Jak uzyskać odszkodowania od Niemiec dla ofiar II wojny światowej i ich potomków. Dyskusja ekspertów w RE

2023-04-25 16:50 aktualizacja: 2023-04-26, 09:04
Prezentacja raportu o stratach wojennych poniesionych przez Polskę Fot. PAP/Piotr Nowak
Prezentacja raportu o stratach wojennych poniesionych przez Polskę Fot. PAP/Piotr Nowak
Potrzebujemy wspólnych działań, aby uzyskać odszkodowania od Niemiec dla indywidualnych ofiar II wojny światowej oraz ich potomków – stwierdzili eksperci i prawnicy z Polski, Grecji i Włoch na seminarium zorganizowanym przez Polskę w Radzie Europy w Strasburgu na temat odszkodowań wojennych i dostępu do procesów sądowych.

„Polska została najbardziej doświadczona II wojną światową i wynikającymi z niej zniszczeniami w relacji do swojej populacji. Mój kraj stracił 5,5 mln obywateli. Niemcy likwidowali naszą inteligencję, elity, germanizowali dzieci, zmuszali naszych obywateli do przymusowej pracy, przeprowadzali pseudomedyczne eksperymenty i prowadzili politykę eksterminacji w obozach koncentracyjnych” – mówił wiceminister spraw zagranicznych Arkadiusz Mularczyk, który prowadził seminarium w RE, zatytułowane: „Kwestia prawa do sprawiedliwego i równego zadośćuczynienia oraz dostępu do sądów i sprawiedliwych procesów dla ofiar niemieckiej agresji w czasie II wojny światowej”.

Czytaj więcej

Wiceminister spraw zagranicznych Arkadiusz Mularczyk. Fot. PAP/Albert Zawada

Mularczyk: skierowałem do Rady Ministrów wniosek o przyjęcie uchwały w sprawie reparacji

„Straty Polaków praktycznie nie zostały zrekompensowane przez Niemcy. Odszkodowania były wypłacane przede wszystkim rezydentom Niemiec. Mamy zatem asymetrię w zakresie wypłat odszkodowań, naruszenie godności ofiar i ich praw człowieka” – wskazała prof. Magdalena Bainczyk, główny analityk Instytutu Zachodniego.

"Na podstawie umowy polsko-niemieckiej z 1991 r. Polacy otrzymali rekompensaty w wysokości zaledwie 150 mln marek niemieckich, tymczasem obywatele krajów o wiele mniej poszkodowanych w czasie II wojny światowej otrzymali w latach 1959-1964 relatywnie większe kwoty do ich strat: Francuzi - 400 mln, Holendrzy - 125 mln, Grecy - 115 mln, Austriacy - 95 mln, a Belgowie - 80 mln" – przypomniała prof. Bainczyk.

Prawniczka Christina Stamouli z Krajowej Rady ds. Niemieckich Odszkodowań w Grecji przedstawiła procesy sądowe, dotyczące uzyskiwania odszkodowań dla ofiar masakr mieszkańców regionu Distomo w Grecji w 1944 r. i ich potomków. Sąd Kasacyjny w Grecji w 2000 r. uznał, że sądy greckie mają prawo orzekać w tej sprawie. Grecji udało się zająć majątek niemieckiego Instytutu Goethego, Szkoły Archeologicznej i działki należącej do Niemiec w ramach uzyskiwania odszkodowań dla indywidualnych ofiar niemieckiej agresji – przypomniała Stamouli.

„Rezolucja Rady Europy w sprawie odszkodowań byłaby kolejnym ważnym krokiem w procedurze uzyskiwania odszkodowań” – podkreśliła grecka prawniczka.

Włoski prawnik i ekspert ds. odszkodowań wojennych Filippo Biole podkreślił, że współpraca międzynarodowa 46 krajów Rady Europy znacząco pomogłaby ofiarom w uzyskiwaniu odszkodowań od Niemiec. We włoskich sądach toczy się obecnie około 15 tys. procesów o odszkodowania dla rodzin ofiar niemieckich zbrodni II wojny światowej. W Międzynarodowym Trybunale Sprawiedliwości w Hadze toczy się również spór prawny między Niemcami i Włochami w zakresie prawa włoskich sądów do wydawania wyroków w tej sprawie – poinformował Biole.

„Wielu członków zgromadzenia Rady Europy wspiera nas, chcemy stworzyć system procedur uzyskiwania odszkodowań dla indywidualnych ofiar niemieckich zbrodni” – podsumował seminarium minister Mularczyk.

Eksperci podkreślili, że kwestia uzyskiwania odszkodowań jest kluczowa w kontekście toczącej się wojny w Ukrainie i przyszłych odszkodowań dla Ukraińców ze strony Rosji.

Katarzyna Stańko (PAP)

mar/

TEMATY:

Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.