty żydowskiej i islamskiej.
W koncelebrze jest około 120 kardynałów na czele z dziekanem Kolegium Kardynalskiego kardynałem Giovannim Battistą Re, który odprawia mszę przy ołtarzu w związku z problemami, jakie ma Franciszek z poruszaniem się. Koncelebruje też 400 biskupów i 3700 kapłanów.
Gdy przed godziną wyniesiono cyprysową trumnę z bazyliki Świętego Piotra na plac, rozległy się długie brawa wśród wiernych.
9:00 Do rozpoczęcia mszy św. odmawiany był różaniec.
8:51 Podczas wyniesienia trumny z ciałem Benedykta XVI, na co wierni odpowiedzieli głośnymi oklaskami, kopuła bazyliki Świętego Piotra zaczęła wyłaniać się zza mgły.
„Szanowni państwo, bardzo proszę usiąść” – zwracają się do wiernych przedstawiciele służby porządkowej po rozpoczęciu modlitwy różańcowej przed mszą. „Ale gdzie?” – spoglądają po sobie wierni, dla których brakło krzesełek.
Niezależnie od tego kontynuują oni w skupieniu modlitwę. W strefie blisko ołtarza, dostępnej dla wiernych, panuje już porządek, przemieszczają się jedynie pojedyncze osoby.
8:50 Trumna z ciałem Benedykta XVI wyniesiona z bazyliki Św. Piotra.
Msza św. pod przewodnictwem papieża Franciszka ma rozpocząć się o godz. 9.30.
W koncelebrze weźmie udział ponad 120 kardynałów na czele z dziekanem Kolegium Kardynalskiego kardynałem Giovannim Battistą Re, 400 biskupów i 3700 kapłanów.
Przez trzy ostatnie dni ciało Benedykta XVI było wystawione w bazylice Świętego Piotra. Hołd oddało mu prawie 200 tysięcy osób.
Po zamknięciu bazyliki w środowy wieczór ciało emerytowanego papieża zostało złożone do cyprysowej trumny. Włożono do niej również paliusze, które nosił, monety i medale z czasów jego pontyfikatu oraz rogito, czyli zamknięty w metalowej tubie tekst, w którym opisano jego papieską posługę. Wśród medali jest siedem ze złota, symbolizujących lata pontyfikatu papieża Ratzingera, dziesięć srebrnych jako miesięcy i dziewięć z brązu jako dni.
W ceremonii tej uczestniczyli między innymi kardynał Re, watykański sekretarz stanu kardynał Pietro Parolin, papieski sekretarz arcybiskup Georg Gaenswein oraz kobiety ze stowarzyszenia świeckich Memores Domini, które prowadziły dom Benedykta XVI.
Z Watykanu Sylwia Wysocka (PAP)
mj/