Problemy z zasypianiem związane z ryzykiem demencji

2023-03-09 05:56 aktualizacja: 2023-03-09, 14:07
Fot. PAP/Jacek Turczyk
Fot. PAP/Jacek Turczyk
Badanie z udziałem 6 tys. osób przyniosło zaskakujące wyniki odnośnie snu i zagrożenia demencją. Według niego kłopoty z zasypianiem i używanie leków nasennych jest związane z większym ryzykiem demencji, ale wybudzanie się w nocy - z niższym.

Coraz więcej projektów badawczych wskazuje na związki między zaburzeniami snu i upośledzeniem zdolności poznawczych - zwracają uwagę naukowcy z SUNY Upstate Medical University.

Na łamach „American Journal of Preventive Medicine” opisali oni wyniki badania, w którym sprawdzili wpływ różnych kłopotów ze snem na zagrożenie demencją. Wyniki mogą zaskakiwać.

„Spodziewaliśmy się tego, że problemy z zasypianiem oraz korzystanie z leków nasennych zwiększą zagrożenie. Jednak byliśmy zdziwieni odkryciem, że kłopoty z zaśnięciem po przebudzeniu się w nocy zmniejszały ryzyko” - mówi kierujący pracami prof. Roger Wong.

„Moja motywacja do przeprowadzenia tego badania miała naturę osobistą. Od początku pandemii Covid-19 mój ojciec doświadczał zaburzeń snu i bałem się, czy to w przyszłości nie wpłynie na jego umysł. Po zaznajomieniu się z dostępną literaturą byłem zaskoczony mieszanymi wynikami badań nad demencją i zaburzeniami snu. Postanowiłem więc sam zająć się tym tematem” - opowiada naukowiec.

Pionierski charakter badania

Autorzy badania twierdzą, że ma ono pionierski charakter, ponieważ jako pierwsze sprawdza, jak długofalowe związki kłopotów ze snem z demencją w reprezentatywnej dla USA grupie dorosłych.

Wcześniejsze projekty - wyjaśniają naukowcy - sprawdzały wpływ fazy REM, niedobory snu i używanie krótko działających benzodiazepin.

Nowa analiza objęła dziesięć corocznych serii danych z projektu National Health and Aging Trends Study (NHATS) obejmujących pond 6 tys. osób w wieku od 65 lat.

Na demencje nie ma lekarstwa - podkreślają badacze, a ostatnie próby farmakologicznych działań przynoszą silnie ograniczone skutki.

„Koncentrując się na różnych zaburzeniach snu, dzięki naszym wynikom możemy pomóc w zadbaniu o odpowiednie zmiany w stylu życia” - podkreśla współautorka publikacji, Margaret Anne Lovie.

Choć mechanizmy stojące za odkrytymi związkami są nadal nieznane, naukowcy spekulują, że np. wybudzenie w nocy może pozwalać starszym osobom spędzić dodatkowy czas na aktywnościach społecznych czy fizycznych, a to zwiększa tzw. rezerwę poznawczą.

Seniorzy częściej doświadczają kłopotów ze snem, niż inne grupy wiekowe

Według nowych analiz seniorzy częściej doświadczają kłopotów ze snem, niż inne grupy wiekowe. Może to być spowodowane różnymi czynnikami - np. pandemią czy nawet wyższą temperaturą w nocy spowodowaną ociepleniem klimatu - uważają badacze.

„Starsze osoby źle śpią z różnych powodów. Potrzebnych jest więcej badań, które pomogą lepiej zrozumieć tego przyczyny i skutki oraz ograniczyć długofalowe konsekwencje” - podkreśla dr Wong.

„Nasze wyniki podkreślają potrzebę uwzględniania historii zaburzeń snu w ocenie ryzyka demencji u starszych ludzi. Przyszłe badania powinny także, w reprezentatywnej dla kraju próbie sprawdzić, czy uzyskane wyniki utrzymują się dla specyficznych podtypów demencji. Powinny również przyjrzeć się temu, jak czynniki społeczno-demograficzne mogą współdziałać z zaburzeniami snu przy wpływie na ryzyko demencji” - dodaje.(PAP)

Autor: Marek Matacz

mj/

TEMATY: