Wręczana w stolicy Dolnego Śląska nagroda została ustanowiona w 2004 roku przez Jana Nowaka-Jeziorańskiego, prezydenta Wrocławia, Uniwersytet Wrocławski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich i Kolegium Europy Wschodniej. Przyznawana jest osobom, które uosabiają "myślenie o państwie jako dobru wspólnym", a także instytucjom, które miały znaczący wkład w obalenie komunizmu, odzyskanie przez Polskę niepodległości oraz w kształtowanie społeczeństwa obywatelskiego w krajach Europy Środkowo-Wschodniej.
Laureata nagrody wskazała jej kapituła. Jak podano w laudacji, Andrij Deszczyca - ambasador Ukrainy w Polsce w latach 2014-2022 - "od początku pełnienia swojej misji dyplomatycznej w Polsce wspierał i budował dobre relacje polsko-ukraińskie".
"Andrij Deszczyca to wielki przyjaciel Polski i Wrocławia. Cieszę się, że możemy wyróżnić go Nagrodą Jana Nowaka-Jeziorańskiego, przyznawaną tym, którzy uosabiają +myślenie o państwie jako o dobru wspólnym+. Od ponad roku Ukraina myśli nie tylko o swojej, ale też o naszej, polskiej i europejskiej wspólnocie, z poświęceniem walcząc z rosyjskim najeźdźcą. Ambasador Deszczyca wielokrotnie udowodnił, że te wartości, którymi kierował się w swoim życiu i publicznej działalności Jan Nowak-Jeziorański, są mu niezwykle bliskie" – stwierdził w niedzielę prezydent Wrocławia Jacek Sutryk.
"Odbieram tę nagrodę jako nagrodę dla całego narodu ukraińskiego, który od przeszło roku dzielnie walczy z agresją rosyjską. Narodu, który walczy o swoją niezależność, suwerenność, wolność, demokrację i przyszłość europejską" - powiedział Deszczyca.
Podkreślił, że o te same wartości walczył Nowak-Jeziorański, Wrocław, cała Polska – Polki i Polacy w ostatnich dziesięcioleciach. "I dawali nam przykład, by być niezależnym i wolnym narodem. Niestety, płacimy za to wielką cenę" - zauważył laureat. Poprosił o uczczenie minutą ciszy tych, którzy zginęli "w obronie państwa ukraińskiego, w obronie wolności, w obronie Europy".
B. ambasador Ukrainy w Polsce ocenił, że nagroda przyczyni się do wzmocnienia relacji polsko-ukraińskich i jeszcze bardziej pojedna nasze narody.
Nagroda Jana Nowaka-Jeziorańskiego jest wręczana co roku 4 czerwca we Wrocławiu. Dotychczas wśród uhonorowanych znaleźli się m.in. Tadeusz Mazowiecki, George Bush senior, Stanisław Szuszkiewicz, kardynał Jean-Marie Lustiger, Siergiej Kowalow, Vaclav Havel, Leszek Balcerowicz, Jerzy Koźmiński, Valdas Adamkus, Instytut Literacki w Paryżu, prof. Zbigniew Brzeziński, litewski prozaik i poeta Tomas Venclova czy też ambasador Izraela w Polsce Szewach Weiss. W 2022 r. nagrodzono Stowarzyszenie Memoriał.(PAP)
Autor: Roman Skiba
kgr/